Unfollow, αυτή η ξεχασμένη επιλογή

Η ζωή ήταν πιο απλή χωρίς τα social media. Οι κοινωνικές, φιλικές και επαγγελματικές επαφές χωρούσαν στο πολύ συνοπτικό σύμπαν μιας ατζέντας ακόμα κι αν δούλευες σε τμήμα δημοσίων σχέσεων. Ή μήπως όχι; Μήπως πολύ απλά και ως συνήθως νοσταλγούμε άλλες πιο ευτυχισμένες (;) εποχές για κανέναν άλλο λόγο πέρα από την ίδια τη νοσταλγία; Η αλήθεια, σχεδόν πάντα, βρίσκεται στη μέση. Σίγουρα όμως όταν έχεις ανοιχτές παρτίδες με Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn και λοιπές δυνάμεις κοινωνικής δικτύωσης, η καθημερινότητα μπορεί να μετατραπεί σε χάος. Ιδιαίτερα αν δεν περνάς και την καλύτερη φάση της ζωής σου. Πόσο μάλλον όταν προέρχεσαι από κάποια σχέση που μόλις διακόπηκε – επαγγελματική ή προσωπική.

Τα social media δε σταματούν να σε βομβαρδίζουν με καρτ ποστάλ από το παρελθόν. Ένα παρελθόν που ίσως θέλεις να ξεχάσεις.

Οι αναμνήσεις είναι άτιμο και πολύ επικίνδυνο πράγμα. Άλλωστε, όπως υποστηρίζει και η φιλοσοφία της Άπω Ανατολής, θυμίζουν τα συναισθήματα: Σε μικρές δόσεις είναι φάρμακα που χαρίζουν ένα κομμάτι ευτυχίας, σε μεγάλες δόσεις μπορούν να μετατραπούν σε δηλητήρια. Σε ανοιχτές πληγές, με άλλα λόγια, που υπενθυμίζουν ότι κάτι πήγε τελείως στραβά. Και, φυσικά, τα social media, προεξάρχοντος του Facebook, δε σταματούν να σε βομβαρδίζουν με καρτ ποστάλ από το παρελθόν. Ένα παρελθόν που ίσως θέλεις να ξεχάσεις. Γιατί εκείνη σε άφησε τη στιγμή που την είχες περισσότερο ανάγκη ή γιατί εκείνο το εταιρικό πάρτι, 12 μήνες πριν, δε σου θυμίζει τίποτα καλό παρά μόνο την απρόσμενη απόλυσή σου εκεί που κανείς –και κυρίως εσύ– δεν περίμενε. Τι κρίμα που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν έχουν συναισθήματα παρά μόνο τεχνητή νοημοσύνη και αλγόριθμους!

Μπορείς να ελέγξεις τις δυνάμεις του Facebook; Σε καμία περίπτωση. Τουλάχιστον όχι στον απόλυτο βαθμό. Σου ζήτησε κάποτε τα στοιχεία σου, του τα έδωσες χωρίς δεύτερη σκέψη, υπάρχει μια συμφωνία κυρίων που οφείλεις να τιμήσεις. Άλλωστε, ακόμα κι αν εσύ δε θέλεις να είσαι εντάξει στις υποχρεώσεις σου, εκείνο αποκλείεται να σε ξεχάσει. Πούλησες ένα κομμάτι της ψυχής σου σαν άλλος Φάουστ και τώρα καλείσαι να πληρώσεις το ακριβό τίμημα. Είμαστε τελικά έρμαια των θεών που στη σημερινή εποχή έχουν πάρει το πρόσωπο του Mark Zuckerberg; Μέχρις ενός βαθμού, ας μη γελιόμαστε, ναι, είμαστε. Το να ζήσεις χωρίς τις υπηρεσίες του Zuck σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο δεν ισοδυναμεί με αυτοκτονία, σίγουρα όμως αποτελεί απόφαση ζωής. Μια λύση που θυμίζει ερημίτη ο οποίος φεύγει από το ψηφιακό χωριό με άγνωστο προορισμό και ακόμα πιο αβέβαιο μέλλον.

Για να γίνει διάγνωση σε ένα πρόβλημα, οφείλει κανείς πρώτα να το παραδεχτεί. Αν όλοι μαζί κρατούσαμε τα χέρια μας σε έναν τεράστιο κύκλο που θα καλύψει όλο τον πλανήτη φωνάζοντας παράλληλα "Ναι, είμαστε εξαρτημένοι από τα social media", ίσως ο κόσμος μας να γινόταν (λίγο) καλύτερος. Ίσως μόνο για λίγες στιγμές. Η συνειδητοποίηση, τώρα, ότι κάποιος –στην περίπτωσή μας οι άρχοντες των social media– έβαλε ένα δούρειο ίππο στη ζωή μας και όση ώρα εμείς γλεντούσαμε με τις νέες δυνατότητες που μας χάριζε εκείνος φρόντισε να κλέβει κομματάκι κομματάκι την ελευθερία μας είναι σίγουρα πικρή. Ίσως όμως υπάρχει μια κίνηση που δεν είναι τόσο ακραία. Μια λύση που βάζει το σενάριο της αυτοεξορίας από τα social media στο συρτάρι.

Τα social media είναι αδηφάγα. Μας ζητούν συνεχή διάδραση, απαιτούν τον πολύτιμο χρόνο μας, ένα πράγμα δηλαδή που δε γυρίζει ποτέ πίσω. Απαιτούν σιωπηρά την ποσότητα πάνω από την ποιότητα. Το να αποχωρήσεις από κάποιο group chat, το να κάνεις unfriend ένα συνάδελφο, το να μη συμμετέχεις ενεργά σε κάποια Facebook ομάδα που υπήρξες ιδρυτικό της μέλος είναι ασυγχώρητα ατοπήματα. Κατά κάποιον τρόπο οι πλατφόρμες απαιτούν να τηρούνται οι κανόνες καλής κοινωνικής συμπεριφοράς, την ίδια ώρα βέβαια που εκείνες αποτελούν το καλύτερο θέατρο για να αναπτυχθούν ακραίες συμπεριφορές. Το καλύτερο σχολείο για διδάγματα μίσους που σε κάποιες περιοχές, όπως στη Μιανμάρ, οδήγησαν μέχρι σε φυλετικά εγκλήματα. Δύσκολα όμως βάζουν φραγμούς και περιορισμούς (εκτός αν πρόκειται για γυμνά σώματα ή και αγάλματα). Διότι οι περιορισμοί ενοχλούν το κοινό και στο τέλος της ημέρας κανείς δε θέλει να ενοχλεί το πελατολόγιό του.

---

Οι αλγόριθμοί τους τροφοδοτούνται από τις δικές μας επιλογές, τις δικές μας προτιμήσεις, τα δικά μας θέλω, τις δικές μας επιθυμίες και, ναι, τελικά τις δικές μας διαπροσωπικές σχέσεις.

---

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι πια μόνο ηλεκτρονικές πλατφόρμες που συνδέουν ανθρώπους μεταξύ τους. Εκτός από βιομηχανίες δισεκατομμυρίων που πραγματεύονται το πιο ακριβό αγαθό της εποχής μας (τα data, τα δεδομένα δηλαδή), είναι παράλληλα και ψηφιακά μιμητικά όντα. Οι αλγόριθμοί τους τροφοδοτούνται από τις δικές μας επιλογές, τις δικές μας προτιμήσεις, τα δικά μας θέλω, τις δικές μας επιθυμίες και, ναι, τελικά τις δικές μας διαπροσωπικές σχέσεις. Γνωρίζουν λίγο ως πολύ τι μας συμβαίνει. Δεν μπορούμε να κρυφτούμε από αυτά. Το να το παίζουμε cool όταν κάτι μας χαλά τη ζωή είναι τουλάχιστον υποκριτικό. Ποιος θα άντεχε τα απομεινάρια της προηγούμενης (ψηφιακής) ζωής του όταν αυτή πια έχει τελειώσει να του χτυπούν την πόρτα; Κάπου εδώ, λοιπόν, εγείρεται και η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου ευρώ: Να κάνεις unfollow ή να μην κάνεις;

Δε χρειάζεται απαραίτητα να είναι μια πρώην σχέση σου. Μπορεί να είναι κάποιος φίλος που οι ρατσιστικές του απόψεις σε προσβάλλουν πια βαθύτατα. Ίσως είναι ένας πρώην συνάδελφος που η δράση του στα social media θυμίζει χαμερπές ερπετό καθώς τον παρακολουθείς ξανά και ξανά να γλείφει εκεί όπου έφτυνε. Ίσως κάποιο Facebook group όπου συμμετείχες μόνο και μόνο για να της κάνεις τη χάρη ή ακόμα και άπειρες άσχετες με τα ενδιαφέροντά σου σελίδες που αναγκαστικά είχες κάνει follow γιατί έτσι όφειλες να κάνεις στην προηγούμενή σου δουλειά. Αν τίποτα από αυτά δεν επηρεάζουν την καθημερινότητά σου, τότε κανένα πρόβλημα. Αν όμως σου διαλύουν την ψυχολογία, υπάρχει ο γνωστός στίχος από τις Τρύπες που έλεγε: "Βάλε φωτιά σε ό,τι σε καίει, σε ό,τι σου τρώει την ψυχή". Στο στυγνό κόσμο των social media οι ευγένειες είναι περιττές. Για να κάνει κάποιος μια νέα αρχή, καλό είναι να κλείσει την πόρτα στον παλιό κόσμο που τον κρατούσε φυλακισμένο. Να τη βροντήξει και να μην κοιτάξει πίσω του.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr