Σήμα από νάνο γαλαξία έφτασε στη Γη

Ένα σήμα από έναν νάνο γαλαξία ταξίδεψε για 7 δισεκατομμύρια χρόνια πριν φτάσει στη Γη. Το μυστηριώδες FRB 20190208A επανεμφανίστηκε τρεις φορές, οδηγώντας τους επιστήμονες σε έναν γαλαξία δισ. έτη φωτός μακριά. Τι σημαίνει αυτό για την κατανόηση του σύμπαντος;

Ένα απροσδόκητο ραδιοσήμα από τα βάθη του σύμπαντος έφτασε στη Γη. Και δεν ήταν η πρώτη φορά. Οι αστρονόμοι εντόπισαν την προέλευση μιας ταχείας ραδιοφωνικής έκρηξης (Fast Radio Burst – FRB), και φαίνεται πως προέρχεται από έναν μικροσκοπικό νάνο γαλαξία.

Αυτός ο γαλαξίας βρίσκεται, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, σε απόσταση αρκετών δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη – περισσότερο από το μισό του παρατηρήσιμου σύμπαντος. Το γεγονός ότι ένα τόσο μικρό αλλά ισχυρό γαλαξιακό σύστημα μπορεί να παράγει τέτοιες εκρήξεις, δίνει στους επιστήμονες νέα στοιχεία για το πώς ακριβώς συμβαίνουν τα FRB.

Τι είναι τα FRB

Τα Fast Radio Bursts είναι σύντομες, αλλά εξαιρετικά ισχυρές εκρήξεις ενέργειας που ανιχνεύονται στις ραδιοφωνικές συχνότητες. Μπορεί να διαρκούν μόνο μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, αλλά κατά τη διάρκεια αυτής της στιγμής εκπέμπουν περισσότερη ενέργεια από ολόκληρους γαλαξίες. Οι επιστήμονες προσπαθούν εδώ και χρόνια να καταλάβουν την προέλευσή τους, καθώς μπορεί να κρύβουν σημαντικά στοιχεία για την εξέλιξη του σύμπαντος και τις ιδιότητες του διαγαλαξιακού μέσου.

Ένα από αυτά τα σήματα, το FRB 20190208A, εντοπίστηκε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2019. Το ίδιο σήμα καταγράφηκε ξανά το 2021 και το 2023, αποδεικνύοντας ότι πρόκειται για ένα επαναλαμβανόμενο FRB – ένα σπάνιο φαινόμενο που μόλις τώρα αρχίζουμε να κατανοούμε.

Ένας νάνος γαλαξίας στα βάθη του σύμπαντος

Το FRB 20190208A δεν έδωσε μόνο ένα μυστήριο προς επίλυση, αλλά και έναν νέο γαλαξία προς μελέτη. Χάρη στις επαναλαμβανόμενες εκπομπές του, οι αστρονόμοι μπόρεσαν να εντοπίσουν την πηγή του και να χρησιμοποιήσουν οπτικά τηλεσκόπια για να εξερευνήσουν την περιοχή. Στην αρχή, δεν υπήρχε τίποτα το αξιοσημείωτο. Μέχρι που παρατήρησαν μια αχνή, σχεδόν αόρατη κηλίδα στο βάθος του διαστήματος – έναν νάνο γαλαξία.

ΓαλαξίαςiStock

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι αυτός ο γαλαξίας βρίσκεται 46 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι το σήμα ταξίδεψε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Με βάση τη διαστολή του σύμπαντος, η πραγματική απόσταση που διένυσε το FRB 20190208A υπολογίζεται στα 7 δισεκατομμύρια χρόνια.

Η εξήγηση πίσω από το φαινόμενο

Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι τα FRB προκαλούνται από ένα είδος εξαιρετικά μαγνητισμένου αστέρα νετρονίων, γνωστού ως magnetar. Όταν το πανίσχυρο μαγνητικό του πεδίο διαταράσσεται, εκλύει μια έκρηξη ενέργειας που ταξιδεύει στο διάστημα με τη μορφή ραδιοκυμάτων.

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο; Τα επαναλαμβανόμενα FRB, όπως το FRB 20190208A, φαίνεται να προέρχονται κυρίως από νάνους γαλαξίες αντί για μεγαλύτερα γαλαξιακά συστήματα. Αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι μικροσκοπικοί αλλά δυναμικοί γαλαξίες μπορεί να είναι το ιδανικό περιβάλλον για τον σχηματισμό magnetars – και ίσως και άλλων, άγνωστων ακόμα, πηγών ραδιοεκρήξεων.

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr

Τι αλλάζει στον ΟΠΑΠ μετά από τη συνένωσή του με την Allwyn

Μία νέα εποχή για τον ΟΠΑΠ εγκαινιάζει η συμφωνία συνένωσης με την Allwyn αξίας 16 δισ. ευρώ, με ορίζοντα τη δημιουργία ενός παγκόσμιου "ηγέτη" στη λοταρία και το on line gaming.

Έφυγε από τη ζωή ο Άλκης Γιαννακάς, 'Το ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη'

Ο γοητευτικός αντι-ήρωας του ελληνικού σινεμά, το "ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη" που έκλεψε καρδιές τη δεκαετία του ’70, δε μένει πια εδώ. Απεβίωσε στα 80 του, αφήνοντας πίσω μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά καρέ του ελληνικού κινηματογράφου.

Ο ελληνοαμερικανός επιστήμονας που πήρε το Νόμπελ Φυσικής

Η ιστορία του John M. Martinis, του φυσικού που με το έργο του άλλαξε την πορεία της κβαντικής έρευνας και συνέβαλε στη μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη, φωτίζει μια κρίσιμη σελίδα της επιστήμης.

Γιατί δεν πήρε ο Donald Trump το Νόμπελ Ειρήνης 2025-ποιο πρόσωπο επιλέχθηκε

Ο Donald Trump ήταν στις υποψηφιότητες για το Νόμπελ Ειρήνης 2025 και επέμενε ότι το "αξίζει", αλλά τελικά δεν το πήρε. Ποιες είναι οι επιδόσεις, τα εμπόδια και η στάση της Επιτροπής που έκαναν τη διαφορά.

Γραφει Τιμος Σαλαμες

Ένοχος ο Βασίλης Μπισμπίκης-το πρόστιμο και η κατάθεσή του

Ο Βασίλης Μπισμπίκης τιμωρήθηκε με μεγάλο χρηματικό πρόστιμο για το τροχαίο - "Δεν είχα πιει, χτύπησα δύο αυτοκίνητα λόγω κακού χειρισμού", κατέθεσε.

Υποχρεωτικό από 1η Νοεμβρίου το IRIS για τις επιχειρήσεις

Από την 1η Νοεμβρίου, όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει να δέχονται πληρωμές μέσω IRIS, αλλιώς κινδυνεύουν με βαριά πρόστιμα. Το σύστημα αλλάζει ριζικά τις συναλλαγές στην Ελλάδα.

Γραφει Τιμος Σαλαμες