Η λογοτεχνία στα χρόνια του #MeToo

Το 2019 θα είναι μια περίεργη χρονιά για τη λογοτεχνία, ευτυχώς πολύ λιγότερο επώδυνη απ’ ό,τι το 2018. Πέρσι, και για πρώτη φορά μετά το 1943, το Βραβείο Νόμπελ δε δόθηκε σε κανέναν υποψήφιο. Ο λόγος; Το σεξουαλικό σκάνδαλο που ξέσπασε με τον 73χρονο Jean-Claude Arnault (σύζυγος του μέλους της επιτροπής Katarina Frostenson,) να κατηγορείται για βιασμό οδήγησε τη Σουηδική Ακαδημία σε μια πρωτοφανή απόφαση: για λόγους ευθιξίας και παραδειγματισμού το πιο σημαντικό λογοτεχνικό βραβείο του πλανήτη θα έπαιρνε αναβολή για έναν ολόκληρο χρόνο. Σε μια χρονιά που το κίνημα #MeToo συγκλόνισε την υφήλιο δε θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά. Βέβαια, πολλοί έκαναν λόγο για κινήσεις εντυπωσιασμού, που όμως δε χτυπούν τη ρίζα του προβλήματος, αφού τα στατιστικά των βραβεύσεων μόνο ισότητα δε δείχνουν, λες και το γράψιμο είναι αυστηρά αντρικό σπορ.

Στις 13 του περασμένου Απριλίου ανακοινώθηκε η βραχεία λίστα ίσως του σημαντικότερου βραβείου λογοτεχνίας μετά το Νόμπελ, του Man Booker International Prize, που βραβεύει έργα που έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά. Η έκπληξη ήταν μεγάλη και ευχάριστη: από τους έξι φιναλίστ (Jokha Alharthi, Annie Ernaux, Marion Poschmann, Olga Tokarczuk, Alia Trabucco Zerán, Juan Gabriel Vásquez) οι πέντε είναι γυναίκες, ενώ οι μεταφράσεις και των έξι βιβλίων έγιναν από γυναικεία χέρια. Την ίδια ώρα που τα περισσότερα κοινοβούλια του κόσμου μοιάζουν με κλειστά αντρικά κλαμπ, η λογοτεχνία δείχνει να πρωτοπορεί – ή για να το πούμε πιο σωστά, απλά βάζει τα πράγματα στη σωστή τους θέση.

Στα 118 χρόνια του θεσμού το βραβείο δόθηκε σε γυναίκες συγγραφείς μόλις 14 φορές

Φέτος το Νόμπελ Λογοτεχνίας επιστρέφει στην κανονικότητα, με μια όμως σημαντική διαφορά: θα δοθούν δύο βραβεία αντί για ένα. Το κίνημα #MeToo όντως πήρε κάποιες φορές υπερβολικές (και ανησυχητικές) διαστάσεις με αποτέλεσμα να "καούν στην πυρά" και άνθρωποι που δεν έκαναν τίποτα το μεμπτό. Οι παράπλευρες όμως απώλειες ήταν ελάχιστες σε σχέση με το μέγεθος του πραγματικού προβλήματος. Έτσι, η απόφαση της Σουηδικής Ακαδημίας μόνο ως γενναία και επιβεβλημένη μπορεί να κριθεί. Φυσικά, εκτός από την αναβολή λόγω του σκανδάλου, ιδιαίτερα φέτος που η ευκαιρία είναι διπλή, καλό θα ήταν, παίρνοντας παράδειγμα και από το Man Booker International Prize, να διορθώσει και μια άλλη, πολύ μεγάλη αδικία: στα 118 χρόνια του θεσμού το βραβείο δόθηκε σε γυναίκες συγγραφείς μόλις 14 φορές.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr