Η Heidi Levine καλύπτει εδώ και 30 χρόνια τη φρίκη του πολέμου

Πώς είναι να καλύπτεις τον πόλεμο από την πρώτη γραμμή; Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις σωστά τη δουλειά σου την ώρα που η ζωή σου κινδυνεύει καθώς σφαίρες σφυρίζουν πάνω από το κεφάλι σου; Τις επόμενες ημέρες, από τις 7 μέχρι τις 16 Ιουνίου, το αθηναϊκό κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει από πρώτο χέρι την σπουδαία συνεισφορά του μαχόμενου φωτορεπορτάζ τόσο σε ειδησεογραφικό όσο και ανθρώπινο επίπεδο.

Το Athens Photo World, μία νέα διοργάνωση βασισμένη σε ιδέα του Θανάση Σταυράκη (Διευθυντής Φωτογραφικού Τμήματος του Associated Press) και των συνεργατών του, η οποία πραγματοποιείται χάρη σε δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, φιλοδοξεί να φέρει "πρόσωπο με πρόσωπο" τους επισκέπτες με την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν περιοχές οι οποίες μαστίζονται από πολεμικές και κοινωνικές ανακατατάξεις.

Λίγες μέρες πριν την έναρξη της διοργάνωσης είχαμε την τιμή να μιλήσουμε με τη Heidi Levine, τη διεθνούς φήμης Αμερικανίδα φωτορεπόρτερ που καλύπτει εδώ και τρεις δεκαετίες τα γεγονότα στη λωρίδα της Γάζας. Η Levine έρχεται να εκθέσει στην Αθήνα, κουβαλώντας στις αποσκευές της πολλά βραβεία αλλά και μία υποψηφιότητα για Emmy για το σχετικό με τη Χαμάς ντοκιμαντέρ The Globe and Mail. Στη συζήτηση που ακολούθησε, όμως, ήταν φανερό πως το τελευταίο πράγμα που την ενδιαφέρει είναι οι βραβεύσεις, τα μεγάλα λόγια, τα φιλικά χτυπήματα στην πλάτη και οι κοινωνικές εκδηλώσεις που μοιράζουν φιλανθρωπία πάνω από ένα ποτήρι κρασί.

Πώς είναι η κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή του Ισραήλ; Καλύπτω εδώ και 30 χρόνια τα γεγονότα της περιοχής και τον κύκλο της βίας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Πριν λίγες μέρες υπήρξε μία σοβαρή αναζωπύρωση στη Γάζα με τους ανθρώπους να ανησυχούν ότι μπορεί πάλι να εξελιχθεί πολύ άσχημα. Οι φήμες, βέβαια, λένε (σ.σ: γελά λίγο αμήχανα όσο περιγράφει) ότι ο διαγωνισμός της Eurovision που έλαβε χώρα στο Τελ Αβίβ βοήθησε –ή έστω καθυστέρησε- στο να αποφευχθούν τα χειρότερα. Φυσικά, οι κάτοικοι της Γάζας συνεχίζουν να μην μπορούν να ταξιδέψουν εύκολα ή ακόμα και να βγουν με ευκολία έξω από τα σπίτια τους, κάτι δηλαδή που βιώνουν για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους.

Όταν κάλυψα τα γεγονότα του 2014, επί της ουσίας κάλυπτα την τρίτη σύρραξη στην περιοχή σε λιγότερο από πέντε χρόνια. Αυτό σε βάζει σε σκέψεις: ένα παιδί που γεννήθηκε στη Γάζα και δεν έχει κλείσει 10 χρόνια έχει ήδη προλάβει να βιώσει περισσότερες από μία φορές ακραίες συνθήκες στη ζωή του. Έτσι, καταλαβαίνεις, το πόσο σοβαρή και πόσο άσχημη είναι κατάσταση ιδιαίτερα για τους πολίτες. Οι Παλαιστίνιοι δεν είναι καθόλου ευχαριστημένοι, για αυτό και αναμένουμε πολλές δυσκολίες και εμπόδια στον δρόμο προς μία ειρηνική λύση.

Πόσο επικίνδυνη είναι η καθημερινότητα στη Γάζα; Είναι τρομερά επικίνδυνη. Μπορείς εύκολα να γίνεις στόχος, να δεχθείς μία σφαίρα, να χάσεις τη ζωή σου. Οι σφαίρες που χρησιμοποιεί ο ισραηλινός στρατός προκαλούν τρομερή ζημιά ακόμα κι αν σε βρουν στο πόδι – κάτι που μου έχουν επιβεβαιώσει και χειρούργοι που έχουν βρεθεί σε άλλα πολεμικά μέτωπα. Έχω δει περισσότερους ακρωτηριασμένους ανθρώπους από όσους μπορώ να μετρήσω πια. Περίπου έναν χρόνο πριν, περισσότεροι από 50 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη Γάζα. Εκείνες τις μέρες βρισκόμουν κι εγώ εκεί. Οπότε, ναι, είναι τρομερά επικίνδυνη.

Γιατί να ρισκάρει κάποιος/α τη ζωή του για να καλύψει φωτογραφικά αυτήν την κατάσταση; Είναι μία ερώτηση που κάνω πολύ συχνά στον εαυτό μου (γέλια). Κάποιες φορές ούτε εγώ δεν το καταλαβαίνω. Είναι, κάπως, σαν εθισμός – όμως είναι σημαντικό να γίνεται το ρεπορτάζ, γιατί ένα καλό ρεπορτάζ μπορεί όντως να κάνει τη διαφορά. Έχω βάλει τον εαυτό μου πάρα πολλές φορές σε κίνδυνο, καταγράφοντας τα γεγονότα από την πρώτη γραμμή και, τελικά, πιστεύω ότι έχω αποφύγει τα χειρότερα κυρίως όχι λόγω εμπειρίας αλλά καθαρής τύχης. Άλλοι συνάδελφοι μου έχουν τραυματιστεί ή και χάσει τη ζωή τους.

Τι να περιμένει το κοινό που θα επισκεφθεί το Athens Photo Festival; Εκείνο που, προσωπικά για μένα, είναι πολύ σημαντικό (κι ελπίζω να καταλάβει το κοινό) είναι η προσπάθειά μου να δημιουργήσω μέσα από τη δουλειά μου μία σύνδεση με τους ανθρώπους και τις καταστάσεις που φωτογραφίζω ενώ την ίδια στιγμή δεν πληγώνω ούτε στο ελάχιστο την αξιοπρέπειά τους. Ξέρεις, τα φωτορεπορτάζ πολεμικών συρράξεων έχουν αντίκτυπο τόσο σε όσους αποτελούν το αντικείμενό των φωτογραφιών όσο και στο κοινό αλλά και τον ίδιο τον φωτογράφο.

Είναι, όμως, σκοπός μου να ταρακουνήσω τους επισκέπτες του φεστιβάλ. Όχι, βέβαια, να σοκαριστούν και να γυρίσουν αλλού το κεφάλι τους αλλά αναλογιστούν: τελικά, είτε ζεις στην Αμερική, την Ελλάδα ή την Γάζα, εκείνο που θες δεν είναι να έχεις μία ευτυχισμένη, γεμάτη υγεία ζωή που να σου προσφέρει ευκαιρίες για μάθηση και ελευθερία; Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι τόσο τυχεροί όμως. Για αυτό και διαδηλώνουν οι άνθρωποι στα σύνορα της Γάζας.

---

Η εναρκτήρια διοργάνωσή του το Athens Photo World (7-16 Ιουνίου) τιμά τη μνήμη του φωτορεπόρτερ Γιάννη Μπεχράκη με εκθέσεις και δράσεις που επικεντρώνονται στο 30ετές και πολυβραβευμένο έργο του αλλά και στη σημαντική συμβολή του στο Ελληνικό και διεθνές φωτορεπορτάζ.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr