Η περίεργη στάση της Αφρικής για τον πόλεμο στην Ουκρανία

Ενώ -σχεδόν- όλος ο κόσμος δείχνει να έχει ενωθεί σε ενιαίο μέτωπο ενάντια στον Vladimir Putin όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Αφρική, μία ολόκληρη ήπειρος, δηλαδή, αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα. Εκεί, οι πιο πολλές χώρες προσπαθούν να κρατήσουν μία λεπτή ισορροπία όσον αφορά τις σχέσεις τους και με τις δύο χώρες, κάτι που αποδεικνύει ότι η Ρωσία δεν είναι τόσο απομονωμένη όσο νομίζουμε στη Δύση.

Η 'ουδέτερη' Αφρική

Παρόλα αυτά, βέβαια, για να μη δημιουργούνται ψευδείς εντυπώσεις, πρέπει να αναφερθεί ότι στις 2 Μαρτίου, στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, 28 από τις 54 αφρικανικές χώρες που συμμετείχαν σε αυτή, όντως ενέκριναν το ψήφισμα που καταδίκαζε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Όπως και το ότι συλλογικά όργανα όπως η Αφρικανική Ένωση και η Δυτικοαφρικανική Οικονομική και Νομισματική Ένωση εξέφρασαν κατευθείαν την αποδοκιμασία τους.

17 από τις 34 χώρες που απείχαν από το ψήφισμα, όμως, ήταν αφρικανικές, κάτι που δεν πέρασε στο ντούκου. Επίσης, μία από τις 5 που το απέρριψαν είναι η Ερυθραία, η οποία μπήκε στο κλαμπ των 'μαύρων προβάτων' της Δύσης και, πλέον, κάνει παρέα με τη Ρωσία, τη Λευκορωσία, τη Συρία και τη Βόρεια Κορέα.

Getty Images

Όσα πρέπει να λάβουμε υπόψη

Πέραν του ότι η Ουκρανία βρίσκεται πολύ μακριά από την Αφρική, οι χώρες της 'μαύρης ηπείρου' δεν αντέχουν, οικονομικά, το να πάρουν το μέρος μίας μόνο πλευράς. Επίσης, έχουν ήδη αρχίσει να υποφέρουν από την άνοδο στις τιμές των καταναλωτικών αγαθών που έχει προκαλέσει η πολεμική σύρραξη ανάμεσα σε δύο από τους μεγαλύτερους παραγωγούς δημητριακών στον κόσμο.

Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί ότι οι λαοί της Αφρικής έχουν μπερδευτεί όλως δικαίως με τα διπλά στάνταρ των Δυτικών δυνάμεων. Π.χ. το 2003 οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέβαλλαν στο Ιράκ παρά τις διαμαρτυρίες, η περιοχή Σαχέλ ακόμη υποφέρει από την αποσταθεροποίηση που προκλήθηκε από την επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, ενώ αμφίβολη είναι η κατάσταση και στο Αφγανιστάν.

Getty Images

Ο τρόπος με τον οποίο οι ευρωπαϊκές χώρες καλωσόρισαν τους Ουκρανούς πρόσφυγες, επίσης, οι οποίοι απαριθμούν εκατομμύρια, έρχεται σε αντίθεση με την συμπεριφορά που επιφυλάσσεται στους μετανάστες από την Αφρική.

Η Ρωσία πάλι, κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, σύσφιξε παλιούς δεσμούς της με αφρικανικές χώρες ενώ ενίοτε αναζωπύρωσε έχθρες με τις πρώην αποικιοκρατικές δυνάμεις, όπως με τη Γαλλία.

Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί το γεγονός ότι το 40% όλων των όπλων που εισάγονται από τις αφρικανικές κυβερνήσεις, σύμφωνα με ρεπορτάζ των Financial Times, έχει ρωσική προέλευση, ενώ η Ρωσία έχει εκπαιδεύσει το Μέτωπο για την Αλλαγή και την Ομόνοια στο Τσαντ.

Realpolitik, νοσταλγία και αφρικανικός πραγματισμός

Στα realpolitiks των αφρικανικών χωρών έρχεται να προστεθεί η θέαση της στάσης τους ως μια 'ευγενική χειρονομία' απέναντι στη Σοβιετική Ένωση, η οποία είχε υποστηρίξει τα εθνικά απελευθερωτικά κινήματα.

Προσέτι η Ρωσία έχει πραγματοποιήσει πολλές επενδύσεις στην Αφρική και προωθεί τις εμπορικές και πολιτιστικές ανταλλαγές, χωρίς να έχει από πίσω της τη σκιά του 'αιματηρού' αποικιοκρατικού παρελθόντος που έχουν π.χ. το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πορτογαλία, η Γαλλία και η Ιταλία.

> Διάβασε ακόμα: Οι πολεμικοί κανόνες και τα εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία

Κάτι ακόμα που έχουν υποτιμήσει οι παρατηρητές στη Δύση είναι η εισροή που έχει η ρωσική παραπληροφόρηση. Όχι, δεν ζει όλος ο πλανήτης στον ίδιο με εμάς κόσμο των social media. Στην Αφρική κάνουν trend hashtags όπως τα #IStandWithPutin και #IStandWithRussia.

> Διάβασε ακόμα: Τα drones-καμικάζι του ουκρανικού πολέμου

Τι σημαίνει αυτό; Σύμφωνα με τον Carl Miller, επιστήμονα που εργάζεται στο Κέντρο για την Ανάλυση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης του think tank Demos του Λονδίνου, έχουν ταυτοποιηθεί πολλοί λογαριασμοί με έδρα τη Νότια Αφρική -αλλά και την Γκάνα, τη Νιγηρία και την Κένυα- οι οποίοι προωθούν memes και σλόγκαν με έντονο αντι-ιμπεριαλιστικό και αντι-δυτικό χαρακτήρα, ο οποίος διαπλέκεται με μηνύματα αλληλεγγύης προς τον Putin. 

Πάντως, είτε μας αρέσει είτε όχι, αυτό που μάλλον αντικατοπτρίζει η αποχή τόσων πολλών αφρικανικών χωρών από το ψήφισμα του ΟΗΕ δεν είναι η υποστήριξη στη Ρωσία αλλά η απροθυμία της υποστήριξης αυτού που θεωρούν ως μια υπερβολικά δυτικοποιημένη θέση όσον αφορά το θέμα της Ουκρανίας.

Ο ρόλος της Κίνας

Τέλος, υπάρχει και η Κίνα που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Η τοποθέτηση της ασιατικής υπερδύναμης σε αυτόν τον πόλεμο θα αποδειχθεί κεντρική για τη μοίρα της Αφρικής κατά τη δεκαετία που διανύουμε.

Το Πεκίνο, άλλωστε, αποτελεί τον σημαντικότερο εμπορικό partner των πιο πολλών αφρικανικών χωρών, συνεπώς πρέπει και εδώ να τηρηθούν λεπτές ισορροπίες. Προς το παρόν, η Κίνα φαίνεται έτοιμη να βοηθήσει τη Ρωσία, αλλά κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον.

Getty Images

Η αυγή μιας νέας, άγνωστης εποχής

Ο πόλεμος που αποφάσισε να κάνει ο Putin στην Ουκρανία αποτελεί ένα ιστορικό, παγκόσμιο γεγονός, το οποίο σηματοδοτεί την τελευταία πράξη της μετα-ψυχροπολεμικής περιόδου και την ανατολή μιας νέας, που δεν έχει ακόμη διαφανεί το πώς θα μοιάζει.

Η Μόσχα προς το παρόν θεωρεί την Αφρική ένα 'δεύτερο μέτωπο', για να κυκλώσει ψυχολογικά την Ευρώπη, μεταξύ άλλων, και να ρίξει λάδι στη φωτιά της αποσταθεροποίησης των πρώην κέντρων του ιμπεριαλισμού, προκαλώντας μεταναστευτικά κύματα που μπορεί να ευνοήσουν τους απολυταρχικούς και ξενοφοβικούς υποψηφίους που από πάντα εξέφραζαν ευρωσκεπτικιστικές και υπέρ της Ρωσίας θέσεις, όπως συμβαίνει αυτές τις μέρες με τη Marie Le Pen που έχει ήδη δηλώσει έτοιμη να κάνει ειρήνη με το Κρεμλίνο.

Από: Esquire IT

 

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr