Da 5 Bloods, μία ανεπίκαιρα επίκαιρη ταινία

Ο σπουδαίος Spike Lee βάζει βαθιά το μαχαίρι στο κόκκαλο της κοινωνικής αδικίας επιστρέφοντας με τη νέα του ταινία στον Πόλεμο του Βιετνάμ.

Οι Αφροαμερικανοί έζησαν για αιώνες ως σκλάβοι. Μετά τον Aμερικανικό Eμφύλιο, όμως, βρέθηκαν πολλές φορές στην πρώτη γραμμή του πυρός να ματώνουν και να πεθαίνουν για την αστερόεσσα. Φυσικά, τόσο στον Ά όσο και στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν στρατιώτες β' κατηγορίας, ορντινάντσες για τα θελήματα – ότι, δηλαδή, συνέβαινε σε μεγάλο βαθμό και στη ζωή τους ως πολίτες. Υπήρχαν ίσα δικαιώματα, απλά δεν έφταναν για όλους, ιδιαίτερα αν ήσουν μαύρος. Στον Πόλεμο του Βιετνάμ, την πολεμική σύρραξη που επισκέπτεται η νέα ταινία Da 5 Bloods του σπουδαίου Spike Lee, τα πράγματα άλλαξαν άρδην. Ή μήπως όχι;

Η αλήθεια είναι ότι στις ζούγκλες της Νοτιοανατολικής Ασίας οι Αφροαμερικανοί στρατιώτες αντιμετωπίστηκαν ως ίσοι προς ίσους χωρίς να τοποθετούνται αποκλειστικά σε βοηθητικές θέσεις. Ο 63χρονος σκηνοθέτης όμως διάλεξε ένα πολύ ενδιαφέροντα τρόπο για να ρίξει φως στο τι πραγματικά συνέβη στον Πόλεμο του Βιετνάμ όσον αφορά την κοινότητα των Αφροαμερικανών. Όχι, μόνο κατά τη διάρκεια της σύρραξης, αλλά και κατά τη δύσκολη επιστροφή των φαντάρων στην πατρίδα.

Στο Da 5 Bloods του Netflix βλέπουμε μία παρέα από τέσσερις Αφροαμερικανούς 60ρηδες να επιστρέφουν στον τόπο του "εγκλήματος", με σκοπό να φέρουν πίσω στις Η.Π.Α τα κόκαλα του πέμπτου της ομάδας - του Norman Stormin' Norm" Holloway, που εκτός από "αρχηγός" στη μάχη, υπήρξε και μέντορας στη ζωή των υπολοίπων καθώς ήταν εκείνος που τους αφύπνισε κοινωνικά και πολιτικά μέσα από τα διδάγματα του Martin Luther King και τα λόγια του Malcolm X. Το κερασάκια σε αυτήν την τούρτα θα είναι πολλά, το βασικότερο από αυτά όμως θα είναι ότι στις ζούγκλες του Βιετνάμ τους περιμένουν 17 εκ. σε χρυσό που τότε είχαν κρύψει.

Ο Spike Lee, άλλωστε, πάντα κατάφερνε να κάνει ακόμα και τις πιο υπερβολικές ιστορίες να μοιάζουν με αληθινές.

Η ταινία, μέχρι στιγμής, έχει λάβει ανάμεικτες κριτικές. Όχι άδικα, αρκετοί κριτικοί αναφέρουν ότι κάνει κοιλιά σε κάμποσα σημεία. Ας μην ξεχνάμε ότι σχεδόν πάντα, τόσο στις επιτυχίες όσο και στις αποτυχίες του, ο Spike Lee αντιμετωπιζόταν με ακραία συναισθήματα - το δικό του σινεμά αποτελεί την επιτομή εκείνου που στα αγγλικά ονομάζεται "love it or hate it". Αν, λοιπόν, σου αρέσουν οι ταινίες του, τότε σίγουρα θα ευχαριστηθείς, τα flashbacks, τα έξυπνα τοποθετημένα βίντεο και φωτογραφίες από το παρελθόν, τους ευρηματικούς διαλόγους και μονολόγους και τη χρήση των κλισέ με μεγάλες δόσεις ειρωνείας. Ο Lee, άλλωστε, πάντα κατάφερνε να κάνει ακόμα και τις πιο υπερβολικές ιστορίες να μοιάζουν με αληθινές.

Da 5 Bloods, μία ανεπίκαιρα επίκαιρη ταινία

Στο Βιετνάμ, δεν ήταν καθόλου σπάνιo οι Αφροαμερικανοί να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης

Όλα αυτά, όμως, αποτελούν κινηματογραφικές σημειώσεις σε μία ιδιαίτερα επίκαιρη πολιτική δήλωση για την εποχή μας που επιλέγει να συμβεί στο πλέον ανεπίκαιρο πλαίσιο· τον Πόλεμο του Βιετνάμ. "Θα ήμουν ο πρώτος στην ουρά, αν γύριζαν μία ταινία για έναν πραγματικό ήρωα, ξέρεις κάποιον με το δικό μας "αίμα". Κάποιον σαν τον Milton Olive" λέει, σε κάποια στιγμή της ταινίας, ο Otis (Clarke Peters). Λίγο πριν, οι πρωταγωνιστές έχουν επισημάνει πόσο ψεύτικες τους φαίνονται οι ταινίες τύπου Rambo. Για την ιστορία, ο 19χρονος Olive ήταν ένας από τους πρώτους νεκρούς στρατιώτες του Πολέμου Βιετνάμ. Σκοτώθηκε το 1965 όταν έπεσε με αυτοθυσία πάνω σε μία χειροβομβίδα για να προστατέψει τους συστρατιώτες του.

Στο Βιετνάμ, δεν ήταν καθόλου σπάνιo οι Αφροαμερικανοί να βρίσκονται συνεχώς στην πρώτη γραμμή της μάχης, σαν οι δικές τους ζωές να είχαν μικρότερη αξία από των Λευκών. Κάτι, δηλαδή, που δυστυχώς συνεχίζομαι να βλέπουμε στις Η.Π.Α με τις δολοφονίες αθώων όπως ο George Floyd. Μάλιστα, για όσους στρατιώτες μαύρου χρώματος επέστρεψαν στην πατρίδα, τα πράγματα μόνο ευχάριστα δεν ήταν: Το κράτος αδιαφορούσε παγερά για αυτούς όσο, συνήθως, η δικιά τους κοινότητα τους θεωρούσε προδότες και σφαγείς μικρών παιδιών.

"Η παραβίαση που προκάλεσε στις ζωές των ανθρώπων ο Πόλεμος του Βιετνάμ είναι ακόμα παρούσα"

Μια τέτοια περίπτωση είναι και ο Paul, τον οποίο υποδύεται ο Delroy Lindo σε μία ερμηνεία που πραγματικά σπάει κόκαλα. Ένας Αφροαμερικανός που κατατάχθηκε εθελοντής στον Πόλεμο του Βιετνάμ, που δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει το μετατραυματικό σοκ, που παρέμεινε πικραμένος σε όλη του ζωή ακροβατώντας στα όρια της τρέλας, και, τώρα, καθώς βρίσκεται στη δύση σχεδόν της ζωής του, έχει φτάσει σε σημείο να υποστηρίζει τον Donald Trump (!) φορώντας καπελάκι "Make America Great Again". Βλέπει φαντάσματα από το παρελθόν, νεκρούς που επιστρέφουν στον ύπνο του, παθαίνει κρίσεις πανικού και φτάνει σε σημείο να μην μπορεί να πάρει ανάσα. Ακόμα και εκείνος, ένας Αφροαμερικανός συντηρητικός που μοιάζει κολλημένος στο στρατιωτικού παρελθόν βιώνει τη συνθήκη του "I can't breathe" με τελείως διαφορετικό τρόπο.

"Ο γιος μου είναι 19 χρονών και σε λίγες εβδομάδες θα πάει κολέγιο" δήλωσε στο αμερικανικό Εsquire o Delroy Lindo, για να συνεχίσει: "Ο ξάδερφος μου ήταν 19 χρονών όταν κλήθηκε να πάει φαντάρος στο Βιετνάμ, και μέσα στις 3 ή 4 μέρες βρέθηκε να πολεμάει στις ζούγκλες. Η αθωότητα του παραβιάστηκε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο. Η παραβίαση που προκάλεσε στις ζωές των ανθρώπων ο Πόλεμος του Βιετνάμ είναι ακόμα παρούσα. Ναι, ακόμα υπάρχει".

Για τον γνωστό Αφροαμερικανό ηθοποιό, ο οποίος κατέβηκε πρόσφατα στις διαδηλώσεις του κινήματος Black Lives Matter, το γεγονός ότι η αντίδραση ενάντια στην εγκληματική βία της αστυνομίας ξεκίνησε από 19χρονους είναι μία καλή αρχή, μία αναγνώριση του προβλήματος και κάτι που τον κάνει να νιώθει και πάλι πίστη στην ανθρωπότητα. Τα πράγματα, όμως, μόνο εύκολα δεν είναι. Έτσι, ταινίες όπως το Da 5 Bloods δεν είναι απλά χρήσιμες αλλά απαραίτητες. Γιατί ακόμα και αν δεν είναι τελείως άρτιες ρίχνουν φως στην πραγματική ιστορία - μία ιστορία που δεν τη γράφουν μονάχα οι νικητές και οι ισχυροί αυτού του κόσμου.

φωτογραφίες © Netflix

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr