Τα καλύτερα βιβλία για να ξεφύγει το μυαλό σου

Η φυγή από την πραγματικότητα, αυτό που στα αγγλικά ονομάζεται "escapism", είναι πάντοτε μία πολύ καλή ιδέα. Ιδιαίτερα όταν αυτή σε πλακώνει σαν βράχος. Στον καιρό της Covid-19, τα βιβλία επιστημονικής φαντασίας μοιάζουν ξαφνικά σαν τα ιδανικά εγχειρίδια για να πλοηγηθείς σε έναν τρελό, θεότρελο κόσμο: Εγκλεισμός, πανδημία, σατανικοί αλγόριθμοι, μετεωρίτες που περνούν ξυστά από τη Γη. Όλα βαίνουν κακώς ή όπως θα έλεγε και ο Charles Bukowski: "Ο καπετάνιος έχει κόψει την αλυσίδα" και δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα για το τι θα συμβεί στους επόμενους κρίσιμους μήνες.

Escapism, λοιπόν, στα βιβλία, αφού καλό είναι να αντιμετωπίζεις τη φωτιά με φωτιά. Τον τελευταίο καιρό, μάλιστα, είχαμε πολλές ενδιαφέρουσες εκδόσεις που καταπιάνονται με τα μεγάλα "εάν", τις μελλοντικές προβλέψεις, τις εναλλακτικές πραγματικότητες και τα αστυνομικά μυστήρια που πλέκονται καθημερινά στον μάταιο τούτο κόσμο.

Τα βαριά χαρτιά

Δυστοπία δεν είναι μόνο οι λιμοί, οι σεισμοί και οι καταποντισμοί

Ας ξεκινήσουμε με μία Καναδή συγγραφέα, τη μεγάλη κυρία της επιστημονικής φαντασίας, που βρίσκεται συνεχώς κοντά στο Νόμπελ, αλλά όλο κάτι γίνεται και της ξεφεύγει. Η Margaret Atwood, πασίγνωστη στους αναγνωστικούς κύκλος, συστήθηκε στο τηλεοπτικό κοινό με μία από τις καλύτερες σειρές των τελευταίων χρόνων: Το Handmaid’s Tale βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο – ένα αριστούργημα δηλαδή του sci-fi που θεωρείται πια κλασικό.

Στο sequel της ιστορίας που τιτλοφορείται Οι Διαθήκες (εκδ. Ψυχογιός) και κέρδισε το βραβείο Booker 2019, η Atwood επισκέπτεται ξανά τον τρομακτικό κόσμο της Δημοκρατίας της Γαλαάδ· εκεί όπου οι γυναίκες δεν είναι τίποτα περισσότερο από σκεύη ηδονής, μηχανήματα τεκνοποίησης και δούλες στον βωμό του πιο ακραίου και σοβινιστικού πουριτανισμού. Δυστοπία, άλλωστε, δεν είναι μόνο οι λιμοί, οι σεισμοί και οι καταποντισμοί.

Παραμένοντας στη Βόρεια Αμερική και σε άλλο ένα κλασικό βιβλίο της λογοτεχνίας του φανταστικού, το Κοράκι (εκδ. Κλειδάριθμος) του Stephen King κυκλοφόρησε ξανά, αλλά αυτή τη φορά στην director’s cut: Ένα εντυπωσιακό ταξίδι για την επόμενη μέρα του κόσμου μας ύστερα από μία φονική πανδημία, το οποίο απλώνεται σε 1.433 (!) σελίδες. Ο μετρ του τρόμου, αφού πρώτα κοίταξε την κρυστάλλινη σφαίρα του, αποφάσισε το 1978 να αφηγηθεί μία πολύπλοκη ιστορία, που είναι ό,τι κοντινότερο υπάρχει σε έναν σύγχρονο Άρχοντα των Δαχτυλιδιών.

Μία saga γεμάτη πικρό χιούμορ, συγκινητικές στιγμές, μεγάλες ανατροπές και εντυπωσιακές στιγμές/παρομοιώσεις όπως την ακόλουθη: "Πίσω του ακούστηκε μία τέλεια ομοβροντία εκρήξεων, λες και η πυριτιδαποθήκη του Θεού είχε τυλιχτεί στις φλόγες της δικαιοσύνης και ο Σατανάς επιχειρούσε έφοδο στους ουρανούς".

Τα θρίλερ

Συνεχίζοντας με αγωνιώδη αφηγήματα συναντάμε τον πολύ πετυχημένο Σκωτσέζο σεναριογράφο και συγγραφέα Peter May. Το Lockdown (εκδ. Ελληνικά Γράμματα) πλέκει μία πολύπλοκη αστυνομική ιστορία με κέντρο το Λονδίνο, στη σκιά μίας θανατηφόρας πανδημίας. Όχι, δεν είναι κάποιο κακόγουστο αστείο, απλά το 2005 οι εκδότες είχαν "κόψει" το βιβλίο, καθώς το θεώρησαν υπερβολικό. Τρομερό;

---

Το κλίμα χαλάει και ένοχα μυστικά αναδύονται στην επιφάνεια, όσο ένας μανιακός δολοφόνος βρίσκεται ελεύθερος στην περιοχή. Καλά Χριστούγεννα είπαμε;

---

Αν τώρα αναζητάς ένα εφευρετικό θρίλερ με καταιγιστική δράση και ανατροπές, που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα, μία πολύ καλή λύση είναι το Xωρίς Όνομα (εκδ. Διόπτρα) του Βορειο-ιρλανδού Steve Cavanagh. Κλείνοντας τώρα το κεφάλαιο με τα page turners, το Καταφύγιο (εκδ. Μίνωας) της 34χρονης Lucy Foley αφηγείται μία ιστορία, όπου μία παρέα παλιών φίλων επιλέγει τα Highlands της Σκωτίας για τις πρωτοχρονιάτικες διακοπές της. Το κλίμα χαλάει και ένοχα μυστικά αναδύονται στην επιφάνεια, όσο ένας μανιακός δολοφόνος βρίσκεται ελεύθερος στην περιοχή. Καλά Χριστούγεννα είπαμε;

Οι επανεκδόσεις

Καθώς τα σημαντικά έργα του escapism καλό είναι να επανεκδίδονται, ιδού: Μέσα στο 2020 κυκλοφόρησαν ξανά τρία βιβλία από το έπος της Γαιοθάλασσας (εκδ. Αίολος) διά χειρός Ursula Κ. Le Guin. Μάγοι, δράκοι, φανταστικοί κόσμοι και –κυρίως– μία στοχαστική ματιά στους κινδύνους που διατρέχει το περιβάλλον αλλά και τα (καταπιεσμένα) δικαιώματα των γυναικών από μία μεγάλη κυρία των sci-fi γραμμάτων. Σε περίπτωση, πάλι, που έχεις ανάγκη από λίγο κοσμικό τρόμο στη ζωή σου, ο H.P. Lovecraft είναι εδώ για σένα· ο τέταρτος τόμος από τα Άπαντα (εκδ. Οξύ) περιέχει τον Τρόμο του Ντάνγουιτς – ή αλλιώς ένα από τα πιο υποβλητικά διηγήματα του "καταραμένου" συγγραφέα.

Μιλώντας τώρα για κλιματική αλλαγή και πλανήτες που ερημοποιούνται με ταχύτατους ρυθμούς, μπορείς να διαβάσεις το graphic novel του Dune (εκδ. Anubis) δια χειρός Frank Herbert, πριν το κορυφαίο έπος επιστημονικής φαντασίας  μεταφερθεί στους κινηματογράφους το 2021, σε σκηνοθεσία Denis Villeneuve.

Τέλος, να σου συστήσουμε τον φανταστικό ρεαλισμό του Felisberto Hernández: Το Κανείς δεν άναβε τα φώτα (εκδ. Μεταίχμιο) του Ουρουγουανού θα σε ταξιδέψει σε παράξενες ιστορίες, όπου μία πέτρα θυμάται παιδικές αναμνήσεις, ένας άνθρωπος γίνεται άλογο και ένα μπαλκόνι αυτοκτονεί από τη ζήλια.

Φαντασία made in Greece

Όσα περιγράφονται στο μελλοντολογικό αυτό μυθιστόρημα αποτελούν σκληρή καθημερινότητα

Οι δυστοπίες, οι μελλοντολογικές προβλέψεις και τα σκοτεινά μυστήρια δεν αποτελούν μοναδικό προνόμιο των ξένων. Όταν ο Νίκος Ζ. Κομνηνός έγραφε πριν από 18 μήνες τη Σπίθα (εκδ. Καστανιώτη), ένα οικολογικό θρίλερ με οικουμενικό χαρακτήρα, το οποίο διαδραματίζεται από τη Νέα Υόρκη μέχρι την Αθήνα και από το Τελ Αβίβ μέχρι το Λονδίνο, ο κορονοϊός δεν είχε μπει ακόμα στη ζωή μας. Τώρα, τα όσα περιγράφονται στο μελλοντολογικό αυτό μυθιστόρημα –πανδημία, κλιματική αλλαγή, ασύμμετρη πρόσβαση στην υψηλή τεχνολογία– αποτελούν σκληρή καθημερινότητα.

"Την τελευταία φορά που είδα τον τόπο μου, η θάλασσα είχε σκεπάσει τις ελιές και φαίνονταν μόνο οι κορφές τους" διαβάζουμε στη νέα εξαιρετική νουβέλα που υπογράφει ο Μιχάλης Μακρόπουλος με τίτλο Η θάλασσα (εκδ. Κίχλη). Ο 55χρονος συγγραφέας με την τρομερή ικανότητα να κατασκευάζει συγκινητικές ανθρώπινες ιστορίες, που λειτουργούν ως μύθοι, καταφέρνει μέσα σε ελάχιστες σελίδες να πει τόσο πολλά για την ανθρώπινη φύση – καθώς οι ήρωές του κρύβονται βαθιά κάτω από τη Γη, για να γλιτώσουν από έναν φονικό ιό.

Κλείνοντας, αν ψάχνεις ένα βιβλίο που θα σου κρατήσει συντροφιά δίπλα στο τζάκι τα Χριστούγεννα, ρίξε μία ματιά στο Γυναίκες που επιστρέφουν (εκδ. Αντίποδες). Ο Χρυσόστομος Τσαπραΐλης εμπνεύστηκε από εννιά χαρακτικά του Φώτη Βάρθη για να προσεγγίσει τον γυναικείο πόνο. Ένα ωραιότατο δεύτερο χτύπημα του σκοτεινού παραμυθά με τον λυρικό λόγο, δηλαδή, μετά το ντεμπούτο του, Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας (εκδ. Αντίποδες).

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr