30 χρόνια Rotting Christ, 30 χρόνια heavy metal περιπέτειας

"Πολλές φορές όταν γυρνούσα από περιοδεία με ρωτούσε ο πατέρας μου, πόσα χρήματα έφερα πίσω κι εγώ του απαντούσα τίποτα" μου λέει κάποια στιγμή ο Σάκης Τόλης κι εγώ ασυναίσθητα σκέφτομαι ότι όντως η τρέλα για τη μουσική δεν έρχεται χωρίς πραγματικές θυσίες. Του ζήτησα να μιλήσουμε γιατί σήμερα 15 Φεβρουαρίου βγαίνει το νέο άλμπουμ των Rotting Crhist (The Heretics), ενώ λίγο καιρό, πριν, κυκλοφόρησε η επίσημη βιογραφία της μπάντας (έρχεται μεταφρασμένη από τις εκδόσεις Οξύ τον Μάρτιο) για τα τριάντα χρόνια που έκλεισαν το 2018. Τρεις δεκαετίες, δηλαδή, γεμάτες πείσμα, όραμα και εκατοντάδες ώρες πάνω στο συναυλιακό σανίδι.

Παρατήσαμε τα πάντα, πήραμε ένα τρένο και πήγαμε όπου υπάρχει heavy metal

Καθόμαστε σε μία μπυραρία στο Κουκάκι με ελάχιστο φως. Αντίθετα με ό,τι θα περίμενε κανείς, ύστερα από τόσα χρόνια στον δρόμο, δεν παραγγέλνει μπύρα αλλά αναψυκτικό. Σε λίγη ώρα θα μιλήσει στη συνέντευξη Τύπου για τo φετινό Chania Rock Festival όπου οι Rotting Christ είναι –επί της ουσίας- το πιο μεγάλο όνομα. Παρότι εδώ και χρόνια είναι ένας αναγνωρισμένος μουσικός με χιλιάδες οπαδούς και παρότι έχει πολύ καλή διάθεση απέναντι σε όλον τον κόσμο, είναι φανερό ότι δεν τρελαίνεται για την πολυκοσμία.

Μια ζωή περιοδείες

Οι Rotting Christ οn tour, πίσω στο 1993.

Οι συναυλίες τους στην Τουρκία, στην Πολωνία, στη Βραζιλία και στο Μεξικό  είναι πάντα sold out. Έχουν παίξει στην Ταϊλάνδη και στη Σρι Λάνκα. Οι αντιδράσεις του κοινού είναι οπαδικές, συχνά στα όρια της λατρείας. "Κάποτε, σε μία περιοδεία στη Νότια Αμερική, κάναμε 25 πτήσεις σε 22 μέρες από χώρα σε χώρα. Το να παίζεις στη Σιβηρία, σε μικρά κλαμπάκια, σε κάνει να αναρωτιέσαι γιατί το κάνεις αυτό στον εαυτό σου. Είναι πολύ κουραστικό. Ξέρεις όμως την απάντηση: πας γιατί γουστάρεις, γιατί παίρνεις χαρά από την επαφή με τους οπαδούς. Αυτό είναι που με κρατά και συνεχίζω μέχρι τώρα".

Σήμερα οι Rotting Christ είναι η πιο σημαντική heavy metal μπάντα της Ελλάδας και το ίσως σημαντικότερο black metal συγκρότημα της Νότιας Ευρώπης. Φυσικά τα πράγματα δεν ήταν πάντα ρόδινα – ή μάλλον ποτέ δεν έγιναν. "Στα 80s είχαμε πρόβλημα ακόμα και με τα σκουλαρίκια. Όταν κάναμε τατουάζ στις αρχές της δεκαετίας του 90' όλοι μας κοίταζαν περίεργα. Αυτά είναι για φυλακόβιους έλεγαν. Ο κόσμος σε κοιτούσε πολύ έντονα μέσα στα τρένα. Τότε, βέβαια, ήμασταν ανώριμοι, αναιδείς και "ψαχνόμασταν”. Το θέμα ήταν ποιος θα κάνει πίσω πρώτος".

"Μεγαλώσαμε χωρίς κινητά, χωρίς ίντερνετ, είμαστε η τελευταία αναλογική γενιά ανθρώπων" μου λέει με μία δόση νοσταλγίας, πριν συνεχίσει "Το κράτος πάντα μας αντιμετώπιζε ως κάτι περιθωριακό – ίσως και λόγω του ονόματός μας. Το ότι τα καταφέραμε με κάνει πολύ περήφανο. Σε εποχές που όλοι ακολουθούσαν κάποιο κόμμα για να βολευτούν, εμείς παρατήσαμε τα πάντα, πήραμε ένα τρένο και πήγαμε οπουδήποτε υπάρχει heavy metal".

Έχουν δώσει περισσότερα από 1500 lives εκτός συνόρων. Μάλιστα τα προβλήματα και οι περιπέτειες τους ακολουθούν μέχρι σήμερα. Πέρσι τους συνέλαβαν στο αεροδρόμιο της Γεωργίας και τους έβαλαν φυλακή χωρίς καν να τους απαγγελθούν κατηγορίες. "Ακόμα δεν ξέρουμε το γιατί" λέει χαμογελώντας, σαν να είναι κάτι απλό να βρίσκεται κλεισμένος σε ένα παγωμένο κελί κάπου στον Καύκασο. Ήταν απλά άλλη μία παράξενη μέρα on the road με τους Rotting Christ.

Μια ζωή τρέλα, όραμα, heavy metal

Για 15 χρόνια δε βάλαμε ούτε φράγκο στην τσέπη μας. Ακόμη και τώρα ποτέ δεν νιώθω σιγουριά

Ο Σάκης Τόλης είναι φιλικός, προσγειωμένος, με τεράστια εμπειρία στις συνεντεύξεις. Τα μακριά μαλλιά και τα τατουάζ δεν ξενίζουν σήμερα κι εκείνος δεν προσπαθεί να σοκάρει κανέναν. Είναι απλά ο εαυτός του. "Σήμερα σε ένα heavy metal live κινδυνεύεις λιγότερο από ότι σε μία συναυλία κλασικής μουσικής" τονίζει γελώντας. Εκείνος όμως έζησε τις πρώτες μέρες του black metal από κοντά. Και ειδικά τις ακρότητες της νορβηγικής σκηνής η οποία κάποια στιγμή ξέφυγε τελείως: καψίματα εκκλησιών, βίαιες ακρότητες και δολοφονίες ανάμεσα σε μέλη συγκροτημάτων. Ο Σάκης γνώριζε προσωπικά αυτούς τους ανθρώπους, ήταν φίλοι, αλληλογραφούσαν για χρόνια καθώς μοιράζονταν το ίδιο πάθος για την ακραία μουσική. Όταν του θυμίζω τα γεγονότα μου λέει ότι εκείνος τράβηξε κάπου μία κόκκινη γραμμή. "Έλεος. Όχι να φτάσεις και στον φόνο".

Έχουν περάσει τριάντα χρόνια από το πρώτο τους demo και εικοσιοκτώ από το επίσημο ντεμπούτο τους, το Passage to Arcturo. Το παραδέχεται ότι δεν κουβαλά τα ίδια μυαλά με τότε. "Δεν υπήρχε καμία οικονομική αποκατάσταση όταν ξεκινούσαμε. Για δεκαπέντε χρόνια δε βάλαμε ούτε φράγκο στην τσέπη μας. Ακόμη και τώρα ποτέ δεν έχω νιώσει σιγουριά. Μου αρέσει όμως γιατί έχω κερδίσει κάτι άλλο: τις εμπειρίες, την γνώση και την ελευθερία. Αν με πιέσει κάποιος παθαίνω κρίσεις πανικού, απλά δεν μπορώ" μου εξομολογείται ενώ ασυναίσθητα πιάνει το κεφάλι του. 

Αν όμως έχει μείνει κάτι το ίδιο και απαράλλαχτο με τότε είναι το όραμα που έχει για τους Rotting Christ. "Δεν έχουμε μάνατζερ γι' αυτόν τον λόγο. Το όραμα είναι δικό σου, είναι η τρέλα σου, αν το αφήσεις κάπου αλλού στο κλέβουν λίγο λίγο. Ξεχνάς γιατί ξεκίνησες. Δεν ξεκίνησα για να γίνω γνωστός. Ξεκίνησα γιατί μου αρέσει να ταξιδεύω, μου αρέσει να παίζω τη μουσική μου κι επειδή νιώθω πλούσιος όταν βλέπω έναν Βραζιλιάνο να μου λέει ότι τα τραγούδια μας τον βοήθησαν στα προσωπικά του".

"Δε γίνεται και να είσαι ελεύθερος και να κάνεις επιτυχία. Για να το πετύχεις πρέπει να θυσιάσεις πολλά. Να κάνεις αντάρτικο"

Διαβάζοντας την βιογραφία εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι ο Σάκης έχει εδώ και πολλά χρόνια τον τελευταίο λόγο στην μπάντα. "Μήπως επειδή μόνο εγώ ασχολήθηκα τόσο πολύ;" μου απαντά και με πιάνει απροετοίμαστο. Δεν δείχνει να το λέει με έπαρση, αντίθετα φαίνεται σαν όλο αυτό να αποτελεί τον προσωπικό σταυρό που κουβαλά. 

Στρώνει τα μαλλιά του με μία χαρακτηριστική κίνηση, κάτι που έχω την εντύπωση ότι κάνει ασυναίσθητα όταν σκέφτεται λίγο παραπάνω τις απαντήσεις του. "Μερικές φορές χρειάζεται να υπάρχει κάποιος που παίρνει την τελευταία απόφαση. Όλα τα παιδιά έχουν βοηθήσει, όμως έφευγαν γιατί κάποια στιγμή κοιτούσαν –κάτι που σέβομαι πλήρως- και την προσωπική τους αποκατάσταση. Την σιγουριά, την ευκολία και την επιτυχία την επιζητούν όλοι. Τον κόπο όμως και την τρέλα δεν την έχουν όλοι. Εγώ, προσωπικά, την έχω για να το φτάσω όσο πάει. Δε γίνεται και να είσαι ελεύθερος και να κάνεις επιτυχία. Για να τα πετύχεις και τα δύο σήμερα πρέπει να θυσιάσεις πολλά. Να κάνεις αντάρτικο".

Τι θυσίασε όμως εκείνος στο βωμό του heavy metal; "Προσωπικές στιγμές. Υπήρξαν φάσεις που έβλεπα ελάχιστα το πρώτο μου παιδί. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη πίκρα και πόνος από αυτό, όποιος είναι πατέρας θα καταλάβει. Το heavy metal δεν ήταν μία εφηβική τρέλα. Είναι τρόπος ζωής. Τα παράτησα όλα για αυτό".

Τι γίνεται σήμερα;

"Έχω κάνει τα πάντα από δουλειές. Έχω δουλέψει οικοδομή με τον πατέρα μου. Και τώρα αν χρειαστεί θα κάνω τα πάντα, δεν έχω πρόβλημα όσο με κρατούν τα πόδια μου, δεν την έχω ψωνίσει. Έχουμε όμως ένα όραμα με την μπάντα κι έμαθα στη ζωή μου να μην το παρατάω ποτέ". Αν οι αριθμοί των social media λένε κάτι, λογικά δεν πρόκειται να πάει κάτι στραβά άμεσα για τους Rotting Christ. H επίσημη σελίδα του Γιάννη Χαρούλη στο Facebook, ενός από τους πιο δημοφιλείς τραγουδιστές στη χώρα μας, έχει 82.000 likes ενώ της μπάντας που ξεκίνησε από τη Νέα Ιωνία για να γυρίσει όλον τον κόσμο 158.000.

Στο νέο δίσκο περνούν από μπροστά μας γνωστές αιρετικές φιγούρες: ο Καζαντζάκης, ο Poe, o Nietzsche

Ο Σάκης διαχειρίζεται μόνος του τα social media του συγκροτήματος. "Το DIY ήταν κάποτε στον δρόμο, σήμερα έχει μεταφερθεί στο ίντερνετ. Γενικά, πιστεύω πως ότι δεν εξελίσσεται πεθαίνει, έτσι, σήμερα, δεν μπορώ να κάνω χωρίς αυτά. Δεν θα μπορώ να ενημερώνω τους οπαδούς για το τι συμβαίνει". Το θέμα της εξέλιξης μάλιστα είναι κάτι που τον απασχολεί και συνθετικά. Σε εποχές βαριάς νοσταλγίας, στα πρώτα δείγματα από το νέο τους άλμπουμ δεν δείχνουν να κάνουν βήματα προς τα πίσω. "Θεωρώ ότι όσοι επιστρέφουν στα παλιά είναι σε δημιουργική κάθοδο. Μπαίνω σε σκέψεις ότι επιλέγουν τον εύκολο δρόμο". Εκείνος πάλι δεν σταματά να διαβάζει, γιατί όπως λέει για να γράψει ενδιαφέρουσα μουσική πρέπει να μαθαίνει συνεχώς κάτι καινούργιο. Στο The Heretics βλέπουμε να περνούν από μπροστά μας γνωστές αιρετικές φιγούρες: ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Edgar Allan Poe, o Friedrich Wilhelm Nietzsche.

Επειδή το heavy metal στην Ελλάδα πάντοτε υπήρξε χώρος για ιδεολογικές αντιπαραθέσεις, δεν είναι λίγες οι φορές που έχει ασκηθεί κριτική στους Rotting Christ επειδή οι στίχοι τους έχουν αναφορές στην ελληνική ιστορία. Ρωτάω τον Σάκη αν, παρότι έχει περάσει τη μισή του ζωή στα Εξάρχεια, τον κουράζουν αυτές οι κατηγορίες. "Πολύ" μου απαντά με ύφος πραγματικά κουρασμένο, για να συνεχίσει: "Δε δίνω βέβαια σημασία γιατί τα λένε από ασφαλή θέση. Στον καινούργιο δίσκο έχουμε κομμάτι με αραβικούς στίχους. Ρισκάρουμε, γράφουμε για την ελληνική ιστορία, έχουμε γράψει για τους Ίνκας, μας αρέσει να ψάχνουμε. Εμείς έχουμε άλλο παρελθόν, δεν μπορώ να καταλαβαίνω πως κάποιος μπορεί να μισεί τη φυλή του άλλου, δεν μου αρμόζει σαν άνθρωπος κάτι τέτοιο".

Το όνομά τους έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Ακόμα και heavy metal μουσικοί -όπως ο "πολύς" Dave Mustaine των Megadeth- έχουν αρνηθεί να ανέβουν μαζί τους στην σκηνή εξαιτίας του ονόματος της μπάντας. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, σε τι θεό να πιστεύει εκείνος; "Εμείς την Κυριακή δεν πηγαίναμε εκκλησία, πηγαίναμε γήπεδο" διαβάζει κανείς στις πρώτες σελίδες της βιογραφίας τους.

Ο Σάκης Τόλης επιβεβαιώνει τα λόγια με ένα νεύμα του κεφαλιού. "Πάω στο γήπεδο για να δω την ΑΕΚ, απλά δεν πηγαίνω τόσο συχνά και δεν ψάχνομαι για μπάχαλα όπως όταν ήμουν μικρός". Πριν συναντηθούμε για τη συνέντευξη, είχαμε ραντεβού στον σταθμό του μετρό, όπου από μακριά τον είδα να μιλά σε πολύ φιλικό τόνο, με φόντο τον βράχο της Ακρόπολης, σε έναν μακρυμάλλη πιτσιρίκα ντυμένο στα μαύρα. Ο ηγέτης των Rotting Christ είναι ένας τοπικός ήρωας για τη σκηνή. Παραμένει όμως ακόμα κι οπαδός του heavy metal; Κλείνοντας, τον ρωτώ βιαστικά, επειδή τον έχω καθυστερήσει, αν θα πάει Slayer το καλοκαίρι. "Ναι ρε! Στην πρώτη γραμμή".

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr