Η Βόρεια Ιρλανδία και η σημασία της για την Ευρώπη

Ήταν ένα από αυτά τα απροσδόκητα ταξίδια με αυτοκίνητο. Αφήνοντας τη δυτική ακτή της Ιρλανδίας και την τεράστια έκταση του Ατλαντικού Ωκεανού, πήρα μια διαφορετική διαδρομή πίσω στην πρωτεύουσα, το Δουβλίνου. Πήγα μέσω Βόρειας Ιρλανδίας.

Δεν είχα πάει για πολλά χρόνια. Εγώ θυμόμουν ελέγχους στα σύνορα, από την αστυνομία και στρατιωτικά οχήματα. Όταν ήμουν παιδί, αυτό το κομμάτι της Ιρλανδίας μου έμοιαζε σαν ξένη χώρα.

Στη διάρκεια της διαδρομής που έγινε πριν από μερικά χρόνια, τα σύνορα είχαν εξαφανιστεί. Ήταν μια περίεργη και συναρπαστική εμπειρία, σχεδόν συγκρίσιμη με το πώς τα βαριά φυλασσόμενα σύνορα μεταξύ Δυτικής και Ανατολικής Ευρώπης εξαφανίστηκαν σταδιακά μετά την κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου τον Νοέμβριο του 1989.

Η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής

Στην περίπτωση της Βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, τα αόρατα σύνορα προέκυψαν χάρη σε μια ειρηνευτική συμφωνία που ήρθε ύστερα από επίπονες διαπραγματεύσεις μεταξύ των κυβερνήσεων Βρετανίας και Ιρλανδίας, με τις ΗΠΑ να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, υποστηριζόμενες από την ΕΕ.

Η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής τον Απρίλιο του 1998, επίσης γνωστή ως Συμφωνία του Μπέλφαστ, αποσκοπούσε στον τερματισμό της σεχταριστική βίας μεταξύ ενωτικών που ήθελαν να παραμείνουν μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου, και εθνικιστικών, που φιλοδοξούσαν  σε μια ενωμένη Ιρλανδία. Στην πράξη, μαζί με το χρονοδιάγραμμα για τον παροπλισμό και των δύο πλευρών και τη θέσπιση τρόπων συμφιλίωσης των δύο κοινοτήτων, η επαρχία απέκτησε έναν βαθμό αυτοδιοίκησης.

Με τον καιρό, τα φυσικά σύνορα καταργήθηκαν. Τι ευλογία για το εμπόριο, τους επιβάτες, τους επισκέπτες και τα ζώα, να μπορούν να διασχίζουν απρόσκοπτα αυτά τα σύνορα. Τι ευλογία, για την πίστη και την ελπίδα ότι η ειρήνη και η συμφιλίωση θα ριζώσουν τελικά.

Αλλά τώρα, αυτές οι ίδιες συμφωνίες μπορεί να τεθούν σε κίνδυνο με τρόπους που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τη σταθερότητα και την εύθραυστη ειρήνη της επαρχίας. Οι επιπτώσεις δεν μπορούν να υποτιμηθούν. Οι ενωτικοί και οι εθνικιστές θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν την πολιτική αβεβαιότητα και τα οικονομικά προβλήματα. Έχουν ήδη υπάρχει περιστατικά σποραδικής βίας.

Ένας βασικός λόγος για την αναστάτωση στην επαρχία είναι ότι η βρετανική κυβέρνηση θέλει να επαναδιαπραγματευτεί το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας. Αυτό το πρωτόκολλο έχει συμφωνηθεί μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, αφότου η Βρετανία ψήφισε υπέρ της εξόδου από την Ένωση το 2016, και αποχωρώντας τελικά τον Ιανουάριο του 2020.

Ο πρωταρχικός στόχος του πρωτοκόλλου ήταν να αποτρέψει την επανεμφάνιση αυστηρών συνόρων μεταξύ της μη επαρχίας της ΕΕ και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, μέλους της ΕΕ, κάτι που θα υπονόμευε τις ειρηνευτικές συμφωνίες. Επομένως, έγινε μια εξαίρεση για όλο το νησί της Ιρλανδίας.

Ως μέρος αυτής της εξαίρεσης, η ΕΕ επέμεινε ότι οι τελωνειακοί έλεγχοι έπρεπε να διενεργηθούν μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας. Τα αγαθά που φτάνουν στην επαρχία, θα μπορούσαν στη συνέχεια χωρίς ελέγχους, να οδηγούνται ανεξέλεγκτα στο υπόλοιπο νησί. Δεν θα υπήρχαν αυστηρά σύνορα.

O παράγοντας Boris Johnson

Αλλά ο Βρετανός πρωθυπουργός Boris Johnson και ο υπουργός που διαπραγματεύτηκε αυτές τις ρυθμίσεις, David Frost, τώρα απορρίπτουν αυτό το πρωτόκολλο. Βρίσκονται υπό πίεση από τους ενωτικούς της Βόρειας Ιρλανδίας που υποστηρίζουν ότι υφίστανται διακρίσεις καθώς πρέπει να δεχθούν τους τελωνειακούς ελέγχους μεταξύ της Βρετανίας και της επαρχίας. Φοβούνται επίσης ότι αυτοί οι έλεγχοι θα αποδυναμώσουν την σύνδεση τους με τη Βρετανία.

Η πραγματικότητα είναι ότι η επαρχία είναι μέρος της τελωνειακής ένωσης της Βρετανίας, αλλά επίσης και μέρος της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ, λόγω του ότι δεν υπάρχουν σύνορα μεταξύ της επαρχίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. Οι έλεγχοι μεταξύ της Βρετανίας και της επαρχίας έχουν εισαχθεί για να προστατεύουν την ακεραιότητα της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ, την εσωτερική αγορά με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, και τη Συμφωνία της ΜΕγάλης Παρασκευής.

Ο Johnson ήθελε να ξαναγράψει το πρωτόκολλο, το οποίο είναι μια διεθνώς δεσμευτική συνθήκη, και θέλει να αφαιρεθεί ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που επιβλέπει τους κανόνες της ενιαίας αγοράς. Αυτό είναι κόκκινη γραμμή για τις Βρυξέλλες.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός θέλει να μειωθούν οι έλεγχοι και οι άδειες που απαιτούνται από τη νομοθεσία της ΕΕ, αν όχι να καταργηθούν, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένας απρόσκοπτος εμπορικός δεσμός μεταξύ Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας.

Οι σχέσεις μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών έχουν επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό που κάποια κράτη-μέλη, ενοχλημένα από τα πίσω-μπρος του Λονδίνου, θέλουν να επιβάλουν στοχευμένα αντίποινα. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την επιβολή εμπορικών δασμών στις βρετανικές εξαγωγές εάν το Λονδίνο αποδεσμευτεί από το πρωτόκολλο.

Για να αποτρέψει οποιαδήποτε κλιμάκωση των εντάσεων, η Κομισιόν, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, προσφάτως παρουσίασε νέα μέτρα για τη μείωση του αριθμού των αδειών, των εγγράφων και των αγαθών που πρέπει να ελεγχθούν για την είσοδο από τη Βρετανία, στη Βόρεια Ιρλανδία.

Αλλά από ίσως να μην είναι αρκετό για τη βρετανική κυβέρνηση.

Η Βρετανία αντιμετωπίζει ελλείψεις στα καταστήματα. Αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο Brexit, το οποίο έβγαλε το Ηνωμένο Βασίλειο από το σύστημα της ΕΕ για την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών. Αυτό έχει αφήσει τη χώρα με έλλειψη οδηγών φορτηγών για την παράδοση των προμηθειών, προσωπικού για την περίθαλψη των ασθενών και ηλικιωμένων, και ανθρώπων να μαζεύουν φρούτα και να εργάζονται σε θέσεις με χαμηλή αμοιβή. Οι Βρυξέλλες είναι ένας εύκολος αποδιοπομπαίος τράγος.

Είναι δύσκολο να βρεθεί ένας συμβιβασμός μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών. Αυτό που διακυβεύεται για την ΕΕ είναι η ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς, η ακεραιότητα της συμφωνίας αποχώρησης του Brexit, και η εμπιστοσύνη που έχουν οι πολίτες της Βόρειας Ιρλανδίας στη συμφωνία της ΜΕγάλης Παρασκευής.

Σε ό,τι αφορά στη Βρετανία, ίσως είναι καιρός να αναγνωρίσει το τίμημα του Brexit και το τίμημα μιας Ιρλανδίας χωρίς αυστηρά σύνορα.

Από την Judy Dempsey/ πηγή: Capital.gr

 

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr