To Χόλιγουντ πάντα θα αγαπά τις ταινίες για το Χόλιγουντ

Ο ναρκισσισμός του Χόλιγουντ δε γνωρίζει από όρια. Σαφέστατα αυτό δεν είναι ένα ζήτημα που μπορεί να αναλυθεί διεξοδικά μέσα σε λίγες γραμμές, όμως αυτό αυτό δε σημαίνει πως α. δεν είναι οξύμωρο β. δεν ισχύει γ. δε βγάζει μάτι ειδικά προ και μετά των Όσκαρ. Αυτή η αμετροεπής αίσθηση ματαιοδοξίας χρονολογείται από τη γέννηση του κινηματογράφου και άρχισε να γίνεται περισσότερο εμφανής τη δεκαετία του 1950, όταν το σχεδόν διεστραμμένο δημιούργημα του Billy Wilder, Sunset Boulevard, προτάθηκε για 11 αγαλματίδια. Μόνο το θρυλικό All About Eve του Joseph L. Mankiewicz μπόρεσε εκείνη την περίοδο να το συναγωνιστεί, αποσπώντας 14 υποψηφιότητες που μεταφράστηκαν σε 6 βραβεία, συμπεριλαμβανομένου εκείνου της καλύτερης ταινίας.

Η κινηματογραφική ιστορία στο μεταξύ, συνέχισε σε αυτό το αυτοαναφορικό μοτίβο είτε επρόκειτο για ξενόγλωσσες ταινίες (Day For Night-1973, Cinema Paradiso-1988, The Artist-2011) είτε όχι (The Aviator-2004, Hugo-2011, Once Upon a Time...in Hollywood-2019). Οι παραγωγές που σχετίζονταν ή ακόμη καλύτερα περιστρέφονταν γύρω από το Χόλιγουντ, τη μαγεία και τη γοητεία του, όχι μόνο δύσκολα καταποντίζονταν εισπρακτικά, αλλά εξαργύρωναν τον "κόπο" τους με σερί βραβεύσεις. 

Με ή χωρίς πανδημία και στον απόηχο των Oscars της περασμένης Κυριακής, η τρέχουσα σεζόν απέδειξε εμφατικά όλα τα παραπάνω. Η ταινία με τις περισσότερες υποψηφιότητες στη φετινή κούρσα δεν ήταν άλλη από το Mank του David Fincher. Με τον αείμνηστο πατέρα του σκηνοθέτη να έχει γράψει το σενάριο πριν από δεκαετίες, το Mank είναι η ιστορία του θρυλικού σεναριογράφου (και θρυλικά αλκοολικού επίσης) Herman J. Mankiewicz (του αδερφού του προαναφερθέντα Joseph), του προβληματικού-αλλά-λαμπρού σεναριογράφου που συνυπέγραψε το αριστούργημα του Orson Welles, Citizen Kane.

Το Mank και το φαινόμενο της αυτοαναφορικότητας

Το Mank είναι ένα γράμμα μίσους και έρωτα μαζί για τη Χρυσή Εποχή του Χόλιγουντ - μία περίοδο κατά την οποία η περιοχή κατοικήθηκε από πολύ σημαντικές προσωπικότητες. Μέσα από το ομιχλώδες τοπίο του, εξυμνεί τους αφανείς τεχνίτες του λόγου που δίνουν την ψυχή τους για ένα σενάριο, καταδικασμένοι να μένουν πάντα στα μετόπισθεν χωρίς στοιχειώδη αναγνώριση για το έργο τους. Είναι ακριβώς το είδος ταινίας που είναι αυτονόητο ότι θα προσελκύσει το ενδιαφέρον της Ακαδημίας. Δεν κέρδισε ευτυχώς το Oscar καλύτερης ταινίας -ίσως λόγω πολιτικών συγκυριών- όμως, μέχρι τέλους κανείς δεν ήταν σίγουρος ότι δε θα στεφόταν νικητής. Το αυτονόητο πλεονέκτημά του άλλωστε, ήταν ολοφάνερο: Τα μέλη της Ακαδημίας μπορούσαν πολύ πιο εύκολα να ταυτιστούν με το Mank γιατί εστίαζε στο αγαπημένο τους θέμα, τον εαυτό τους. 

Σε περίπτωση που δε σε πείθει τίποτα από τα παραπάνω ότι οι άνθρωποι της βιομηχανίας του κινηματογράφου τρελαίνονται για ιστορίες που επικεντρώνονται στη δουλειά τους, σκέψου αυτό: Το Mank δεν είναι η πρώτη ταινία που ασχολείται με την κινηματογραφική ευφυία που λέγεται Orson Welles. Παρεμπιπτόντως, κατά πάσα πιθανότητα δε δίνουν δεκάρα γι᾽αυτόν. Δεν είναι ούτε η πρώτη ταινία για τη δημιουργία του Citizen Cane (RKO 281). Ίσα ίσα, που το 1940, όταν ο Wells έκανε το ντεμπούτο του στο χώρο ως ένας θρασύς 25χρονος με αδιαμφισβήτητο ταλέντο στο θέατρο και το ραδιόφωνο, για την κοινότητα του Χόλιγουντ δεν ήταν παρά ένας υβριστικός παρίας. Σήμερα, μετά από την "εξορία" και την επαγγελματική "ελεύθερη πτώση" του, ξαφνικά είναι ο απόλυτος σταρ χάρη στο Mank.

Αποδείξεις και ονόματα

Ρίχνοντας μια ματιά στα κινηματογραφικά δρώμενα ειδικά από τη δεκαετία του '90 και μετά, η τάση για αυτοαναφορικότητα είναι ακόμα πιο διακριτή, ανεξάρτητα από το είδος της παραγωγής. Κωμωδίες όπως τα Bowfinger και Tropic Thunder, υπαρξιακές σάτιρες (Adaptation, Ed Wood), διασκεδαστικά αλλά κουλτουριάρικα εγχειρήματα (Living in Oblivion, Shadow of the Vampire), ταινίες τρόμου (Scream, New Nightmare) επιβεβαιώνουν την εν λόγω πεποίθηση, χωρίς καν να χρειαστεί να ανοίξουμε το κεφάλαιο των αδερφών Cohen ή του Quentin Tarantino. 

Το κοινό όλων τους, είναι ότι σε κάποιο βαθμό μοιάζουν με φωτογραφίες που αλληλεπιδρούν με το Χόλιγουντ εκ των έσω. Και φυσικά, πέρα από αυτό, κολακεύουν τους επαγγελματίες που δεν έχουν καμία σχέση με τα φώτα της δημοσιότητας, άσχετα αν εργάζονται σκληρά για το τελικό αποτέλεσμα που βλέπουμε στη μεγάλη οθόνη. Ακόμη κι αν η σάτιρα προς το πρόσωπό τους και ο αυτοσαρκασμός μπορούν να εκληφθούν ως είδος επαίνου με την έννοια ότι επιτέλους έστω κι έτσι, γίνονται ορατοί. 

Αναπόφευκτα λοιπόν, το ερώτημα που προκύπτει είναι ένα: Πόσο αφορούν όλα αυτά εκείνους που δεν εργάζονται στη χολιγουντιανή βιομηχανία; Σαφέστατα, όσοι παρακολουθούν ανελλιπώς από χόμπι τα κινηματογραφικά δρώμενα θα ευχαριστηθούν μία ταινία όπως το Mank. Τα μέλη της Ακαδημίας όμως, θα αποκτήσουν ποτέ τη νηφαλιότητα που χρειάζεται για να συνειδητοποιήσουν ότι ο μέσος θεατής που δε σχετίζεται άμεσα με το Χόλιγουντ, αλλά ενδιαφέρεται για τα Oscars, βαριέται αφάνταστα έπη όπως το τελευταίο δημιούργημα του Fincher;

Κατανοούμε την πολύ ανθρώπινη και εύλογη ανάγκη των εργαζομένων στο Χόλιγουντ να νιώθουν ότι η δουλειά τους δεν περνά στα ψιλά γράμματα. Γι᾽αυτόν ακριβώς τον λόγο, της επιβράβευσης θεσπίστηκε η διοργάνωση των Oscars. Αρκεί να υπάρχει μέτρο και κυρίως, πρωτοτυπία. 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr