Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για το οικολογικό άγχος

OΚ, ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Το οικο-άγχος ή οικολογικό άγχος -στη διεθνή βιβλιογραφία θα το απαντήσεις ως eco-anxiety- μπορεί να μην είναι ο #1 λόγος που σε κάνει να μην κοιμάσαι τώρα πια τα βράδια, όταν έχεις χίλια δυο άλλα πράγματα να σε κρατούν ξάγρυπνο, π.χ. το υψηλό κόστος διαβίωσης σε μια πόλη όπως η Αθήνα, τα deadlines στο γραφείο που τα νιώθεις σαν δαμόκλειο σπάθη πάνω από το κεφάλι σου, την πανδημία του κορονοϊού που ήρθε κι έμεινε ή τον πόλεμο στην Ουκρανία που δεν λέει να τελειώσει. Κι όμως, είναι όλο και περισσότεροι εκείνοι που χάνουν τον ύπνο -ή το κρεβάτι τους, με την κυριολεκτική σημασία της λέξης- για λόγους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή. Γι' αυτό, αξίζει να γραφτούν 1.000 λέξεις για πάρτη του.

Για να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά, θα πρέπει να αναφερθούμε στη δημοσιογράφο Meryl Davids Landau, που έγραψε ένα επιδραστικό άρθρο στο αμερικανικό περιοδικό Good Housekeeping, το οποίο στη συνέχεια έκανε τον γύρο του διαδικτύου. Σε αυτό, ανέφερε ότι το οικολογικό άγχος δεν ήρθε και μας βρήκε, ως ανθρωπότητα, από το πουθενά αλλά ήταν κάτι το μάλλον αναμενόμενο αν αναλογιστεί κανείς τη συχνότητα αλλά και την έκταση των καταστροφών οι οποίες έχουν συσχετιστεί με την κλιματική αλλαγή.

Επιπλέον, η κλιματική αλλαγή αποτελεί ένα από τα θέματα που κάνουν τζιζ κάθε μα κάθε φορά που βρίσκονται υπό δημόσια διαβούλευση. Εκεί, κι αυτό αποτελεί δείγμα αλλαγής mentalité της Generation Z, κουπί τραβούν οι νέοι οικο-ακτιβιστές όπως η Greta Thunberg και οι επιδραστικές προσωπικότητες από τον χώρο του θεάματος (Billie Eilish και δεν συμμαζεύεται). Όσο όλοι αυτοί φωνάζουν -και καλά κάνουν και φωνάζουν, για να ασκήσουν πίεση- συνεισφέρουν σε μια συνθήκη που κάνει το οικολογικό άγχος ακόμα πιο σύνηθες ή ακόμα πιο βασανιστικό. 

Στην ειδική περίπτωση κατά την οποία το οικολογικό άγχος σού χτυπάει την πόρτα αφού πληγείς ο ίδιος από κάποια καταστροφή που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή (πυρκαγιά, πλημμύρα), τότε αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως μια διαταραχή μετατραυματικού στρες, δηλαδή μια ακραία μορφή άγχους. Αν μάλιστα ανήκεις σε κάποια ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα ή κατοικείς σε υποβαθμισμένη περιοχή, τότε έχεις περισσότερες πιθανότητες να υποφέρεις από οικολογικό άγχος.

Τι ακριβώς είναι το οικολογικό άγχος;

Την τελευταία δεκαετία έχει γίνει ευρέως αποδεκτό το ότι η κλιματική κρίση, εκτός από τη σωματική υγεία, επηρεάζει και την ψυχική, με τις συνέπειές της στον ανθρώπινο ψυχισμό να κυμαίνονται σε ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων (π.χ. άγχος, κατάθλιψη, διαταραχή μετατραυματικού στρες), τα οποία όλο και διογκώνονται. Ενδεικτικό σχετικά με αυτό το φαινόμενο είναι πως, σύμφωνα με έρευνα του Προγράμματος του Πανεπιστημίου Γέιλ για την Επικοινωνία της Κλιματικής Αλλαγής, τα 3/4 των Αμερικανών όχι μόνο κατανοούν το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη αλλά και πιστεύουν ότι θα επηρεαστούν από αυτό.

Getty Images

Αποτελεί το οικολογικό άγχος ψυχική διαταραχή;

Το άγχος για την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη δεν διαφέρει από άλλες αγχώδεις διαταραχές που προκαλούν ένταση και τρόμο για κάτι που πρόκειται να συμβεί. Σε οδηγεί σε αυπνίες, εφιάλτες, ζαλάδες, κρίσεις πανικού ή αυξάνει την αρτηριακή σου πίεση ενώ, σε ακραίες περιπτώσεις, διαταράσσει την εργασιακή ή οικογενειακή σου ζωή. Κάτι που, όμως, το διαφοροποιεί από τους παράλογους φόβους, είναι το ότι είναι απολύτως λογικό να ανησυχείς για κάτι που, παρ' όλες τις προσπάθειες που γίνονται, φαίνεται ότι έχει έρθει για να μείνει.

Σε υγιές πλαίσιο, το οικολογικό άγχος, όταν δεν σε παραλύει, μπορεί να είναι κάτι το θετικό καθώς ενδέχεται να σε κινητοποιήσει για να αναλάβεις δράση ή να στρέψει την προσοχή σου σε ένα πρόβλημα κι έτσι να προετοιμαστείς καλύτερα για να το αντιμετωπίσεις, σε πρακτικό επίπεδο. Για παράδειγμα, αν μένεις σε μια υποβαθμισμένη περιοχή που πλήττεται συχνά από πλημμύρες, το να έχεις ήδη καταστρωμένο ένα πλάνο εκτάκτου ανάγκης, μόνο ενδυναμωτικά μπορεί να λειτουργήσει.

Πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις το οικολογικό άγχος;

- Κάνε μια λίστα με όλα όσα αγαπάς και συνεχίζεις να απολαμβάνεις στη ζωή σου, όπως τις βόλτες στην εξοχή ή τα επιτεύγματά σου στον επαγγελματικό στίβο. Να είσαι βέβαιος ότι η αισιοδοξία, η θετική σκέψη και τα αισθήματα ευγνωμοσύνης δεν θα βοηθήσουν μόνο εσένα τον ίδιο να κοντρολάρεις το άγχος σου αλλά και τον πλανήτη.

- Κατανόησε το ότι είναι οι μικρές αποφάσεις που παίρνεις στην καθημερινή σου ζωή -π.χ. το να οδηγείς ηλεκτρικό αυτοκίνητο, να πλένεις τα ρούχα σου στο eco πρόγραμμα του πλυντηρίου ή να κάνεις cancel μια εταιρεία που αποδεδειγμένα μολύνει το περιβάλλον- εκείνες που μπορούν να οδηγήσουν στη μεγάλη αλλαγή. 

- Οργανώσου, γίνε εθελοντής σε κάποια σχετική ΜΚΟ, βρες ανθρώπους που να έχουν τις ίδιες οικολογικές ανησυχίες με εσένα. Όταν δουλεύεις ως μέλος μιας συλλογικότητας, η δράση σου έχει πιο ισχυρό αντίκτυπο και το δικό σου άγχος μειώνεται. Είναι επίσης σημαντικό το να δραστηριοποιηθείς σε τοπικό επίπεδο, π.χ. να γίνεις μέλος μιας ομάδας πυρασφάλειας ή να συμμετέχεις σε δεντροφυτεύσεις.

> Διάβασε ακόμα: Μία νέα υπόθεση εργασίας για τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής

- Γίνε παράδειγμα προς μίμηση. Όταν αλλάζεις το lifestyle σου έτσι ώστε να είσαι εσύ ο ίδιος πιο φιλικός προς τον πλανήτη, μοιράσου αυτή την αλλαγή με τους σημαντικούς για εσένα άλλους ανθρώπους, έτσι ώστε να αποτελέσεις πρότυπο για εκείνους. Βοήθησέ τους να κατανοήσουν την κρισιμότητα της κατάστασης με παραδείγματα που έχουν να κάνουν με τη δική τους ζωή και χωρίς να τους κάνεις κήρυγμα. 

- Δεν υπάρχει λόγος να τσακώνεσαι με τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής, οι οποίοι υπολογίζεται ότι αντιστοιχούν στο 7% του παγκόσμιου πληθυσμού. Αν πρόκειται για ανθρώπους με τους οποίους σας συνδέουν οικογενειακοί, φιλικοί ή άλλοι δεσμοί, ξεκαθάρισέ τους ότι συνεχίζεις να τους αγαπάς αλλά πιστεύεις ότι κάνουν λάθος στο συγκεκριμένο ζήτημα ή προσπάθησε, μέχρι εκεί που σε παίρνει, να κάνεις μια εποικοδομητική συζήτηση μαζί τους.

> Διάβασε ακόμα: 10 πράγματα που δεν ξέρεις για τον πλανήτη Γη

- Αν δεν μπορείς να απαλλαγείς από το άγχος σου, αν η αυτοβοήθεια μέσα από εξειδικευμένα fora δεν σε καθησυχάζει, αναζήτησε υποστήριξη από έναν ειδικό ψυχικής υγείας.

 

Από: Esquire ES

 

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr