Luca Guadagnino: Ο πιο στιλάτος σκηνοθέτης της εποχής μας

Μετά το θρίαμβο του "Να με φωνάζεις με το όνομά σου", ο Ιταλός σκηνοθέτης, που δημιουργεί τις πιο στιλάτες ταινίες σήμερα, μας επανασυστήνει το κλασικό ιταλικό φιλμ τρόμου Suspiria (1977) του Dario Argento. 

Από τον Johnny Davis

Δε γυρίζεις μια ταινία αν δεν έχεις πρώτα κλείσει το καστ ηθοποιών. Γιατί; Αυτό έχει να κάνει με το καθήκον ενός σκηνοθέτη. Και οι άνθρωποι με τους οποίους εργάζομαι γενικά είναι οι άνθρωποι που αγαπώ και θαυμάζω. Όπως η Tilda (Swinton) και η Dakota (Johnson), που παίζουν στο Suspiria. Είναι μέρος της ζωής μου, τις έχω σαν αδελφές μου.

Δεν έχουν όλοι οι σκηνοθέτες αυτό το προνόμιο... Δεν μπορώ να μιλήσω για τους άλλους σκηνοθέτες. Μπορώ να μιλήσω μόνο για τον εαυτό μου.

Δε σκηνοθετείς δηλαδή μόνο. Ανήκεις στην κατηγορία των auteurs. Θέλεις να έχεις την εποπτεία των πάντων. Έτσι μεγάλωσα, γνωρίζοντας ότι, για να γίνεις σκηνοθέτης, πρέπει να μπορείς να συντονίζεις και να ενορχηστρώνεις ένα μεγάλο αριθμό προσωπικοτήτων προς έναν κοινό σκοπό: την ταινία. Είμαι ευχαριστημένος με τις ταινίες μου κι αυτό αποτελεί μια έκφραση του απόλυτου ελέγχου που φροντίζω να έχω.

Θυμάσαι την πρώτη φορά που είδες το Suspiria; Ναι, ήμουν παιδί. Σοκαρίστηκα. Συνειδητοποίησα ότι όλα είναι πιθανά σ’ αυτή την ταινία και αισθάνθηκα ότι βίωσα μια πολύ δυνατή συναισθηματική και πνευματική εμπειρία. Με θυμάμαι να ανασαίνω πολύ γρήγορα.

Το Suspiria ανήκει στο giallo, το ιταλικό λογοτεχνικό και κινηματογραφικό είδος τρόμου. Ανέκαθεν μου άρεσαν οι ταινίες τρόμου. Δεν ξέρω γιατί. Δεν μπορώ να το εκλογικεύσω. Σήμερα όμως, στα 50 μου πλέον (για την ακρίβεια, είναι 47 ετών), μπορώ να σου πω το εξής: Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία για να δούμε το αποτέλεσμα της βίας και πώς αυτό μπορεί με κάποιον τρόπο να επηρεάσει τη μορφή μιας ταινίας. Για παράδειγμα, στο Cat People του Jacques Tourneur (1942) και στην Αγριόγατα του Paul Schrader (1982) –η δεύτερη αποτελεί remake της πρώτης– η ανθρώπινη φύση και τα πιο ζωώδη ένστικτα που οδηγούν στη βία έχουν διερευνηθεί μέσα από εντελώς διαφορετικές οπτικές γωνίες από το κείμενο της κάθε ταινίας.

Και το συμπέρασμα ποιο είναι; Είμαστε ικανοί για τέτοια τρομακτική βία; Δυστυχώς ναι.

Έχεις ξεκαθαρίσει ότι το Suspiria δεν είναι remake, αλλά ένας φόρος τιμής. Δε θα έλεγα τεμπέληδες τους ανθρώπους που έχουν χαρακτηρίσει την ταινία μου remake. Κακά τα ψέματα, είναι remake. Ελπίζω όμως να την παρακολουθήσουν με ανοιχτά μυαλά, ανοιχτές καρδιές και γερό στομάχι. Να μην προκαθορίσουν την εξέλιξή της. Είναι μια πολύ προσωπική δουλειά, που αντανακλά τα συναισθήματά μου όταν είδα για πρώτη φορά το Suspiria.

Είθισται τα remakes να απογοητεύουν. Όχι όλα. Υπάρχουν κάποιες σπουδαίες ταινίες που είναι remakes: η "Απειλή" του John Carpenter (1982, "πατάει" ελαφρά στην B-movie ταινία του 1951 "Το πράγμα απ’ τον άλλο κόσμο"), η "Μύγα" (1986, βασίζεται σε φιλμ του 1958) και ο "Άνθρωπος που γνώριζε πολλά" του Alfred Hitchcock (1956, βασισμένο στο φιλμ του 1934 που είχε γυρίσει ο ίδιος ο Hitchcock). Δεν είμαι αρνητικός στην ιδέα της επανάληψης. Ο κινηματογράφος διακρίνεται από το στοιχείο της επανάληψης. Βλέπουμε ταινίες και βασίζουμε νέες ταινίες σ’ αυτές που έχουμε δει.

Η επιτυχία του "Να με φωνάζεις με τ’ όνομά σου" σε άλλαξε; Παραμένω ο ίδιος άνθρωπος. Κάνω αυτό που κάνω και αγαπώ που κάνω αυτό που αγαπώ. Ναι, ήταν επιτυχία. Τι άλλο να πω; Ντρέπομαι να μιλάω γι’ αυτό.

Δε θα έπρεπε όμως. Ξέρεις, όταν μου λένε "Ω, η ταινία σας είναι σούπερ επιτυχημένη!", δε νιώθω άνετα. Για μένα είναι σημαντικό να υπάρχει το αίσθημα της σεμνότητας. Και ναι, το Να με φωνάζεις με τ’ όνομά σου ήταν μια απίστευτη επιτυχία, μια μεγάλη επιτυχία στο box office, που κέρδισε υποψηφιότητες και βραβεία. Ωστόσο, υπερήφανος ένιωσα όταν με πλησίαζε ο κόσμος για να μου πει ότι η ταινία μου άλλαξε τον τρόπο που έβλεπε μέχρι πρότινος την αγάπη και τη σχέση του. Νομίζω ότι η αληθινή επιτυχία κρύβεται στον τρόπο με τον οποίο κάποιος μπορεί να επηρεαστεί από το έργο σου. Κι αυτό είναι κάτι πραγματικά σπουδαίο.

Οι Pasolini, Fellini και Rossellini γύρισαν εξαιρετικά όμορφες ταινίες. Θεωρείς τον εαυτό σου μέρος αυτής της παράδοσης; Όχι. Νομίζω ότι η νοσταλγία δεν είναι καλό πράγμα. Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε τα πράγματα με νοσταλγικό τρόπο.

Η πρώτη σου γνωριμία με τον Bertolucci έγινε όταν σπούδαζες ακόμη ιστορία του κινηματογράφου. Αυτή η στιγμή πρέπει να ήταν το κάτι το άλλο. Ήταν πράγματι. Πιο πολύ γιατί βρήκα το θάρρος να τον πλησιάσω, να του συστηθώ και να του πω: "Λατρεύω το έργο σας. Μπορώ να σας γνωρίσω;". Και εκείνος μου είπε εντελώς αυθόρμητα: "Ναι, αμέ!".

Εκείνη τη χρυσή εποχή του κινηματογράφου οι κινηματογραφιστές και οι σχεδιαστές μόδας συνεργάζονταν συχνά και στενά και το αποτέλεσμα όσον αφορά το ενδυματολογικό κομμάτι ήταν χάρμα οφθαλμών. Αυτό είναι κάτι που συνεχίζει να συμβαίνει σήμερα; Σαφέστατα. Δε θεωρώ ότι σταμάτησε να συμβαίνει ποτέ. Προσωπικά έχω συμπράξει με τον Raf Simons του Dior και τον Jil Sander, τους οίκους Fendi, Zegna και Sergio Zambon.

Μήπως όμως είσαι η μειονότητα; Δε φαίνεται να αποτελεί προτεραιότητα για την πλειονότητα των σκηνοθετών. Δεν το γνωρίζω αυτό. Ελπίζω να συμβαίνει το αντίθετο.

Ο κόσμος της μόδας σε λατρεύει. Γιατί; Ρώτησέ τους.

Ποια επιρροή ασκεί πάνω σου η μόδα; Δε με επηρεάζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.

Και το interior design; Ξέρω ότι το αγαπάς. Είναι ακόμα ένας τρόπος έκφρασης της αδυναμίας που έχεις στην αισθητική; Όχι, δεν έχει να κάνει με την αισθητική. Το interior design για μένα πηγάζει από τη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ του χώρου και των ανθρώπων που μένουν σ’ αυτόν. Για να είμαι ειλικρινής, περιφρονώ την προσέγγιση της αισθητικής στη διακόσμηση των εσωτερικών χώρων.

Περιλαμβάνει όμως την επιλογή των υλικών, των χρωμάτων και των επίπλων που θα πλαισιώσουν ένα χώρο. Θα έλεγα ότι τα έπιπλα και τα υλικά λειτουργούν υποστηρικτικά στο χώρο.

Γύρω από την αισθητική δε γυρίζει ό,τι κάνεις; Τα χρώματα και η ατμόσφαιρα στις ταινίες σου είναι μοναδικά. Τα χρώματα στις ταινίες μου αποτελούν αντανάκλαση της εκάστοτε ώρας της ημέρας και του φωτός που διαχέεται τη δεδομένη στιγμή.

Διάβασα ότι ζητάς πάντα τη γνώμη του Bertolucci πριν κυκλοφορήσεις τις ταινίες σου. Είναι αλήθεια.

Σε αγχώνει; Με συναρπάζει! Είναι μεγάλο δώρο να μπορείς να έχεις την οπτική ενός σπουδαίου συναδέλφου για τη δουλειά σου. Είμαι αρκετά μεγάλος για να μπορώ να δεχτώ την κριτική.

Είναι επικριτικός μαζί σου; Είναι ένας από τους πιο ευγενικούς ανθρώπους του κινηματογράφου που έχω γνωρίσει ποτέ. Είναι άριστος γνώστης της έβδομης τέχνης. Είναι επίσης καλός άνθρωπος.

Η εποχή μας είναι μια καλή εποχή για τον κινηματογράφο; Πάντα είναι μια καλή εποχή. Εξαρτάται όμως από την οπτική του καθενός, όπως και από τις φιλοδοξίες του. Θα έλεγα ότι η αφήγηση και η γλώσσα του σινεμά δεν ξεθωριάζουν ποτέ.

Πολύς λόγος γίνεται για το Netflix και τον αντίκτυπό του στον κινηματογράφο. Θα δούλευες για την πλατφόρμα; Ποιο είναι το Netflix; Δεν το έχω. Είναι εκείνο που το επόμενο επεισόδιο ξεκινά αμέσως μετά το τελευταίο;

Ακριβώς. Τότε όχι, δε θα μπορούσα να δουλέψω. Συρρικνώνουν την οθόνη σε ένα μικρό κουτί όταν πέφτουν οι τίτλοι τέλους. Ξέρεις πόσο χρόνο ξοδεύω για τα credits και τους τίτλους; Στο Suspiria συνεργάστηκα με το θρυλικό Dan Perri, που έχει φτιάξει τους τίτλους για τον "Πόλεμο των Άστρων", τον "Εξορκιστή" και τον "Εφιάλτη στο δρόμο με τις λεύκες".

Αν και αγαπάς τον κλασικό κινηματογράφο, έχω διαβάσει ότι σου αρέσουν φιλμ όπως ο "Μοναχικός καβαλάρης", ο "Μπάτμαν επιστρέφει" με τον Danny DeVito στο ρόλο του Πιγκουίνου και το "Πάντινγκτον". Ω, το "Πάντινγκτον" είναι υπέροχη ταινία!

Θα γύριζες ποτέ ένα blockbuster; Θα σου απαντήσω ως εξής: Δε βάζω όρια στη δημιουργία μου. Θα ήθελα να διερευνήσω το νόημα του κινηματογράφου και της γλώσσας του κινηματογράφου σε κάθε δυνατή έκφρασή τους. Ωστόσο, ο μόνος τρόπος για να πετύχω αυτόν το στόχο είναι ο απόλυτος έλεγχος της δουλειάς μου. Έτσι, αν διατηρηθούν όλες αυτές οι προϋποθέσεις –αυτό σημαίνει να έχω τον έλεγχο–, τότε θα έλεγα: "Ναι, μετά χαράς να ασχοληθώ με το είδος του blockbuster".

Από: Esquire UK

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr