Σπουδαία μυθιστορήματα με φόντο την παραλία

Ή γιατί οι ακτές είναι ιδανικό spot για μεγάλες λογοτεχνικές συγκινήσεις.

Η πρώτη βουτιά στις διακοπές ισοδυναμεί με λύτρωση. Είναι ένα είδος αναγέννησης, μία όμορφη κατάδυση που δεν θα διαρκέσει περισσότερο από δεκαπέντε ημέρες. Την ίδια στιγμή, όμως, η παραλία είναι το ιδανικό spot για να σκεφτείς τι ακριβώς δεν πήγε καλά την περασμένη χρονιά. Οι μεγάλες υποσχέσεις, τα μεγάλα όνειρα και πολύ συχνά οι μεγάλες συντριβές ξεκινούν μερικά μόλις μέτρα από τα κύματα. Όσο για την λογοτεχνία; Εκείνη βρήκε και συνεχίζει να βρίσκει εκεί το ιδανικό spot για να στήσει λογοτεχνικές συγκινήσεις που αντέχουν στον χρόνο.

Η παραλία είναι ένας χαμένος παράδεισος μακριά από τη βαβούρα της πόλης αλλά κι ένας τόπος εξορίας ή το φόντο για ένοχα μυστικά και καταστροφικά πάθη. Είναι, πολύ συχνά, το λογοτεχνικό σανίδι όπου οι ερμηνείες των ηρώων κορυφώνονται, αφού κανείς δεν μπορεί, τελικά, να κρυφτεί κάτω από τον ήλιο. Κάτι, δηλαδή, που φαίνεται ξεκάθαρα και στις τυπωμένες σελίδες των σπουδαίων βιβλίων που ακολουθούν.

Ο άρχοντας των μυγών | William Golding

(εκδ. Καστανιώτη)

Γεννιόμαστε κακοί ή μήπως η ζωή μας οδηγεί σε αισχρές πράξεις; Το εμβληματικό μυθιστόρημα του νομπελίστα Βρετανού προσπαθεί με νύχια και με δόντια, κυριολεκτικά, να δώσει απάντηση σε αυτήν την ερώτηση. Μία ομάδα αγοριών ναυαγεί σε μία παραλία στη μέση του ωκεανού -ή μάλλον στη μέση του πουθενά. Η ταχύτητα με την οποία τα παιδιά αποκτούν ενήλικες παθογένειες (μανία για εξουσία, εκμετάλλευση των αδυνάτων αλλά και το πιο δεινό από όλα τα αμαρτήματα που δεν γράφουμε εδώ λόγω κινδύνου για spoiler) πραγματικά τρομάζει. Εκείνο που μοιάζει με κατασκήνωση σε μία αμμουδιά γρήγορα μεταμορφώνεται σε έναν εφιάλτη από τον οποίο ο αναγνώστης δυσκολεύεται να ξεφύγει· αφού τα ερωτήματα που γεννά είναι πολύ περισσότερα και πιο επικίνδυνα από τις απαντήσεις που δίνει.

Θάνατος στη Βενετία | Thomas Mann

(εκδ. Ίνδικτος)

Μέσα σε ελάχιστες σελίδες, στα κανάλια και τους δρόμους της εμβληματικής πόλης εξυφαίνεται μία πυρετώδης ιστορία που καταφέρνει να ακροβατήσει στην λεπτή κόκκινη γραμμή που χωρίζει την ερωτική μανία από την τρέλα. Πρωταγωνιστής ένας 50χρονος συγγραφέας που έχει χάσει την έμπνευσή του. Αντί, όμως, να την βρει, βρίσκει τελικά το ιδανικό αντικείμενο του ερωτικού πόθου στην πιο αθώα του μορφή. Ταλαντεύεται ανάμεσα στα υψηλά ιδανικά και την ανάγκη να παραδοθεί σε έναν χωρίς όρια (και ταμπού) διονυσιασμό θυμίζοντας τη μάχη του Δαβίδ με τον Γολιάθ. Καθώς η πόλη βυθίζεται στο σκοτάδι μίας μολυσματικής ασθένειας, η τελευταία πράξη αυτού του υπαρξιακού δράματος θα παιχτεί εκεί που της αρμόζει: σε μία παραλία.

Ο ξένος | Albert Camus

(εκδ. Καστανιώτη)

Ο Meursault παρατηρεί τους ανθρώπους από το μπαλκόνι του με απάθεια. Βοηθά έναν φίλο του να εκδικηθεί την άπιστη ερωμένη του χωρίς τύψεις. Παρηγορεί, χωρίς να νιώθει τίποτα για εκείνον, έναν γείτονα που έχασε το σκυλί του. Ζει περισσότερο σαν πνεύμα που ορίζεται από τα στοιχεία της φύσης και λιγότερο σαν άνθρωπος που τηρεί -ή μπορεί, ή θέλει να τηρήσει- τις κοινωνικές συμβάσεις. Πολύ πιο πριν, στην αρχή του μυθιστορήματος, έχει πει: "Σήμερα, η μαμά πέθανε. Ή ίσως χθες, δεν ξέρω" για να μη χύσει ούτε ένα δάκρυ για εκείνη, ανάβοντας αντ' αυτού ένα τσιγάρο. Σε μία παραλία στο Αλγέρι, θα βγάλει περίστροφο και θα σκοτώσει έναν Άραβα - σε μία σκηνή που αποθανάτισαν ιδανικά οι The Cure στο Killing an Arab. Η αφορμή είναι ελάχιστη και εκείνος δεν μας εξηγεί ποτέ για ποιον ακριβώς λόγο το κάνει. Αποπροσανατολισμένος από την καυτή άμμο και τον ανελέητο ήλιο ζει τη στιγμή σα να βρίσκεται σε κάποιο όνειρο. Δεν τον νοιάζει, ουσιαστικά, τίποτα. Προσπαθεί απεγνωσμένα, στα όρια του παράλογου, να ζήσει μακριά από όλα τα "πρέπει" αυτού του κόσμου.

Ο αντιβασιλέας της Ουίντα | Bruce Chatwin

(εκδ. Χατζηνικολή)

Δυτική Αφρική, αρχές 19ου αιώνα, πρωτόγονοι καταυλισμοί, υπερφυσικές δοξασίες και βίλες κοντά στην ακτή φτιαγμένες από το αίμα των αθώων· από τη θάλασσα έως την ενδοχώρα, υπάρχει αρκετός χώρος γεμάτος παραλίες για να αφηγηθεί ο Bruce Chatwin την σκληρή ιστορία που πατά πάνω στις αληθινές περιπέτειες ενός Βραζιλιάνου εμπόρου σκλάβων. Εφτά χρόνια μετά την έκδοση του κειμένου, ο σπουδαίος Werner Herzog θα το χρησιμοποιούσε ως πρώτη ύλη για το δικό του κινηματογραφικό Cobra Verde (1987). Τι είναι εκείνο που το κάνει να ξεχωρίζει; Η ωμή πραγματικότητα της νουβέλας είναι γεμάτη από βία, περιπέτειες κι ένοχα πάθη που με κάποιον μακάβριο τρόπο ταιριάζουν γάντι στο πυρετικό κλίμα των αφρικανικών ακτών. ΥΓ: Δύσκολα θα το βρεις πια στην ελληνική έκδοση, προτίμησε κάποια αγγλική καλύτερα.

Τα μαγεμένα νησιά | Herman Melville

(εκδ. Ποικίλη Στοά)

Ένας από τους διασημότερους συγγραφείς όλων των εποχών δεν έπαψε ποτέ, ακόμα και μετά τον Μόμπι Ντικ, να ασχολείται με τη θάλασσα. Σε αυτήν την σπονδυλωτή νουβέλα ζωγραφίζει δέκα μικρά σκίτσα για τα νησιά Γκαλαπάγκος με πρωταγωνιστές πελώριες χελώνες, πειρατές αλλά και ναύτες που γίνονται βασιλιάδες με μοναδικούς φρουρούς τα σκυλιά τους. Οι προσεκτικά επιλεγμένες λέξεις δημιουργούν ένα μυστικιστικό κλίμα όπου οι εξωτικές αμμουδιές λειτουργούν ως εξορίες. Ή με λίγα λόγια η συνταγή γεμάτη με όλα εκείνα τα στοιχεία που έκαναν τον συγγραφέα να αφήσει εποχή λειτουργεί ως ιδανική πρόγευση, πριν δοκιμάσει κανείς τα δόντια του στο πολύ απαιτητικό αναγνωστικά magnum opus του Αμερικανού για τη λευκή φάλαινα.

φωτογραφία © Ben White | Unsplash

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr