Το παγωτό στην Ελλάδα δεν ήταν πότε μόνο παγωμένη κρέμα

Μία από τις δημοφιλέστερες αναζητήσεις στον μαγικό κόσμο του ελληνικού ίντερνετ τις τελευταίες εβδομάδες, αφορά κάτι πολύ συγκεκριμένο: "Τα κορυφαία παγωτά στην Αθήνα". Απολύτως δικαιολογημένα και για λόγους κάτι περισσότερο από προφανείς. Θα φτάσουμε λοιπόν και εκεί. Αλλά πρώτα, λίγη ιστορία.

Σύμφωνα με ιστορικές αναφορές, το πρώτο παγωτό στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αθήνα παρασκευάστηκε το 1835, όταν η σύζυγος του Βαυαρού αντιβασιλέα Ιωσήφ Λουδοβίκου Κόμη του Άρμανσπεργκ, ανέθεσε σε ένα ζαχαροπλάστη που λεγόταν Κάλβος να φτιάξει κάποιο γλύκισμα για τους καλεσμένους μιας δεξίωσής της. Ο τελευταίος, προφανώς παρασυρμένος από τη φιλοδοξία του, της πρότεινε να φτιάξει παγωτό.

Στην οικία του πρωθυπουργικού ζεύγους στην αρχή της οδού Πειραιώς οι καλεσμένοι αρχικά ενθουσιάστηκαν, αλλά μετά έπαθαν όλοι τροφική δηλητηρίαση εξαιτίας των χημικών χρωμάτων που ο Κάλβος είχε χρησιμοποιήσει.

H φήμη του παγωτού ωστόσο κατά κάποιον τρόπο αποκαταστάθηκε γύρω στο 1841, όταν στο καφενείο που διατηρούσε ο ζαχαροπλάστης Καρδαμάνης μεταξύ των οδών Αιόλου και Αγίου Μάρκου ουσιαστικά ξεκίνησε να πωλείται, ενώ στην εξάπλωσή του βοήθησαν και αρκετοί Επτανήσιοι που από τη δεκαετία του 1850 και έπειτα είχαν μάθει από τους Ιταλούς την τέχνη και τη μετέφεραν και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Η πραγματική όμως επανάσταση του παγωτού στην Ελλάδα έγινε όταν το 1936 άνοιξε το πρώτο εργοστάσιο.

Η πραγματική όμως επανάσταση του παγωτού στην Ελλάδα έγινε όταν το 1936 άνοιξε το πρώτο εργοστάσιο που παρασκεύασε τυποποιημένο, που ήταν της ΕΒΓΑ (υπάρχουν όμως αναφορές ότι η πρώτη γαλακτοβιομηχανία που ασχολήθηκε με το θέμα άνοιξε το 1934 στο Βοτανικό), ενώ το μεγάλο hit ήταν η ευρεσιτεχνία που άκουγε στο όνομα "παγωτό ξυλάκι". Μόνο τυχαίο δεν είναι άλλωστε το γεγονός ότι οι παγωτατζήδες που έβγαιναν με το τροχήλατο καροτσάκι αρχικά αποκαλούνταν "εβγατζήδες".

Ακολούθησαν αργότερα κι άλλες βιομηχανίες με εξειδίκευση στο τυποποιημένο παγωτό, όπως η περίφημη Άστυ, ενώ επωνυμίες όπως οι Κρι Κρι, Βόρειος Πόλος, Κρόνος, Όλυμπος, Ταΰγετος και Άσσος έκαναν λίγο αργότερα την εμφάνισή τους με παγωτά κρέμα και κασάτα.

Στη σύγχρονη εποχή

Οι δεκαετίες πέρασαν και παγωτά όπως το Σικάγο έκαναν την εμφάνισή τους και στην ελληνική αγορά, πριν έρθουν τα ’80s και ανάμεσα σε πολλά άλλα καθιερώσουν και τα τυποποιημένα παγωτά σχεδόν όπως τα γνωρίζουμε σήμερα. Ποιος άλλωστε δεν είχε φάει το Κοκταίηλ, που αρχικά λεγόταν Rocket, ή τον πύραυλο Texas, που διαφήμιζε ο Χάρρυ Κλυνν, ή ακόμα και το άκρως επιτυχημένο στο νεανικό κοινό των ’90s Laky Cup; Βέβαια, αυτά δεν ήταν αρκετά για να κρατήσουν το κοινό κι έτσι το gelato (το ιταλικό παγωτό, που μαζί με το αμερικανικού τύπου είναι εκείνα που κυριαρχούν στην ελληνική αγορά) μπήκε μέσω των τζελατεριών και αυτό στη ζωή μας, όπως και παρακλάδια του όπως το frozen yogurt, που έκανε μια μικρή έκρηξη, αλλά "ηρέμησε" σχετικά γρήγορα.

Διάβασε ακόμη: Punk rock, φίνα πίτσα και φρέσκια pasta στην Crusteria

Στο σήμερα μπορεί κάποιος να πει με σιγουριά ότι θα φας ποιοτικό παγωτό από εταιρείες όπως η Kayak, αλλά και από μικρές γωνιές, διάσπαρτες στην πόλη, κάθε μία με διαφορετικές κατευθύνσεις. Αλλά όλες να κρατούν ψηλά τον πήχη του παγωτού στην Αθήνα.

• Ο πρώτος παγωτατζής της ιστορίας λεγόταν Francesco Procopio Cutò και είχε καταγωγή από τη Σικελία. Όταν μικρός έπαιζε με το χιόνι και το ανακάτεψε με χυμό φρούτων και μέλι, ουσιαστικά έφτιαξε το πρώτο σορμπέ της ιστορίας. Το 1686 άνοιξε στο Παρίσι το Café Procope, το οποίο υπάρχει ακόμη.
• Το πρώτο παγωτό πύραυλος της ιστορίας καταγράφεται το 1904 στο Σεντ Λούις. Δημιουργός του ήταν ο Ernest Hamwi, που δίπλωσε μια βάφλα και τη συνόδευσε με μια μπάλα παγωτό. Φυσικά οι πωλήσεις του δημιουργήματός του εκτοξεύτηκαν αμέσως.
• H πρώτη παγωτομηχανή της ιστορίας φέρεται να δημιουργήθηκε από τη Nancy M. Johnson, μια νοικοκυρά από τη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ. H Johnson χρησιμοποίησε μια χειροκίνητη συσκευή με λαβή, που μάλιστα μπορούσε να παρασκευάσει δύο διαφορετικές γεύσεις. Η ίδια η Nancy δεν πίστεψε στην κατασκευή της και πούλησε πολύ φτηνά την πατέντα.

Οι τάσεις

Αρχικά το πρώτο κύμα που όρισε τις τάσεις ήταν τα κλασικά παγωτατζίδικα, που όμως ακολουθούσαν την αμερικανική σχολή (πιο λιπαρό παγωτό από το gelato, καθώς φτιάχνεται από κρέμα γάλακτος και το 50% του όγκου του είναι αέρας) και διέθεταν τεράστια γκάμα γεύσεων, κάποιες φορές σε υπερβολικό βαθμό. Αυτά τα διαδέχτηκαν οι τζελατερίες, στις οποίες γινόταν και γίνεται ακόμη εξαιρετική δουλειά.

> Διάβασε ακόμη: Στο Patpong για αυθεντικό ταϊλανδέζικο street food

Η τάση είναι σήμερα τα πιο healthy παγωτά, με λιγότερες επιβλαβείς ουσίες, λιπαρά και ζάχαρη. Εσχάτως μεγάλη ζήτηση παρουσιάζουν τα gluten-free παγωτά που διατίθενται τόσο σε ζαχαροπλαστεία και παγωτατζίδικα όσο και συσκευασμένα, ενώ κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και μ’ εκείνα που περιέχουν διάφορα superfoods.

Κάποια επικά μέρη για παγωτό στην Αθήνα

Django

Μετρά μόλις λίγους μήνες ζωής στο Κουκάκι αλλά η φήμη του είχε ήδη φτάσει αρκετά νωρίτερα στην Αθήνα, καθώς στη Σύρο, από το 2016, υπήρχαν ουρές έξω από αυτό για μερικά scoops. Εδώ θα βρεις καθημερινά περισσότερες από 15 γεύσεις, μοιρασμένες ανάμεσα σε σορμπέ και gelato. (Βεΐκου 15, Κουκάκι, τηλ. 6937 395363)

Epik

Τον Αύγουστο του 2020 έκανε την εμφάνισή του το Epik στην πλατεία Μαβίλη και ακριβώς δίπλα από το Flower και τον Κύριο και έγινε viral για όλους τους σωστούς λόγους. Έξοχο χειροποίητο παγωτό, ίδιαίτερο concept και πρωτότυπες γεύσεις (must taste τα sorbet μαύρης σοκολάτας, λουλέω και καϊμάκι) είναι οι δύο βασικότεροι εξ' αυτών. (Δορυλαίου 2, Πλατεία Μαβίλη, Αθήνα τηλ. 210 6464105)

Μαραμπού

Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά για το μικροσκοπικό παγωτατζίδικο Μαραμπού (ή Maraboo αν πρότιμάς )επί της οδού Αρχελάου στο Παγκράτι: Χωρίς πολλά πολλά -κατά την ταπεινή άποψη των συντακτών του Esquire- ένα από τα καλύτερα παγωτά της πόλης. Τη διαφορά εδώ κάνουν γεύσεις όπως το σορμπέ μαύρης σοκολάτας και η καραμέλα με αλάτι. (Αρχελάου 17, Παγκράτι, τηλ. 210 7247037)

Kokkion

Θα ήταν μάλλον άδικο να περιοριστούμε στον όρο παγωτατζίδικο για το Κόκκιον. Κι αυτό γιατί ο Βασίλης Παπαματθαίου έχει θητεύσει σε μερικά από τα κορυφαία εστιατόρια του πλανήτη, προτού μεταφέρει την τεχνογνωσία του στο μικρό spot της Πρωτογένους. Αλατισμένο φιστίκι με καραμέλα ή Χαλβάς θα σε κάνουν να καταλάβεις τι ακριβώς εννοούμε. (Πρωτογένους 2, Αθήνα, τηλ. 6981 563511)

Le Greche

Ένα από τα πρώτα spots με πραγματικά σοβαρό παγωτό στο κέντρο της Αθήνας, που κατά κάποιο τρόπο προκάλεσε την μίνι 'έκρηξη' του εδέσματος, πριν μερικά χρόνια. Εδώ, οι ποιοτικές πρώτες ύλες από την χώρα μας συναντούν την τεχνογνωσία του ιταλικού gelato και το αποτέλεσμα είναι ακριβώς αυτό που φαντάζεσαι. (Μητροπόλεως 16, Σύνταγμα, τηλ. 216 7006458/ Λυκούργου 2, Νέο Ψυχικό, τηλ. 213 0416299)

Spoild

To Spoild είναι ένα πρωτοποριακό ice-cream bar που δημιουργήθηκε την ομάδα των γνωστών σε όλους Lukumades. Το pop spot προσφέρει μία μοναδική εμπειρία δημιουργίας παγωτού, milkshake και πεντανόστιμων cookies. Το Spoild χρησιμοποιεί ένα ειδικό "κομπρεσέρ" δίνει στο -δικής του παραγωγής gelato- μια μοναδική, βελούδινη μορφή, σε παγωτό ή milkshake. (Βουλής 5, Αθήνα, τηλ. 210 3210115)

 

 

 

---

Διάβασε ακόμη για τα 3 μάλλον κορυφαία σουβλάκια της Αθήνας, μέρη για επικό κρέας και γιατί το Γκαστόνε είναι το ελληνικό diner που είχαμε ανάγκη.

 

 

 

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr