Τρία σενάρια για το μέλλον της Τουρκίας

Διεθνείς αναλυτές και ΜΜΕ έχουν αναρωτηθεί εδώ και καιρό για το "πού οδεύει η Τουρκία;”. Τώρα, καθώς η χώρα πλησιάζει τα 19 χρόνια αδιάλειπτης διακυβέρνησης από το Κόμμα Δικαιοσύνη και Ανάπτυξη (ΑΚΡ), το ρητορικό ζήτημα έχει μεταμορφωθεί σε μια ζωηρή εσωτερική συζήτηση για το μέλλον της Τουρκίας.

Η κατεύθυνση της Τουρκίας εξαρτάται από τις ψήφους των πολιτών της, όχι από το τι πιστεύουν ή επιθυμούν οι ξένοι παρατηρητές. Ωστόσο, έχοντας εμπλακεί σε πρωτοφανείς στρατιωτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες το 2019-2021, η ηγεσία της χώρας υπόκειται σε ισχυρές αντιδράσεις καταδίκες από τους εταίρους της. Τέτοιες απαντήσεις προκαλούν με τη σειρά τους εθνικιστικές δηλώσεις σε όλο το πολιτικό φάσμα, καθιστώντας κάθε εικασία για το πολιτικό μέλλον της Τουρκίας κάπως επικίνδυνη.

Μετά την εξέταση των πρόσφατων εξελίξεων και την αξιολόγηση των βασικών μοχλών των τρεχουσών πολιτικών της Τουρκίας, αυτό το άρθρο παρουσιάζει τρία σενάρια τα οποία οι Ευρωπαίοι και Δυτικοί ηγέτες μπορούν θεωρητικά να αναμένουν από την Άγκυρα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, σενάρια για τα οποία θα πρέπει να προετοιμαστούν.

Κοιτάζοντας τον επόμενο γύρο των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών το 2023, οι Δυτικοί εταίροι της Τουρκίας θα βρεθούν αντιμέτωποι με τρία θεωρητικά σενάρια: "ένα από τα ίδια”, "τέλος εποχής” ή "το σενάριο έκπληξη”. Οι δυτικοί φορείς χάραξης πολιτικής πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για κάθε πιθανότητα.

Μια από τα ίδια

Παρά την πρόσφατη σύνοψη των δημοσκοπήσεων που δίνουν στην αντιπολίτευση ένα γενναιόδωρο προβάδισμα, πηγές κοντά στον πρόεδρο θεωρούν μεγάλη πιθανότητα να κερδίσει τις εκλογές ο Ερντογάν με το ΑΚΡ -αν μη τι άλλο επειδή το διακύβευμα για τον πρόεδρο είναι πολύ υψηλό.

Μια τρίτη εκλογική νίκη, η δεύτερη ως εκτελεστικός πρόεδρος, θα ήταν η κορωνίδα της εξαιρετικά μακράς καριέρας του Ερντογάν στην εξωτερική πολιτική και θα ενίσχυσε την προτίμηση του για συγκεντρωτική εξουσία, δημοκρατία στις κάλπες χωρίς ελέγχους και ισορροπίες, συχνές θρησκευτικές αναφορές και διεκδικητική εξωτερική πολιτική.

> Διάβασε ακόμη: Το Bitcoin ως σωτήρας της Τουρκίας από τη νομισματική κρίση

Επιπλέον, μία νίκη τον Ιούνιο του 2023 θα φέρει τη συνολική προεδρική του θητεία στα 14 χρόνια -μετά από 13 και μισό χρόνια ως πρωθυπουργός- και θα του επέτρεπε να προεδρεύσει στους εορτασμούς της εκατονταετηρίδας της Τουρκικής Δημοκρατίας τον Οκτώβριο του 2023. Για τους οπαδούς του, αυτή η εκδήλωση θα ανέβαζε το ανάστημα του Ερντογάν σε αυτό του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος βρισκόταν στην εξουσία από το 1923 μέχρι το 1938.

Σε αυτό το σενάριο, οι δυτικές χώρες πιθανώς θα αντιμετώπιζαν πιο διεκδικητικές εξωτερικές και στρατιωτικές πολιτικές, μεταξύ άλλων με την Ελλάδα, την Κύπρο και τις χώρες της Αφρικής. Θα αντιμετώπιζαν επίσης αυξημένες δυσκολίες εντός του ΝΑΤΟ και συνεχείς εντάσεις με την ΕΕ. Είναι σημαντικό η αμφίθυμη σχέση με τη Ρωσία και η ανάπτυξη των πυραυλικών συστημάτων S-400, εκτός και αν τερματιστεί νωρίτερα, θα γίνει ένας μεγάλος αρνητικός παράγοντας με τους Δυτικούς εταίρους της Τουρκίας. Σε αυτό το σενάριο, η σύνεση και ο περιορισμός μπορούν κάλλιστα να είναι οι λέξεις-κλειδιά από την πλευρά της ΕΕ.

Τέλος εποχής

Με βάση αυτή την υπόθεση, η προβλεπόμενη νίκη του συνασπισμού της αντιπολίτευσης θα επιβεβαιωνόταν στις κάλπες, ο συνασπισμός AKP-MHP θα γινόταν μειοψηφία στη Βουλή, ο Ερντογάν θα αποχωρούσε από την προεδρία, η οικονομική πολιτική θα μεταμορφωνόταν ουσιαστικά και θα ξεκινούσε μια συνταγματική μεταρρύθμιση για την αποκατάσταση ενός κοινοβουλευτικού συστήματος.

Μια σημαντική σημείωση που αξίζει προσοχή όταν εξετάζει κανείς αυτό το σενάριο, είναι ότι στο παρελθόν ο Ερντογάν είχε κατορθώσει να ανατρέψει εξαιρετικά δυσμενείς εκλογικές προοπτικές -παρόμοιες με αυτές που προβλέπουν σήμερα οι δημοσκοπήσεις. Αυτό συνέβη για παράδειγμα, μεταξύ των δύο εκλογικών γύρων του Ιουνίου και Νοεμβρίου 2015.

Ορισμένοι αναλυτές έχουν προβλέψει ότι "η εποχή Ερντογάν τελειώνει”. Υποτίθεται ότι αυτό το σενάριο θα έβαζε ένα τέλος στις πολιτικές της Άγκυρας των τελευταίων ετών. Ο τόνος του νέου καθεστώτος είναι πιθανό να είναι πιο μετριοπαθής.

> Διάβασε ακόμη: Foreign Policy: Σιωπηρή τιμωρία Erdoğan από τον Biden

Αλλά θα ήταν επικίνδυνο να στοιχηματίσουμε σε μια πλήρη ανατροπή των τρεχουσών πολιτικών, πόσο μάλλον σε μια πλήρη ρήξη με τη Ρωσία, για τον απλούστατο λόγο ότι οι υποκείμενοι παράγοντες αυτών των πολιτικών θα παρέμεναν: τα αντιδυτικά αισθήματα θα παραμείνουν, και η Ρωσία δεν θα αποδεχθεί τη διάβρωση των στρατηγικών της κερδών που κατοχυρώνονται σε πολλαπλές συμφωνίες με την Τουρκία, απλώς επειδή άλλαξε η κυβέρνηση.

Σε αυτό το σενάριο, θα είναι απαραίτητη η έντονη διπλωματική ενασχόληση της ΕΕ.

Το σενάριο της έκπληξης

Δεδομένων των εντάσεων στη σημερινή πολιτική σκηνή και των φόβων που συνδέονται με την απώλεια της εξουσίας από τον Ερντογάν, δεν είναι αδύνατο να συμβούν σειρά απροσδόκητων εξελίξεων.

Μία από αυτές θα μπορούσε να είναι η αναβολή των εκλογών για μερικούς μήνες, προκειμένου να επιτρέψει στον τωρινό πρόεδρο να τεθεί επικεφαλής των εορτασμών της 100ετηρίδας , αν και η τρέχουσα νομοθεσία δεν επιτρέπει την αναβολή, εκτός και αν η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο.

Άλλη μια αβεβαιότητα θα μπορούσε να είναι οι εξελίξεις στον τομέα της ασφάλειας: μια αντιπαράθεση με τη Ρωσία στη Σύρια, ξέσπασμα πολέμου στην Ουκρανία, εντάσεις στη Μαύρη Θάλασσα που βάζουν την Μόσχα και την Άγκυρα απέναντι τη μια από την άλλη, ή ρωσική παρέμβαση στο θέμα των πυραυλικών συστημάτων s-400.

Η τεταμένη εσωτερική πολιτική συζήτηση θα μπορούσε επίσης να καταλήξει σε διάλυση της συμμαχίας ΑΚΡ-ΜΗΡ, αφήνοντας τον πρώτο με περίπου το 30% των ψήφων σύμφωνα με τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις, και καθιστώντας αδύνατη μια νίκη του Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές.

Τέλος, ένα πιο βαρετό σενάριο θα ήταν να βλέπαμε μια προεδρική εκλογική μάχη σώμα-με-σώμα, να καταλήγει σε μια αντιδικία ενώπιον του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου, και να οδηγεί σε ακύρωση και επανάληψη των εκλογών, σε μια ύστατη προσπάθεια να ενισχύσει τις πιθανότητες του υφισταμένου προέδρου να κερδίσει τις εκλογές. Αυτή η διαδικασία θα μπορούσε κάλλιστα να διαρκέσει περισσότερο από τέσσερις μήνες στο διάστημα από τις προγραμματισμένες εκλογές του Ιουνίου 2023, μέχρι τον Οκτώβριο του 2023, όταν και θα πραγματοποιηθούν οι εορτασμοί της 100ετηρίδας.

Από: Capital.gr

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr