Κινδυνεύουν οι γλώσσες από την τεχνολογία και τα Αγγλικά;

Πριν κάποια χρόνια η επικοινωνία με ανθρώπους που δεν γνώριζαν Αγγλικά ήταν ένα πραγματικό μαρτύριο. Για να δουλέψεις μαζί τους χρειαζόσουν μεταφραστή, η αλληλογραφία ήταν από δύσκολη έως επίπονη, οι συνθήκες δημιουργούσαν ανασφάλεια και μεγάλες καθυστερήσεις. Ύστερα όμως ήρθε το Google Translate και τα υπόλοιπα είναι ιστορία. Η γνωστή εφαρμογή μπορεί να μην είναι πάντα ακριβής, βελτιώνεται όμως όσο περνά ο καιρός, κάνοντας την επικοινωνία παιχνιδάκι σιγά σιγά. Μία τεχνολογική επανάσταση που περιμέναμε ήρθε πολύ πιο γρήγορα από όσο πιστεύαμε, η ταχύτητα όμως των εξελίξεων γεννά ερωτηματικά.

Κανείς δεν απαγορεύει στους χρήστες να επικοινωνούν μέσω ελληνικής γραμματοσειράς

Μήπως οι υπόλοιπες γλώσσες κινδυνεύουν από τα Αγγλικά; Είναι πολύ χαρακτηριστικό το εξής στατιστικό στοιχείο: ενώ μόλις το 20% των χρηστών του ίντερνετ έχει μητρική την αγγλική γλώσσα, περισσότερο από το 60% του περιεχομένου του διαδικτύου είναι γραμμένο σε αυτήν. Τα νούμερα εντυπωσιάζουν. Μάλιστα υπάρχει μία μερίδα ανθρώπων που τις προκαλούν τρόμο, αφού την κάνουν να πιστεύει ότι ο κίνδυνος είναι θανάσιμος για τις άλλες γλώσσες. Στην Ελλάδα δε λείπουν οι φωνές που λένε ότι αργά ή γρήγορα τα Ελληνικά θα πεθάνουν κι ο κύριος υπαίτιος για αυτόν τον φόνο θα είναι η τεχνολογία και τα Αγγλικά. Αλήθεια, όμως, πότε έλειψαν αυτές οι φωνές; Ποτέ, εδώ κι αρκετούς αιώνες.

Ναι, τα Greeklish είναι πολύ εύχρηστα, σίγουρα όμως δε βοηθούν στην καλλιέργεια της ελληνικής γλώσσας, ιδιαίτερα όταν η χρήση τους γίνεται από πολύ νεαρά σε ηλικία άτομο. Κανείς όμως δεν απαγορεύει στους χρήστες να επικοινωνούν μέσω ελληνικής γραμματοσειράς. Όλα είναι θέμα χρόνου και βαρεμάρας. Φταίει, δηλαδή, πολύ περισσότερο η γενικότερη κουλτούρα του ίντερνετ που προωθεί τη minimum προσπάθεια έναντι του ποιοτικού χρόνου σε οτιδήποτε κι αν κάνουμε παρά η δυνατότητα να γράφουμε Ελληνικά με αγγλικούς χαρακτήρες.

Ο καθένας μπορεί να βλέπει το ποτήρι μισοάδειο ή μισογεμάτο ανάλογα από ποια σκοπιά το κοιτά. Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο παράδειγμα της διένεξης του Jim Carrey και της εγγονής του δικτάτορα της Ιταλίας, Alessandra Mussolini: όταν ο διάσημος ηθοποιός πόσταρε ένα σκίτσο με τον Mussolini κρεμασμένο ανάποδα για να προειδοποιήσει ενάντια στους κινδύνους του φασισμού, η τελευταία του απάντησε σε άπταιστα αγγλικά "You are a bastard”. Ο Carrey δεν γνωρίζει ιταλικά ενώ οι κακές γλώσσες λένε ότι αντίστοιχα η Alessandra δεν μπορεί να κάνει καλή χρήση της αγγλικής γλώσσας. Δεν χρειάστηκε όμως τίποτα περισσότερο από δύο tweets για να συνεννοηθούν -ή μάλλον να μαλώσουν που είναι ακόμα πιο δύσκολο.

Οι γλώσσες του πλανήτη υπολογίζονται περίπου σε 6500 αυτήν την στιγμή. Όντως το φαινόμενο να εξαφανίζονται γλώσσες δεν είναι κάτι ούτε απίθανο, ούτε καινούργιο, ούτε κάτι που δεν έχει συμβεί ξανά. Φυσικά, στις περισσότερες περιπτώσεις που μία γλώσσα πέθανε οι λόγοι ήταν ιστορικοί, κοινωνικοί και -κυρίως- πολιτικοί και σχεδόν ποτέ τεχνολογικοί. Στην περίπτωση μάλιστα των Ελληνικών, συμβαίνει κάτι το τρομερό για πολλούς και διάφορους λόγους που δεν είναι επί της παρούσης να αναλυθούν και σίγουρα δεν έχουν να κάνουν με το ιχώρ.

---

Καλό όμως είναι να μην βλέπουμε φαντάσματα και να μην κάνουμε εύκολες κρίσεις για το πως η "νέα γενιά" θα σκοτώσει τα Ελληνικά.

---

Η ελληνική γλώσσα έχει μείνει ζωντανή εδώ και δεκάδες αιώνες σε μία περιοχή όπου οι ξένες κατακτήσεις έγιναν πολλές φορές γεγονός, με την εξουσία να αλλάξει πολλές φορές χέρια (Ρωμαίοι, Φράγκοι, Οθωμανοί) αλλά και γλώσσα. Αν, λοιπόν, τα Ελληνικά έχουν αντέξει τόσο πολύ, δεν είναι λίγο υπερβολικό και παράλογο να κινδυνολογούμε σε βάρος τους, δαιμονοποιόντας παράλληλα την τεχνολογία;

Η ψυχραιμία είναι πάντοτε η καλύτερη λύση. Κανείς δε λέει ότι δεν πρέπει να εξεταστεί το ζήτημα του τι ακριβώς προκαλεί η τόσο εκτεταμένη χρήση Αγγλικών στους ομιλητές της ελληνικής γλώσσας -πέρα, φυσικά, από τα προφανή προτερήματα του να μιλάς τόσο καλά τη lingua franca του καιρού σου. Καλό όμως είναι να μην βλέπουμε φαντάσματα και να μην κάνουμε εύκολες κρίσεις για το πως η "νέα γενιά" θα σκοτώσει τα Ελληνικά.

Άλλωστε οι εξελίξεις στην τεχνολογία είναι τόσο ραγδαίες που μπορεί σύντομα να βρεθούμε προ εκπλήξεως. Υπάρχουν ήδη apps (Pocketalk, Pilot) που μεταφράζουν επί τόπου τα όσα λες σε μία άλλη γλώσσα. Αν, λοιπόν, τελειοποιηθούν ίσως κάνουν την εκμάθηση των ξένων γλωσσών (ακόμα και των Αγγλικών) πρακτικά άχρηστη και τότε βρεθούμε μπροστά σε άλλο δίλημμα: μήπως η τεχνολογία σκοτώνει μία συνήθεια αιώνων που αποδεδειγμένα βοηθά στην καλλιέργεια του εγκεφάλου και της ανθρώπινης σκέψης; Ας μην τρελαινόμαστε χωρίς λόγο, μέχρι στιγμής η ανθρωπότητα έχει αποδειχθεί πιο δυνατή από την τεχνολογία της.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr