Τα πολιτικά βιβλία που θα διαβάσουμε τον Νοέμβριο

Δεν ξέρω τι με έπιασε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά, ενώ πριν ήμουν της βαριάς μυθοπλαστικής κουλτούρας –με μια προτίμηση στη γενιά beat, τον Haruki Murakami, τα sci-fi έπη και τα κάθε λογής παραλογοτεχνικά σαλόνια που διαμόρφωσαν ρηξικέλευθα ρεύματα γραφής– ξαφνικά άρχισα να διαβάζω πολιτικά βιβλία και μυθιστορήματα με πολιτικό background. Ίσως γιατί οι γνώσεις που μέχρι τότε είχα δεν ήταν επαρκείς για να μπορώ να κατανοήσω, στον βαθμό που προσωπικά θεωρούσα επαρκή, τον κόσμο γύρω μου. Παρατηρώντας μια άνθηση και στις σχετικές νέες κυκλοφορίες των εκδοτικών οίκων, αναρωτήθηκα αν όντως υπάρχει μια γενικότερη σχετική στροφή στα αναγνωστικά γούστα. Έθεσα το ερώτημα σε τρεις συναδέλφους μου στο γραφείο.

"Τι εννοείς με τον όρο "πολιτικά βιβλία”; Τα πάντα είναι πολιτικά. Οι 'Δούλες' του Jean Genet δεν είναι πολιτικές;", υπήρξε η πρώτη αντίδραση, από συνάδελφο-παλιά καραβάνα, που έχει σπουδάσει στο Παρίσι των 80s, έχει διαβάσει πολύ Rosa Luxemburg και όλο το Κεφάλαιο του Marx (άθλος). Πλέον, όμως, δεν διαβάζει πολιτικά βιβλία, με τη hardcore έννοια του όρου, κι αυτό δεν άλλαξε μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Όπως μου είπε, δεν εμπιστεύεται τις αναλύσεις των πολιτικών βιβλίων, παρότι αρέσκεται να αντλεί πληροφορίες που έχουν να κάνουν με το πολιτικό background μιας εποχής διαβάζοντας λογοτεχνικά βιβλία και μαρτυρίες.

> Διάβασε ακόμα: Η ηλεκτρική ζωή και ο παρανόρμαλ θάνατος του Philip K. Dick

Ένας άλλος συνάδελφος, πολύ νεότερος, είκοσι πέντε ετών, μου είπε ότι από πάντα διάβαζε μόνο ιστορικά και πολιτικά βιβλία κι αυτό δεν άλλαξε. Το στοιχείο του; Οι άγνωστες πτυχές της Ιστορίας. Τα πιο πρόσφατα αναγνώσματά του; Το Ένα σκοτεινό δωμάτιο, 1967-1974 του Αλέξη Παπαχελά (κυκλοφορεί από τις εκδ. Μεταίχμιο) και η Γη της Επαγγελίας του Barack Obama (κυκλοφόρησε πριν από δύο χρόνια, από τις εκδ. AΘens Bookstore).

Μία συνάδελφος στην ηλικία μου, γύρω στα σαράντα, θα μου πει ότι παρότι απολαμβάνει τα βιβλία που έχουν το ύφος της δημοσιογραφικής μελέτης, έπειτα από όλα τα ζοφερά πράγματα που συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό γύρω μας (πανδημία του κορονοϊού, καταστροφή του περιβάλλοντος, απαγόρευση των αμβλώσεων στις μισές περίπου πολιτείες των ΗΠΑ, νεοσυντηρητισμός, κίνημα #MeToo), δεν ένιωσε την ανάγκη να διαβάσει ένα "βαρύ" πολιτικό βιβλίο, σαν εκείνα που μοιράζονται ως ακαδημαϊκά συγγράμματα. Αντί αυτών, στράφηκε σε άρθρα και αναλύσεις σε sites του ξένου Τύπου, αλλά και σε βιβλία ενός ιστορικού-σταρ της Αριστεράς που πάντοτε αγαπούσε.

Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση στις σχετικές κυκλοφορίες των εκδοτικών οίκων φαίνεται να αντικατοπτρίζει τη ζήτηση του κοινού. Από τις πρόσφατες κυκλοφορίες τους, στη συνέχεια, θα βρεις τις πιο ενδιαφέρουσες.

Μια σύντομη ιστορία του πολέμου – Margaret MacMillan (Εκδόσεις Ψυχογιός)

Πριν από δύο χρόνια, οι New York Times είχαν χαρακτηρίσει το βιβλίο της Καναδής ιστορικού ως ένα από τα 10 καλύτερα εκείνης της χρονιάς, ενώ η έκδοσή του στα ελληνικά, νωρίτερα φέτος, συνέπεσε με γεγονότα που το κατέστησαν επίκαιρο όσο ποτέ. Σε αυτό, η MacMillan, κάνοντας μια αναδρομή στις ένοπλες συρράξεις ανά τους αιώνες, διερευνά τους δεσμούς ανάμεσα στον πόλεμο και στην κοινωνία και τα ζητήματα που αυτοί εγείρουν. Όπως υποστηρίζει, οι συνέπειες του πολέμου "ήταν πάντοτε τόσο βαθιές, ώστε αν αγνοήσουμε τον πόλεμο σημαίνει ότι αγνοούμε μια από τις παραμέτρους εκείνες που καθόρισαν την εξέλιξη του ανθρώπου και την πορεία της Ιστορίας, όπως είναι το περιβάλλον, η γεωγραφία, οι πλουτοπαραγωγικοί πόροι, η οικονομία, οι ιδέες, οι κοινωνικές και πολιτικές μεταβολές".

4 3 2 1 – Paul Auster (Εκδόσεις Μεταίχμιο)

Εδώ έχουμε να κάνουμε με fiction, με ένα μυθιστόρημα δηλαδή, που σου διευρύνει τη σκέψη και σε κάνει να δεις τη ζωή με πιο πολιτικό τρόπο, όπως συμβαίνει πάντα με τα βιβλία του συγγραφέα της Επινόησης της μοναξιάς. Το αμερικανικό Esquire το χαρακτήρισε ως ιδιοφυές, καινοτόμο ως προς τη δομή του και αιφνιδιαστικά συγκινητικό. Η αφετηρία του story του; Στις 3 Μαρτίου του 1947 γεννιέται ο Archibald Isaac Ferguson. Στη συνέχεια, ξεκινούν τέσσερα παράλληλα μονοπάτια ζωής, τέσσερις Ferguson, που θα ζήσουν τέσσερις εντελώς διαφορετικές ζωές, οι οποίες διατρέχονται από το κατακερματισμένο πεδίο της Αμερικής των μέσων του 20ού αιώνα.

Το μέλλον της Ιστορίας. Πώς ο πόλεμος της Ουκρανίας αλλάζει το παγκόσμιο τοπίο – Συλλογικό Έργο (Εκδόσεις Παπαδόπουλος)

Καθώς ο πόλεμος εξακολουθεί να μαίνεται στην Ουκρανία, έχει γίνει φανερό ότι οι συνέπειές του θα είναι πολυεπίπεδες και μακροχρόνιες. Σε αυτό το βιβλίο, μέσα από ευσύνοπτες απαντήσεις δεκαέξι ειδικών σε είκοσι έξι ερωτήσεις –και τις παρεμβάσεις του επιμελητή της έκδοσης, του καθηγητή Κωνσταντίνου Φίλη– αποκτούμε μια εμπεριστατωμένη εικόνα για σχεδόν όλες τις παραμέτρους του δραματικότερου μεταψυχροπολεμικά παγκόσμιου γεγονότος, που έχει ήδη επιδράσει καταλυτικά στις ζωές μας και έχει οδηγήσει σε μία νέα πλανητική τάξη πραγμάτων.

Άτλας διεθνών σχέσεων – Pascal Boniface (Εκδόσεις Πεδίο)

Ο Pascal Boniface σκιαγραφεί µε σαφήνεια τον πολύπλοκο, μεταλλασσόμενο κόσμο. Συνδυάζοντας το ιστορικό βάθος µε την αποκρυπτογράφηση της επικαιρότητας, φωτίζει τα πολλαπλά κίνητρα των λαών, των κρατών και των πρωταγωνιστών της παγκόσμιας σκηνής. Ανάμεσα στα ερωτήματα που τον απασχολούν; Το αν η επιρροή της Δύσης είναι πάντα το ίδιο κυρίαρχη, το πώς εδραιώνονται αναδυόμενες δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία, το ποιες προκλήσεις αντιπροσωπεύουν οι πρώτες ύλες στο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων. Στην έκδοση περιλαμβάνονται εκατό επικαιροποιημένοι χάρτες, που μας δίνουν τη δυνατότητα να κάνουμε εικόνα τα σημαντικά φαινόμενα των διεθνών σχέσεων.

Metropolis: Η ιστορία των πόλεων, της μεγαλύτερης ανακάλυψης του ανθρώπου – Ben Wilson (Εκδόσεις Διόπτρα)

Ο δημοφιλής, ευφυής ιστορικός Ben Wilson υποστηρίζει, σε αυτό το ευκολοδιάβαστο βιβλίο, ότι στις διακόσιες χιλιετίες της ύπαρξης του ανθρώπου τίποτα δεν τον έχει διαμορφώσει πιο βαθιά από την πόλη – ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι οι λέξεις "πόλη", "πολιτισμός" και "πολιτική" έχουν την ίδια ρίζα. Αφηγείται, λοιπόν, τη μεγάλη, ένδοξη ιστορία του τρόπου με τον οποίο η ζωή στην πόλη επέτρεψε την ανάπτυξη του ανθρώπινου πολιτισμού. Ξεκινώντας με την Ουρούκ, την πρώτη πόλη του κόσμου, μας δείχνει ότι οι πόλεις δεν ήταν ποτέ μια ανάγκη, αλλά, όταν δημιουργήθηκαν, η εγγύτητά τους οδήγησε σε άνθηση των επιτευγμάτων του ανθρώπου, δημιουργώντας νέα επαγγέλματα, νέες μορφές τέχνης, λατρείας και εμπορίου – όλα αυτά που συνθέτουν τον πολιτισμό.

Στο χείλος του γκρεμού. Υπαρξιακός κίνδυνος και το μέλλον της ανθρωπότητας – Toby Ord (Εκδόσεις Μίνωας)

Ο καθηγητής φιλοσοφίας Tobby Ord επιχειρηματολογεί, σε αυτό το βιβλίο, ότι το ανθρώπινο είδος θα μπορούσε να επιβιώσει για δισεκατομμύρια έτη, αρκετός χρόνος για να θέσει τέλος στις ασθένειες, τη φτώχεια και την αδικία. Με τη δημιουργία των πυρηνικών όπλων, όμως, η ανθρωπότητα μπήκε σε μια νέα εποχή, όπου κλήθηκε να αντιμετωπίσει υπαρξιακές καταστροφές. Έκτοτε, οι κίνδυνοι έχουν πολλαπλασιαστεί (κλιματική αλλαγή, κατασκευασμένοι παθογόνοι οργανισμοί κ.λπ.). Αν δεν δράσουμε γρήγορα ώστε να εξασφαλίσουμε ένα ασφαλές μέλλον, λοιπόν, πολύ σύντομα θα είναι αργά.

Ο Γαλιλαίος και οι αρνητές της επιστήμης – Mario Livio (Εκδόσεις Ψυχογιός)

Πριν από τετρακόσια χρόνια, οι ανακαλύψεις του Γαλιλαίου, βασισμένες σε παρατηρήσεις και πειράματα, είχαν έρθει σε σύγκρουση με τη συμβατική γνώση και τις διδαχές της Εκκλησίας, με αποτέλεσμα τα βιβλία του, ύστερα από μια κραυγαλέα καταπάτηση της ελευθερίας της σκέψης, να απαγορευτούν από τις εκκλησιαστικές Αρχές. Στις μέρες μας, εν μέσω πολυσχιδών κρίσεων όπως η κλιματική αλλαγή, η επιστήμη αμφισβητείται ή αγνοείται και η λέξη "αρνητής" κάνει trending για όλους τους λάθος (σκοταδιστικούς) λόγους, καθιστώντας την ιστορία του πιο επίκαιρη από ποτέ.

 

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr