Θεατρικά για πάντα

Αλέξανδρος Αντωνόπουλος, Παναγιώτα Βλαντή, Βίκυ Βολιώτη, Μάνος Καρατζογιάννης, Θανάσης Κουρλαμπάς, Μἀξιμος Μουμούρης και Αλεξάνδρα Τσιάγκα μιλούν για το ξεκίνημά τους, αλλά και το σύγχρονο ελληνικό θέατρο.

"Ποια είναι η γνώμη σας για το σύγχρονο ελληνικό θέατρο;" Αν υπήρχαν πανελλήνιες εξετάσεις για ηθοποιούς, αυτή η ερώτηση θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το θέμα στο μάθημα της Έκθεσης-Έκφρασης. Τόσο ευρύ, τόσο χαοτικό αλλά συνάμα τόσο ανακουφιστικά ελεύθερο για να εκφραστεί κανείς χωρίς περιορισμούς. Με ακριβώς αυτό το σκεπτικό και στο πλαίσιο της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου, μίλησα με μερικά πραγματικά οικεία πρόσωπα, 7 δημοφιλείς ηθοποιούς που έχουν αφήσει το δικό τους στίγμα στο σανίδι και που εξακολουθούν να διαμορφώνουν τα θεατρικά δρώμενα με το ίδιο μεράκι.

Με πολλή χαρά, θυμήθηκαν την παρθενική τους εμφάνιση στη σκηνή και μοιράστηκαν μαζί μου τις σκέψεις τους για το σύγχρονο ελληνικό θέατρο, ο καθένας από τη δική του, ξεχωριστή οπτική. 

 Αλέξανδρος Αντωνόπουλος

Θεατρικά για πάντα

Δεν είχα τελειώσει ακόμη τη σχολή μου, φοιτούσα στη δραματική σχολή του Γιώργου Θεοδοσιάδη και ο πρώτος μου ρόλος ήταν ένας πολύ μικρός ρόλος στο θίασο του παππού και νονού μου Αλέξη Μινωτή στο έργο του Carl Zuckmayer, "O Λοχαγός του Κέπενικ" (Der Hauptmann von Köpenick) στο Θέατρο Ακάδημος. Ἠμουν ορντινάντσα ενός στρατιωτικού -τον υποδυόταν ο Γιώργος Τσιτσόπουλος- που ετοιμαζόταν να αυτοκτονήσει. Έμπαινα μέσα και έλεγα "Μην το κάνετε αυτό" και 3-4 ακόμη ατάκες. Ήταν μία πολύ δύσκολη εμπειρία και πρέπει να ήμουν πολύ χάλια, πολύ σφιγμένος, ήμουν δευτεροετής. Ξέρεις πότε ήταν αυτό; Το 1972!

Ήταν η πρώτη μου επαφή με τη σκηνή σε ένα δύσκολο έργο με πολύ μεγάλο θίασο και σε μία πολύ κακή συγκυρία: Τότε, το Φεβρουάριο του 1973 πέθανε η γιαγιά μου (σ.σ. Κατίνα Παξινού) και το έργο κατέβηκε λόγω της βεβαρημένης υγείας της, ο Μινωτής προφανώς δεν ήταν στα καλύτερά του. Στο μεταξύ, εκείνη την περίοδο είχα σχέση με μία κοπέλα που είχε πάρει εν αγνοία μου το λαϊκό λαχείο με το σκεπτικό πως αν κέρδιζε, τότε κι εγώ θα έκανα καριέρα ως ηθοποιός. Παραδόξως, πράγματι κέρδισε, μη φανταστείς κανένα μεγάλο ποσό. Μου το έφερε στην πρεμιέρα λέγοντας "Να λοιπόν, θα κάνεις καριέρα, το λαχείο σου κέρδισε".

>Διάβασε ακόμη: Ο απρόβλεπτος κύριος Παπαδημητρίου

Πενήντα χρόνια μετά οι Έλληνες ηθοποιοί δεν έχουμε τίποτα να ζηλέψουμε από τους Εγγλέζους, τους Αμερικανούς ούτε από τους Γερμανούς που υποτίθεται ότι έχουν το καλύτερο θέατρο στον κόσμο. Απλώς, λόγω της τεράστιας οικονομικής κρίσης που ενισχύθηκε με την πανδημία, όπως και με τον πόλεμο στην Ουκρανία, το επάγγελμα του ηθοποιού ως ψυχαγωγία επλήγη πολύ περισσότερο από το άλλα, αφού ο κόσμος δεν έχει χρήματα για βασικά πράγματα, όχι για να διασκεδάσει. 

Συνεπώς, εξαιτίας της τεράστιας ανεργίας, συγκροτούνται μικροί θίασοι εκτός θεατρικών χώρων από τους οποίους κανείς δεν πληρώνεται, με αποτέλεσμα την τεράστια διασπορά ταλέντων και την ουσιαστική στέρησή τους από το θέατρο. Από την άλλη, υπάρχει και το παγκόσμιο φαινόμενο των απατεώνων του θεάτρου. Για παράδειγμα, είδα πρόσφατα τον Οθέλλο στη Λυρική Σκηνή με τον Robert Wilson που μου φαίνεται μεγάλος απατεώνας. Ανέβασε ένα έργο τόσο ρεαλιστικό με τη Δυσδαιμόνα να πνίγεται μόνη της, τον Οθέλλο να αυτοκτονεί χωρίς να μαχαιρωθεί, η δράση γενικώς είχε περιοριστεί στο τίποτα. Με ενοχλεί αυτό.

Κρατώ τα θετικά: Πρώτον, οι Έλληνες ηθοποιοί δεν υστερούμε πουθενά, παρά μόνο στο ότι λόγω γλώσσας μπορούμε να κάνουμε πιο δύσκολα διεθνή καριέρα, αν σκεφτείς την αναλογία του κόσμου που μιλά αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ισπανικά. Δεύτερον, από αυτές τις 4-5 παραστάσεις που γίνονται μαζικά σε θέατρα τσέπης, υπάρχουν εξαιρετικά δείγματα που ευτυχώς παίρνουν το δρόμο τους, όπως γίνεται και στο εξωτερικό δηλαδή, όπου καταλήγουν να γίνονται Broadway.

Παναγιώτα Βλαντή

Παναγιώτα Βλαντή@panagiotavlanti_official

Το ξεκίνημά μου στο θέατρο ήταν στο ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου και συγκεκριμένα στην παιδική παράσταση "Η Αψίδα του Μενάνδρου" με την υπογραφή του Θέμη Μουμουλίδη στη σκηνοθεσία, αν δεν κάνω λάθος ήταν το 1993-4. Έγινε μετά από πάρα πολύ κόπο, είχα μόλις τελειώσει τη δραματική σχολή, πήγαινα σε άπειρες ακροάσεις, δε με έπαιρνε κανένας και ξαφνικά βρέθηκα εκείνο το χειμώνα να περνάω από οντισιόν για το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου. Το θεώρησα τρομερή τύχη. Το θυμάμαι όλο αυτό με πολλή χαρά, ήμουν πολύ μικρή και ουσιαστικά ήταν η πρώτη φορά που έφευγα από το σπίτι για να μείνω κάπου εκτός. Την έχω στο μυαλό μου ως μία από τις καλύτερες περιόδους της ζωής μου, αφού ήταν η πρώτη μου παράσταση και εκεί έζησα μόνη μου και αναμετρήθηκα με πολλά πράγματα. 

Το σύγχρονο ελληνικό θέατρο, όπως το θέατρο σε όλες τις εποχές, περνά περιόδους κρίσης, οικονομικής και καλλιτεχνικής, αλλά πάντα επιβιώνει γιατί έχει ένα πολύ συγκεκριμένο σκοπό. Είναι μία αίσθηση της ζωής, των πραγμάτων που ο κόσμος έχει ανάγκη να δει για να ψυχαγωγηθεί και να παρηγορηθεί. Κατά καιρούς έχει τραυματιστεί από κάποιους "αλεξιπτωτιστές" -αλλά αυτό συμβαίνει σε όλα τα επαγγέλματα- όπως για παράδειγμα από παραγωγούς "κομήτες" που ασχολούνται με αυτό για να προβληθούν. Ως σημείο των καιρών, αυτό προϋπήρχε, δεν εμφανίστηκε τώρα. Όπως και να έχει, όλοι αυτοί απορροφούνται, εξαφανίζονται και ευτυχώς το θέατρο ξανά προς τη δόξα τραβά. 

Σιωπηλή Λίμνη
Στιγμιότυπο από την παράσταση "Η Σιωπηλή Λίμνη"

Γενικά, σκέψου τι έχει συμβεί από το 2013 και μετά, αλλά παράλληλα πόσες αξιόλογες παραστάσεις έχουν γίνει στο ενδιάμεσο και πόση προσπάθεια έχει καταβληθεί για να παραμείνει ζωντανό... Κατά τη διάρκεια των lockdown, το live streaming ήταν αναγκαίο για να ψυχαγωγηθεί ο κόσμος, αλλά για μένα δεν πρέπει να συνεχιστεί. Και στο λέω γιατί έγινε μία προσπάθεια πέρυσι προς αυτήν την κατεύθυνση, εμείς οι ηθοποιοί το αρνηθήκαμε. Πιστεύω πως το θέατρο πρέπει να μένει στο θέατρο, στο δικό του φυσικό χώρο για να μπορεί να καταλάβει καλύτερα και το κοινό αυτό που παρακολουθεί. Δεν είναι όλοι υποχρεωμένοι να έχουν διαβάσει Σαίξπηρ και Τσέχωφ, υπάρχουν οι ηθοποιοί για να τους συστήσουν σε εκείνους, αρκεί να μην υπάρχει αυτή η "σκηνοθετίτιδα" όπως τη λέω, εξαιτίας της οποίας ο κόσμος συχνά δικαίως δεν κατανοεί αυτό που βλέπει. 

Θέλω επίσης να τονίσω ότι είμαι πολύ υπερήφανη για το MeToo και όσα συντελέστηκαν στο πλαίσιο αυτού. Δεν το περίμενα ότι θα συνέβαινε κάτι τέτοιο στην Ελλάδα και πραγματικά συγχαίρω και θαυμάζω τις κυρίες που βγήκαν πρώτες να μιλήσουν και κάποιες από εμάς ακολούθησαν. Είναι κάτι που επιθυμώ να παραμείνει κυρίως στη συνείδηση του κοινού ώστε να βάλει στη θέση του, εκείνους που ταλαιπώρησαν τόσο κόσμο. Οφείλω βέβαια να πω, πως πρόκειται για μία μειοψηφία στο χώρο του θεάτρου. Η πλειοψηφία των ανθρώπων του χώρου είναι πολύ φωτισμένη, πολύ φωτεινή και γενναιόδωρη, χάρη σε αυτήν είμαι εγώ εδώ και μιλάμε μαζί τώρα για το θέατρο. Τους ευγνωμονώ. 

*Η Παναγιώτα Βλαντή πρωταγωνιστεί στην παράσταση "Η Σιωπηλή Λίμνη" σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη στο Θέατρο Επί Κολωνώ.

 Βίκυ Βολιώτη

Βίκυ Βολιώτη

Ο πρώτος μου ρόλος ήρθε στις αρχές της δεκαετίας του '90, στην παράσταση "Το Γαλάζιο Πουλί" του Maurice Meterling που είχε σκηνοθετήσει ο Γιώργος Μιχαηλίδης στο Ανοιχτό Θέατρο, υποδυόμουν τη Νεράϊδα. Ο Γιώργος Μιχαηλίδης ήταν ένας πολύ αγαπημένος μου καθηγητής από τη σχολή, σε αυτόν οφείλω πάρα πολλά πράγματα σε σχέση με όσα έμαθα. Ήταν ένας υπέροχος δάσκαλος. Ολοκληρώνοντας τις σπουδές μας, πρότεινε σε όλο το έτος να μας πάρει στο Ανοιχτό Θέατρο για τη συγκεκριμένη παράσταση.

Πρόκειται για ένα αλληγορικό παραμύθι που ανεβαίνει πάρα πολύ σπάνια γιατί έχει έναν τεράστιο όγκο σκηνικών και κοστουμιών. Εκείνος πράγματι κατάφερε να δημιουργήσει μία παραμυθένια παράσταση και καταλαβαίνεις, ήταν υπέροχο το κλίμα. Ήταν η πρώτη μας δουλειά, ήμασταν όλο το έτος μαζί, ήταν ακριβώς όπως ονειρεύεται κανείς στο ξεκίνημά του να κάνει θέατρο με τους φίλους του. Ήμασταν όλη την ημέρα εκεί και βοηθούσαμε στα πάντα, μέχρι και στα σκηνικά, φαντάσου το σα μία κανονική γιορτή για εμάς. 

Βίκυ Βολιώτη
Στιγμιότυπο από την παράσταση "Μία Ιστορία Αγάπης"

To σύγχρονο ελληνικό θέατρο διαφοροποιήθηκε στο μεσοδιάστημα προ και μετά κορωνοϊού. Τα τελευταία δύο χρόνια έχει πληγεί πολύ βαριά από πολλές πλευρές, η πανδημία αποτελεί ένα δύσκολο κεφάλαιο για το θέατρο, όπως και όλα όσα συνέβησαν με το MeToo. Στην παρούσα φάση διανύουμε μία περίοδο ανασύνταξης, προσπαθεί να ανακτήσει το βηματισμό του. Μας απασχολεί όλους η σημασία αυτής της εποχής για την εξέλιξή του και το πώς πρέπει να πορευτούμε στο εξής ακόμη και σε σχέση με το ρεπερτόριο, το τι έχει να πει το θέατρο δηλαδή για την εν λόγω εποχή. Αν αφαιρέσουμε τον παράγοντα κορωνοϊός, μιλάμε για ένα πλουραλιστικό θέατρο, με πάρα πολλές καινούργιες ομάδες, με νέους ανθρώπους με μία προοπτική πολύ μεγάλη που προσπαθούν να αρθρώσουν λόγο.

Μπορεί να λέμε ότι είναι δύσκολο για αυτές τις ομάδες να ευδοκιμήσουν λόγω έλλειψης πόρων, αλλά και στα παλαιότερα χρόνια πάλι δεν υπήρχαν χρήματα.. Βλέπω στους νέους μία πολλά υποσχόμενη δυναμική και ένα φοβερό τσαμπουκά με την έννοια ότι θέλουν να πάνε μπροστά και θα βρουν τον τρόπο ανεξαρτήτως συνθηκών- αυτό είναι θαυμαστό. Τι θα συμβεί στη μετά κορωνοϊού εποχή, είναι ακόμη προς διερεύνηση. Το θέατρο είναι πάντα επίκαιρο και μιλά στους ανθρώπους όποιο κι αν είναι το ρεπερτόριό του, το θέμα είναι πώς θα το κάνει, το πόσο βαθιά θα επιλέξει να βάλει το μαχαίρι στο κόκκαλο και να βρει νέους τρόπους έκφρασης που ενδεχομένως να χρειάζονται. Διανύουμε μία περίοδο που χρειάζεται πολλή σκέψη και ενδοσκόπηση από τους ανθρώπους του θεάτρου, αλλά όχι, δε μας φοβάμαι. 

*Η Βίκυ Βολιώτη πρωταγωνιστεί στην παράσταση "Μία Ιστορία Αγάπης" σε σκηνοθεσία Σίμου Κακάλα στο Θέατρο Άνεσις.

 Μάνος Καρατζογιάννης

Μάνος ΚαρατζογιάννηςΣπύρος Περδίου

Δεν ήμουν ούτε 20 χρόνων ακόμα όταν έπαιξα τον πρώτο μου ρόλο στο θέατρο. Ήταν το 2003, ο Γιωργάκης στην παράσταση "Η Κασέτα" της Λούλας Αναγνωστάκη σε σκηνοθεσία του δασκάλου μου, του Γιώργου Αρμένη με πραγματικά εκλεκτή διανομή: Έπαιζε η Σοφία Ολυμπίου που είχε παίξει και στο πρώτο ανέβασμα της παράστασης σε σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν το 1982, η Μαρίκα Τζιραλίδου, ο Ιάκωβος Ψαρράς -τους σκέφτομαι και τους τρεις με συγκίνηση γιατί δεν είναι πια στη ζωή- ο Κώστας Καζανάς, η Ιωάννα Ζιάννη και η Κατερίνα Σκουρλή. Τότε γνώρισα και τη Λούλα Αναγνωστάκη. Θυμάμαι ήταν τέτοιος ο μύθος της που μαθαίνοντας ότι θα έρθει να δει τη γενική δοκιμή είχαν παραλύσει τα πόδια μου. Όταν τη γνώρισα εν τέλει είδα έναν πολύ ζεστό άνθρωπο.

Ενώ τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι μιλούν για το έργο και τις επιτυχίες τους, εκείνη μου συστήθηκε με μία ματαίωση που αισθανόταν, καθώς όπως μου εκμυστηρεύθηκε στην πρώτη μας γνωριμία κιόλας, ήθελε να γράφει για τον κινηματογράφο, κάτι που συνέβη μόνο στα πρώτα χρόνια της διαδρομής της. Ήταν ένα πρόσωπο που έπαιξε καταλυτικό ρόλο σε όλες τις πρώτες φορές της πορείας μου, όπως π.χ. την πρώτη μου σκηνοθεσία ("Σε σας που με ακούτε") το 2015 και το πρώτο βιβλίο που εξέδωσα ("Στην Πόλη της Λούλας Αναγνωστάκη") που αφορούσε στη δραματουργία της. Γενικά πιστεύω πως δεν είναι τυχαίες οι συναντήσεις μας με τους ανθρώπους και τους ρόλους, ούτε στο θέατρο ούτε στην ίδια τη ζωή. 

Είναι πολύ ισχυροί οι δεσμοί που ενώνουν τους Έλληνες με το θέατρο. Το πιστεύω αυτό. Όσο κι αν ο κόσμος παρακολουθεί τη μυθοπλασία στην τηλεόραση, όσο κι αν η πανδημία έπληξε το θέατρο ή ακόμα και τώρα που παρακολουθούμε σοκαρισμένοι την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία και φοβόμαστε τις οικονομικές συνέπειες. Πάντα τα κοινωνικά γεγονότα ξεκινούσαν από το θέατρο είτε τα Δεκεμβριανά, είτε το γλωσσικό ζήτημα είτε τελευταία το MeToo. Εμείς είχαμε την τύχη στο θέατρο Σταθμός (σ.σ. ο Μάνος Καρατζογιάννης είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής του) να μην κλείσουμε ούτε μία ημέρα και ο κόσμος να αγκαλιάσει το καλλιτεχνικό μας πρόγραμμα. Από κει και πέρα ήταν μία δύσκολη χρονιά με όλα τα προαναφερθέντα προβλήματα. Είμαι φύσει αισιόδοξος άνθρωπος και θέλω να πιστεύω πως θα ξεπεραστούν όλα σιγά σιγά. 

Όπως πάει το ποτάμι
Στιγμιότυπο από την παράσταση "Όπως πάει το ποτάμι"

Η μεγάλη μου αγωνία σχετίζεται με τη σύγχρονη θεατρική εκπαίδευση. Εκεί νομίζω ότι πρέπει να εστιάσουμε, πώς το θέατρο θα μετατραπεί σε εργαλείο για τη σχολική εκπαίδευση, όχι μόνο για τους ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν με την υποκριτική. Το θέατρο καλλιεργεί την ενσυναίσθηση στους ανθρώπους. Είναι ένα μέσο για να μπαίνουμε στα παπούτσια του άλλου. Έχει έναν τέτοιο εκπαιδευτικό χαρακτήρα, που αν χρησιμοποιούνταν από τα σχολεία θα μπορούσε να περάσει σημαντικά μηνύματα, όπως αυτό της διαφορετικότητας, της ετερότητας, ένα θέμα που απασχολεί πολύ τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.

Από την άλλη, οι νέοι σπουδαστές μέσα σε αυτή τη χαώδη επικρατούσα συνθήκη, είναι σα να καλούνται να ενηλικιωθούν σε ένα περιβάλλον που τους απορρίπτει. Ένας νέος με όνειρα δυστυχώς, δε μπορεί εύκολα να ανθίσει μέσα σε αυτήν τη σκληρή πραγματικότητα. Επομένως και στις δραματικές σχολές, η εκπαίδευση οφείλει να είναι πιο εμπεριστατωμένη, πιο μεθοδική και επίμονη. 

*Ο Μάνος Καρατζογιάννης πρωταγωνιστεί στην παράσταση "Όπως πάει το Ποτάμι" και σκηνοθετεί την "Ημέρα Κυρίου" του Γιάννη Τσίρου, στο Θέατρο Σταθμός

 Θανάσης Κουρλαμπάς

Θανάσκης Κουρλαμπάς

Το ντεμπούτο μου στο θέατρο το έκανα όντας ακόμα στο δεύτερο έτος της ανώτερης δραματικής σχολής "Θεμέλιο" του αείμνηστου Νίκου Βασταρδή. Ήταν το 1993 στην παράσταση "Ο Ιμπρεσσάριος της Σμύρνης" του Goldoni στο θέατρο Θεμέλιο σε σκηνοθεσία του Βασταρδή, ο οποίος έπαιζε κιόλας μαζί με το Γιώργο Γκίκα, το Μιχάλη Γιαννικάκη, τη Χρύσα Κουλουφάκου και 3-4 παιδιά όπως εγώ. Ήταν μία μαγική κατάσταση, να σπουδάζεις στη σχολή και το βράδυ να ανεβαίνεις στο σανίδι. 

Διανύουμε μία πολύ περίεργη, μεταβατική φάση, πόσω μάλλον για τις τέχνες που είναι ο καθρέφτης του ανθρώπου. Είναι μία περίοδος που πρέπει να καταλαγιάσει για να δούμε τα παραγόμενα αποτελέσματα στο μέλλον. Δύο πράγματα μπορώ να παρατηρήσω ζώντας τα τελευταία 25 χρόνια στο χώρο: Καταρχάς, το σύγχρονο ελληνικό θέατρο εξακολουθεί να έχει μία πολύ δυνατή παρουσία στη ζωή της χώρας με εξαιρετικές παραστάσεις και είμαι πολύ υπερήφανος που το υπηρετώ. Τα τελευταία 20 χρόνια υπάρχει μία νέα γενιά που ανατροφοδοτείται σε τακτά χρονικά διαστήματα με πολύ σημαντικούς συντελεστές όσον αφορά στην υποκριτική, τη σκηνοθεσία και την παραγωγή. Φέρνουν νέα οράματα μαζί τους, το δικό τους στίγμα.

Σιωπηλή Λίμνη
Στιγμιότυπο από την παράσταση "Η Σιωπηλή Λίμνη"

Μετά από συνταρακτικά γεγονότα όπως ο πόλεμος, μία πανδημία ή η κρίση αξιών, συντελούνται κύκλοι. Η δική μου γενιά πέρασε μία πολύ μεγάλη δοκιμασία και παλεύει να "κολυμπήσει" σε δύσκολα, αχαρτογράφητα νερά με πρωτόγνωρες εμπειρίες και καταιγισμό πληροφοριών. Θυμάμαι στην επαρχία που μεγάλωσα, ένα δυσάρεστο γεγονός, μία τραγική κατάσταση συγκλόνιζε τη γειτονιά για καιρό. Τώρα, ανοίγεις το κινητό, διαβάζεις για δεκαπλάσιας ποσότητας εγκλήματα και απλά πας παρακάτω γιατί η πτώση των αξιών έχει γίνει συνήθεια. Είναι τεράστια η "ψαλίδα" του τότε με το τώρα. 

Σιωπηλή Λίμνη
Στιγμιότυπο από την παράσταση "Η Σιωπηλή Λίμνη"

Γενικά, υπάρχει ένας ελπιδοφόρος αναβρασμός, μία σπουδαία άνθιση. Υπάρχουν πολλές θεατρικές σκηνές και για μένα αυτό έχει μόνο θετικό πρόσημο γιατί από εκεί γεννιέται η σπίθα για τη δράση. Υστερούμε λίγο σε νέο κείμενο, νομίζω ότι ο σύγχρονος Έλληνας σεναριογράφος δεν έχει βρει ακόμη τη δυναμική που του αναλογεί, θεωρώ ότι στο μέλλον θα δούμε σπουδαίο υλικό.

>Διάβασε ακόμη: Η Πηνελόπη Αναστασοπούλου και η ερμηνεία της φωτιάς

Ευτυχώς όσοι ασχολούμαστε με την ευρύτερη έννοια της τέχνης, έχουμε μέσα μας υλικό για αντιστάσεις. Υπάρχει αξιόλογη θεατρική πρακτική ως απόδειξη της αντίστασης σε κάθε κρίση, ηθική και μη. Όταν κάθε χρόνο δουλεύεις 4-5 ρόλους που πραγματεύονται την ανθρώπινη ζωή, τη σχέση με τον έρωτα, το θάνατο, τα συναισθήματα και την επικοινωνία, παραμένει ζωντανή η επαφή σου με αυτά. Αυτό είναι και το μεγάλο πολεμοφόδιο της τέχνης, να μας θυμίζει ποιος πρέπει να είναι ο άνθρωπος και να μας φέρνει αντιμέτωπους με τον εαυτό μας. 

*Ο Θανάσης Κουρλαμπάς πρωταγωνιστεί στις παραστάσεις "Η Σιωπηλή Λίμνη" στο Θέατρο Επί Κολωνό και "Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς" στο Θέατρο Αλκμήνη σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη και Κωνσταντίνας Νικολαΐδη αντίστοιχα.

 Μἀξιμος Μουμούρης

Μάξιμος ΜουμούρηςElina Giounanli

Ο πρώτος μου ρόλος ήταν ο Μιχάλης στην παράσταση "Ο Ήχος του Όπλου" της Λούλας Αναγνωστάκη, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη για το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας. Ήταν το 2001, το θυμάμαι κιόλας χαρακτηριστικά ως το πέρασμά μας από τη δραχμή στο ευρώ. Για εμένα εκείνη η περίοδος έχει μείνει ανεξίτηλη μέσα μου. Ήταν η πρώτη φορά που ερχόμουν αντιμέτωπος με το βασικό ρόλο ενός έργου από την αρχή ως το τέλος, είχα διάφορες δυσκολίες να αντιμετωπίσω στη σκηνή, αλλά κυρίως θυμάμαι την έντονη αίσθηση που είχα ότι "αυτό θέλω πάρα πολύ να το κάνω". Είχε ήδη μπει το νερό στο αυλάκι και στην προκειμένη το έβλεπα να κυλά ωραία. Στην τελευταία μας παράσταση τότε, κατάλαβα τι είναι ο κλαυσίγελος, αισθάνθηκα χαρμολύπη για το ότι είχα ζήσει κάτι τόσο ωραίο που όμως έπρεπε να αφήσω πίσω. 

Μάξιμος Μουμούρης Elina Giounanli
Στιγμιότυπο από την παράσταση παράσταση "Ημέρα Κυρίου"

Η κουβέντα που μπορούμε να κάνουμε για το σύγχρονο ελληνικό θέατρο είναι πραγματικά τεράστια. Νιώθω και το γνωρίζω πολύ καλά ότι έχουμε τρομακτικά δυνατό "υλικό". Η πληθώρα των θεατρικών παραστάσεων που ανεβαίνει κάθε χρόνο από τη μία δε βοηθά να ευδοκιμήσουν αρκετές παραγωγές, από την άλλη τα μικρά θέατρα και οι μικρές ομάδες αποτελούν ένα πέρασμα, μία ενδυνάμωση και προσφέρουν τα "χιλιόμετρα" που χρειάζονται οι νέοι ηθοποιοί για να υποστηρίξουν μεγαλύτερους ρόλους στη συνέχεια της πορείας τους. Είναι ένα στάδιο πάρα πολύ χρήσιμο, από το οποίο περάσαμε όλοι. Εκεί τα λάθη είναι περισσότερο επιτρεπτά από ό,τι θα ήταν σε μία πολύ εμπορική σκηνή. 

Για να μπορέσουμε να ενισχύσουμε αυτή τη συνθήκη, πιστεύω πως πρέπει να τονώσουμε, να εστιάσουμε περισσότερο στην ισχυροποίηση των δραματικών σχολών, και συγκεκριμένα στο πώς προετοιμάζουν τους ηθοποιούς να βγουν στο σανίδι. Θεωρώ ότι πρόκειται για ένα μείζον ζήτημα με το οποίο πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά το Υπουργείο Πολιτισμού -ποια είναι η καλλιτεχνική εκπαίδευση που επιθυμεί;- καθώς οι απόφοιτοι των δραματικών σχολών είναι αυτοί που στο μέλλον θα μας εκπροσωπούν στις θεατρικές σκηνές εντός και εκτός Ελλάδας. Με τις πλατφόρμες streaming άλλωστε, διευρύνεται ολοένα και περισσότερο το υπάρχον πεδίο. Προς αυτήν την κατεύθυνση νομίζω πως θα βοηθήσει και το τμήμα σκηνοθεσίας του Εθνικού Θεάτρου από όπου θα προκύπτουν επαγγελματίες με πιο τεκμηριωμένη αντίληψη στη σκηνοθεσία, με πλουσιότερο θεωρητικό υπόβαθρο, αλλά και μεθοδολογία. Πρέπει να εξελιχθούμε, όπως επίσης να σταματήσουμε να λειτουργούμε εμπειρικά είτε σε σκηνοθετικό είτε σε εκπαιδευτικό επίπεδο- με πολλή χαρά διαπιστώνω πως κάτι τέτοιο ήδη συμβαίνει.  

*Ο Μάξιμος Μουμούρης πρωταγωνιστή στην παράσταση "Ημέρα Κυρίου" σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη στο Θέατρο Σταθμός

Αλεξάνδρα Τσιάγκα

τσιάγκα

Το ξεκίνημά μου έγινε πριν από περίπου δέκα χρόνια στο πλευρό της Άννας Ανδριανού και της Μαρκέλλας Γιαννάτου στην παράσταση "Οι πιο δυνατές" ήταν μία διασκευή της Άννας στο μονόπρακτο "Η πιο δυνατή" του August Strindberg. Το θεατρικό είχε δύο ρόλους και είχε προσθέσει έναν ακόμη, αυτόν της σερβιτόρας που ήταν μονίμως επί σκηνής επί μιάμιση ώρα. Ήταν ένας σχεδόν βουβός χαρακτήρας, αλλά πάρα πολύ απαιτητικός: Το μέρος μου ήταν περίπου δέκα λεπτά συνολικά, έκανα το φινάλε. Επί 90 λεπτά έπρεπε να σωματοποιώ τα πάντα, ό,τι άκουγα από τις άλλες δύο πρωταγωνίστριες, οπότε καταλαβαίνεις ότι ήταν μία τεράστια πρόκληση για μένα. Είναι πολύ πιο δύσκολο από ό,τι ακούγεται. 

τσιάγκα
Στιγμιότυπο από την παράσταση "Δεσποινίς Χάος"

Πιστεύω πολύ στο σύγχρονο ελληνικό θέατρο και τους συγγραφείς του. Αγαπημἐνοι μου είναι η Λένα Κιτσοπούλου, ο Θανάσης Τριαρίδης, ο Πέτρος Ζούλιας, αν θες μερικά παραδείγματα. Η ιστορία και η ζωή μας εμπνέουν καθημερινά και δε γίνεται να μένουμε μόνο, αποκλειστικά στο κλασικό κείμενο, άσχετα από το πόσο αξιόλογο είναι. Το θέατρο εξελίσσεται και μας εξελίσσει, είναι ένας ζωντανός οργανισμός που μεταλλάσσεται και μεταλαμπαδεύεται από γενιά σε γενιά. Αντίστοιχα, φρεσκάρεται και διευρύνεται η ματιά των νέων σκηνοθετών, χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Βασίλης Μπισμπίκης ξεκινώντας από το "Άνθρωποι και Ποντίκια" και συνεχίζοντας με τα "Κόκκινα Φανάρια". 

Πρόσφατα στο μεταξύ, είχα μία κουβέντα για την ωμότητα στη θεατρική σκηνοθεσία ή το κείμενο που συναντάμε πλέον πιο συχνά. Όπως λέω και στην παράσταση, ζούμε σε σενάριο επιστημονικής φαντασίας, όποτε για μένα ενδεχομένως να είναι απαραίτητη γιατί αν δε μας ταρακουνήσει κάποιος έστω και μέσω αυτής, θα μείνουμε απλοί θεατές στη ζωή μας. Είναι αστείο επίσης, να κατηγορούμε ή να απαξιώνουμε το θέατρο λόγω των αποκαλύψεων του MeToo. Προϋπήρχαν κάποια "πράγματα" που ήταν κρυφά συνεννοημένα και είμαι πολύ χαρούμενη που βγήκαν στο φως για να ξεκαθαρίσει το τοπίο, να κινούμαστε ελεύθερα και να εκφραζόμαστε χωρίς φόβο. Ούτως ή άλλως το θέατρο απελευθερώνει και μας βοηθά να βλέπουμε με διαφορετική οπτική τις καταστάσεις που βιώνουμε. Βασικά, μας κάνει καλύτερους ανθρώπους.

*Η Αλεξάνδρα Τσιάγκα πρωταγωνιστεί στην παράσταση "Δεσποινίς Χάος" σε σκηνοθεσία Αντώνη Καραγιάννη στη θεατρική σκηνή του Faust.

 

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr

ΜΗ ΧΑΣΕΙΣ

Οι Behemoth, Testament και Prestilence έρχονται τον Ιούλιο στην Αθήνα

Στις 28 Ιουλίου, στο πλαίσιο του Release Athens 2024.

Όσα περιμένουμε από τη 2η σεζόν του Fallout

Η σειρά ήδη εδραίωσε τη θέση της ως μία από τις δημοφιλέστερες του Amazon Prime Video.

Γραφει Παυλος Κρουστης

10000 Ships, το μυστηριώδες spin-off του Game of Thrones που ακυρώθηκε στο παρά πέντε

Πέρα από τη σειρά του Jon Snow, μόλις μάθαμε για ένα ακόμη που δε βρήκε ποτέ τον δρόμο του για τη μικρή οθόνη.

Γραφει Παυλος Κρουστης

Η μίνι σειρά που πρέπει να δεις αν σου λείπει το Succession

Είναι στο Netflix και έχει μόνο 6 επεισόδια και πρωταγωνιστή τον Jeff Daniels. Ό,τι πρέπει δηλαδή για το σαββατοκύριακο.

Γραφει Παυλος Κρουστης

10 πικάντικες αλήθειες για τον Channing Tatum

Ο αμερικανός ηθοποιός κλείνει σήμερα 44 χρόνιας ζωής και εμείς βρίσκουμε άγνωστα στοιχεία για τη ζωή και την καριέρα του.

Γραφει Γιαννης Σπανος