34 χρόνια μετά, το Τσερνόμπιλ είναι ακόμη ζωντανό

Πρώτα ήταν η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, ύστερα ήρθε το Τσερνόμπιλ. Στο ενδιάμεσο η ανθρωπότητα έμοιαζε σαν να έχει ξεχάσει τον κίνδυνο της ραδιενέργειας – ενώ και μετά το πυρηνικό ατύχημα του 1986, οι σοβιετικές αρχές αρχικά και στη συνέχεια οι αρχές της Ρωσίας, δυστυχώς, δεν έδειξαν την απαραίτητη προσοχή στους ισχυρούς αλλά προβληματικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες που είχαν στην κατοχή τους, όπως αποκαλύπτει στο ομώνυμο βιβλίο της η Λευκορωσίδα νομπελίστα Svetlana  Alexievich.

Αν όμως οι άνθρωποι έχουμε κοντή μνήμη, δε συμβαίνει το ίδιο και στη φύση. Μία νέα έρευνα Ιταλών επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Μιλάνο, σε συνεργασία με το ιταλικό Ινστιτούτο Πυρηνικής Ενέργειας, το Πανεπιστήμιο της Γένοβας, το Πανεπιστήμιο της Πάδοβας καθώς και Άγγλους και Πολωνούς ερευνητές (που δημοσιεύτηκε με τίτλο "Η κρυόσφαιρα") ρίχνει φως σε ένα εντυπωσιακό δεδομένο: 34 χρόνια μετά τη μεγαλύτερη πυρηνική καταστροφή όλων των εποχών, η μνήμη της διατηρείται αναλλοίωτη στους πάγους της Ελβετίας.

Πώς όμως ακριβώς κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα μελετώντας τον παγετώνα Μόρτερατς (σ.σ: ένας από αυτούς που έχουν "επιβιώσει", αφού οι παγετώνες της χώρας λιώνουν, με αποτέλεσμα οι Ελβετοί να τους αποχαιρετούν, όπως έγινε έναν χρόνο πριν όταν και "κήδεψαν τον παγετώνα Πιζόλ)"; Στον κρυοκονίτη της περιοχής παρατηρούνται ραδιενεργά ισότοπα, όπως αυτά του Καισίου-137, το οποίο είναι άμεσο κληροδότημα της πυρηνικής καταστροφής που προκάλεσε το Τσερνόμπιλ .

---

Η σύνδεσή των ελβετικών παγετώνων με το Τσερνόμπιλ παραμένει ένα εντυπωσιακό εύρημα που μας βάζει σε σκέψεις.

---

Όσο, τώρα, για το τι ακριβώς είναι αυτός μυστηριώδης κρυοκονίτης; Διαβάζουμε στο εξειδικευμένο polarpedia.eu: "Ο κρυοκονίτης είναι αιωρούμενη σκόνη που δημιουργείται από ένα συνδυασμό μικρών σωματιδίων βράχου, αιθάλης και βακτηρίων, η οποία γεμίζει τις τρύπες στην επιφάνεια ενός παγετώνα (τρύπες κρυοκονίτη). Καθώς ο κρυοκονίτης απορροφά την ηλιακή ακτινοβολία και συμβάλλει στην τήξη πάγου κάτω από αυτόν, σχηματίζονται  κυλινδρικές οπές (μόνο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού)".

Το γεγονός ότι αυτή η "σκόνη" διατηρεί τα ραδιονουκλεΐδια για πολύ καιρό ή μάλλον τα απορροφά σαν άλλο σφουγγάρι, περισσότερο από ότι τα βρύα ή οι λειχήνες, ήταν γνωστό στον επιστημονικό κόσμο. Η σύνδεσή όμως των ελβετικών παγετώνων με το Τσερνόμπιλ παραμένει ένα εντυπωσιακό εύρημα που μας βάζει σε σκέψεις.

Μάλιστα, ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι οι Ιταλοί ερευνητές παρατήρησαν την παρουσία και άλλων ραδιενεργών ισότοπων - όπως αυτών του πλουτωνίου- που δεν έχουν σχέση με το Τσερνόμπιλ, σχετίζονται όμως με πυρηνικές δοκιμές που έλαβαν χώρα στο επίπεδο της τροπόσφαιρας και της στρατόσφαιρας από το 1940 (!) έως το 1960. Μιλάμε, δηλαδή, για υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας που κανείς δε θα περίμενε να βρει σε ένα κατά τα άλλα "παρθένο" οικοσύστημα σκαρφαλωμένο στα απάτητα βουνά της Ελβετίας.

"Ο κρυοκονίτης είναι ένα από τα πιο ραδιενεργά φυσικά υλικά που μπορούν να βρεθούν στον πλανήτη" εξηγεί ο Giovanni Baccolo, ερευνητής του Πανεπιστημίου του Μιλάνου, για να συνεχίσει: "Τα μοναδικά μέρη στη Γη που μπορεί να βρεθούν υψηλότερα επίπεδα ραδιενέργειας είναι σημεία όπου έχουν συμβεί πυρηνικά ατυχήματα ή πυρηνικές δοκιμές. Έτσι, καθώς ο κρυοκονίτης συγκεντρώνει 10 έως 100 φορές περισσότερη ραδιενέργεια από ότι τα βρύα ή οι λειχήνες, αποτελεί ένα πολύτιμο "εργαλείο" για την έρευνα όσον αφορά των οικοσυστημάτων".

Ίσως, τελικά, αυτό που δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε (ή να χωνέψουμε) ως ανθρωπότητα είναι το γεγονός ότι η δραστηριότητά μας πάνω στον πλανήτη δεν μπορεί να σβηστεί με μερικά χρόνια "καλής συμπεριφοράς". Είναι αθροιστική, θυμίζοντας τα πνευμόνια των καπνιστών: Μπορούν να σταματήσουν τη βλαβερή συνήθειά τους, αυτό όμως δε σημαίνει ότι ο οργανισμός θα καθαρίσει σε χρόνο dt.  

Δείτε πρώτοι τις ειδήσεις του Esquire.com.gr στο Google News.

---

φωτογραφία © Getty Images 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr