Στην Κάρπαθο της ακατέργαστης ομορφιάς και της περιπέτειας

Όσο περνούν τα χρόνια, για τις καλοκαιρινές μου διακοπές το motto είναι ένα: "Όσο πιο μακριά και ήσυχα, τόσο πιο καλά". Μεγαλώνω και δε μπορώ την πολυκοσμία; Είναι λίγες οι ελεύθερες ημέρες και η χαλάρωση δεν ταυτιζόταν για μένα ποτέ με τη βαβούρα; Μάλλον είναι ένας συνδυασμός του τι αναζητά κανείς για να μπορέσει να κάνει επανεκκίνηση στις εργοστασιακές του ρυθμίσεις και να γεμίσει μπαταρίες. Όπως και να έχει, πάντα ήθελα να επισκέπτομαι διαφορετικά μέρη με απέραντο γαλάζιο, όχι τεράστιες αποστάσεις μέχρι την παραλία, ηρεμία, καλή παρέα και φαγητό. Τείνω επίσης πια, να πιστεύω πως η πολυτέλεια είναι πλέον συνυφασμένη με την έλλειψη δικτύου. Καταλαβαίνεις λοιπόν, γιατί η Κάρπαθος ήταν πάντα μέσα στις επιλογές μου. 

Όταν λοιπόν, προέκυψε η πρόσκληση από το Δήμο Καρπάθου να την εξερευνήσουμε, για μένα ήταν η τέλεια ευκαιρία να ρίξω μία πρώτη ματιά σε έναν τόπο που συμπεριλαμβανόταν εδώ και καιρό στην καλοκαιρινή μου λίστα. Το πλάνο που ακολουθήσαμε είχε διάρκεια 2,5 μέρες και δε θα το συνιστούσα σε κανέναν, εκτός αν είναι εξαρχής συμφιλιωμένος με την ιδέα ότι θα τρέχει να προλάβει να δει όσο το δυνατόν περισσότερα μέσα σε ελάχιστο χρόνο. 

>Διάβασε ακόμη: Στις Μαλδίβες, σε μίνι ιδιωτικά νησιά

Καταρχάς ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: Αν δεν έχεις σκοπό να κάνεις island hopping ή δε συντρέχει σοβαρός λόγος, θα πρότεινα να αποφύγεις το καράβι που θα σου πάρει τουλάχιστον 20 ώρες και να προτιμήσεις τα περίπου 70 λεπτά πτήσης, ώστε να έχεις περισσότερο χρόνο στο νησί. Πρωτεύουσα του νησιού είναι τα Πηγάδια και το τοπίο τους είναι πιο αστικό από ό,τι το περιμένεις.

Γενικά, καλύτερα να μην τα επιλέξεις για τη διαμονή σου, θα βοηθήσει περισσότερο στις εξορμήσεις σας ένα πιο στρατηγικό, κεντρικό σημείο, αφού δε γλιτώνετε σε καμία περίπτωση τις διαδρομές. Ένα τέτοιο, είναι ο Λευκός ή έστω το Μεσοχώρι. Θα επεκταθώ όμως, περισσότερο παρακάτω.

Οι παραλίες

Καταρχάς, αν είσαι από τους τύπους που θέλουν να πηγαίνουν παντού με τα πόδια, η Κάρπαθος δε θα σε ικανοποιήσει. Για να μπορέσεις να την εξερευνήσεις, χρειάζεσαι οπωσδήποτε αθλητικά στο σακίδιο, αυτοκίνητο και έναν υπομονετικό οδηγό, καθώς το οδικό της δίκτυο βελτιώθηκε κάπου στη δεκαετία του '80 και οι υποδομές του σίγουρα χρειάζονται επιπρόσθετη ενίσχυση.

Γενικά πάντως, όσο πιο νωρίς χωνέψεις το γεγονός ότι η φάση στην Κάρπαθο είναι περιπέτεια, τόσο το καλύτερο. Για μένα το ατού του νησιού είναι οι παραλίες του. Είναι πολλές, γαλαζοπράσινες, με ψιλό χαλίκι ή άμμο και κυρίως, γαλήνιες είτε είναι οργανωμένες είτε όχι. Περιβάλλονται επίσης, σε μεγάλο βαθμό από βράχια και πυκνό πράσινο και η αντίθεση αυτή είναι που τις καθιστά πραγματικά εντυπωσιακές.

Εμείς προλάβαμε να βουτήξουμε στην Κυρα-Παναγιά, τον Λευκό και το Φοινίκι, αλλά εσύ δεν πρέπει να παραλείψεις επίσης τα Άπελλα, την Άφωτη, τη Μικρή Αμμοοπή, το Αράκι και το Διακόφτη. Αν δε, ψάχνεις για κύμα, στο Μακρύ Γυαλό, τον Αγριλαοπόταμο, τα Καστέλια και τα Βάτα είναι ό,τι πρέπει καθώς εκεί μαζεύονται surfers και λάτρεις των θαλάσσιων σπορ. Στο πρόγραμμά σου, φύλαξε μία ημέρα για να επισκεφθείς τη Σαρία, ένα νησάκι στο βόρειο τμήμα της Καρπάθου που επιφυλάσσει ένα σωρό εκπλήξεις, παρά τα μόλις 20 τ.μ. της έκτασής του. 

Τα χωριά 

Δε μπορείς να γνωρίσεις καλά ένα τόπο, αν δε "χαθείς" λίγο στα χωριά του και στην περίπτωση της Καρπάθου είναι πολλά και διαφορετικά. Ξεκινώντας από την ορεινή Όλυμπο, υπολογίζεις ότι θα χρειαστείς περίπου μία ώρα οδήγησης από τα Πηγάδια, διότι δεσπόζει στο βορειότερο τμήμα του νησιού.

Αν με ρωτάς μαζί με τις Μενετές, είναι η πιο φωτογενής από όλους τους οικισμούς και είναι γνωστή για δύο λόγους: Λειτουργεί αυτόνομα, κάτι σαν κράτος εν κράτει (άλλωστε για πολλά χρόνια δεν υπήρχε οδική πρόσβαση από και προς αυτήν), ενώ παράλληλα είναι μία μητριαρχική κοινωνία που κρατά τις παραδόσεις.

Οι γυναίκες φορούν ακόμη τις παραδοσιακές στολές, η μαντήλα αποτελεί διάσημο, 'καλότυχο' αξεσουάρ, φτιαγμένο στο χέρι, ενώ τα πανηγύρια και τα γλέντια με λύρες, λαούτα και τσαμπούνες που γίνονται στους γάμους διαρκούν μέρες, όπως τουλάχιστον μας πληροφόρησε ο Αντιδήμαρχος Βόρειας Καρπάθου, Νίκος Νταής ο οποίος έχει παίξει έως και 12 ώρες συνεχόμενα σε γάμο.

Παράλληλα, σύμφωνα με τον πατέρα Γιάννη Διακογιώργο που ηγείται της εκκλησίας της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην περιοχή υπάρχουν 83 μύλοι, εκ των οποίων οι 32 βρίσκονται στην κορυφογραμμή του βουνού.

Μην παραλείψεις φεύγοντας, να δεις το ηλιοβασίλεμα από τον "Όξω Χριστό", για το φαντασμαγορικό υπερθέαμα του οποίου φρόντισαν να μας ενημερώσουν όλοι οι ντόπιοι.

Επιβεβαιώνω, αλλά θεωρώ πως κονταροχτυπιέται άνετα με αυτό στο Μεσοχώρι που μας αποκάλυψε η Ευγενία Λυτού. Σπιτική λεμονάδα στο φιλόξενο Kafe Skopi, και μία θέα ανεκτίμητη αποζημιώνουν για τη διαδρομή που θα κάνεις μέσα στα στενά μέχρι να φτάσεις εκεί. Η Ευγενία, ως μέλος της ομάδας εργασίας τουρισμού του νησιού φρόντισε επίσης, να δοκιμάσουμε σωστά τη ντόπια κουζίνα στην ταβέρνα Golden Sand, στο Λευκό.

Εκτός από την Όλυμπο που είναι μία κατηγορία από μόνη της, τα χωριά της Καρπάθου, κατά βάση ήταν και παραμένουν αγροτικά, ενώ στα '60s ενισχύθηκαν πολύ από ντόπιους που γύρισαν από την ξενιτιά (κυρίως την Αμερική) και εκσυγχρόνισαν τον τόπο. Εξ ου και η ύπαρξη του Αγροτικού Μουσείου στις Πυλές, στο οποίο μας ξενάγησε ο άκρως κατατοπιστικός γεωπόνος του Δήμου Καρπάθου κ. Γιάννης Λαχανάς. Στο ίδιο χωριό, όπου θα δεις μαντινάδες να κοσμούν τους τοίχους των σπιτιών, όπως μας ενημέρωσε η πρόεδρος της κοινότητας Βένα Καμαράτου, δραστηριοποιείται και ο Σύλλογος Κυρίων και Δεσποινίδων Πυλών "Η Πρόοδος" που φτιάχνει τοπικά προϊόντα. 

Στο Όθος από την άλλη, τον πιο ψηλό οικισμό των Δωδεκανήσων, βρίσκεις ένα λαογραφικό μουσείο που βασίζεται στην κοινή και πιο χαρακτηριστική συνισταμένη του νησιού: Το καρπαθίτικο σπίτι. Όσο μοντέρνες κι αν βλέπεις τις οικίες στο εξωτερικό τους, μέσα μοιράζονται όλες το ίδιο παραδοσιακό μοτίβο, αφού έτσι ήταν διαμορφωμένα επί πολλά χρόνια ώστε να εξυπηρετούν τις πολυμελείς, αγροτικές οικογένειες.

Όπως μας εξήγησε η κα Δέσποινα Σκούλου (και το είδαμε και με τα μάτια μας), ο βασικός χώρος αποτελούνταν από ένα μεγάλο ξύλινο σκαλιστό τέμπλο, έναν μεγάλο καθρέφτη, χειροποίητα κιλίμια, κουβέρτες και πολλά διακοσμητικά. Στο "σουφά" κοιμόταν η οικογένεια, ενώ ακριβώς από κάτω, ο λεγόμενος "αποκρίατος" χρησίμευε ως κελάρι στο οποίο αποθήκευε τα τρόφιμά της. 

Προφανώς, όσο πιο μεγάλο ήταν το καρπαθίτικο σπίτι, τόσο μεγαλύτερη ήταν αναλογικά και η προίκα της "κανακαράς", της πρωτότοκης κόρης. Στις πολύχρωμες Μενετές για παράδειγμα, η ζωγράφος Πόπη Χατζηδάκη ως πρωτότοκη, μας έδειξε με χαρά το δικό της που πλαισιώνει πια ως παραδοσιακό δωμάτιο τον υπόλοιπο χώρο του σπιτιού της.

Από το κατάστημα Bonendis Art στο μεταξύ, που διατηρεί η ίδια μαζί με τον Παναγιώτη Ανεζίρη είναι μία πολύ καλή ευκαιρία να προμηθευτείς μερικά αναμνηστικά: Είναι όλα μικρά χειροποίητα έργα τέχνης.

>Διάβασε ακόμη: Ένα εξωτικό νησί σε τιμή ευκαιρίας

Για νυχτερινή ζωή, ποντάρεις στην Αρκάσα. Όπως μάθαμε από τη Μαρία Κυριακάκη πίνοντας καφέ στο θέρετρο Arkasa Palace, οι τουρίστες προτιμούν Πηγάδια, αλλά οι ντόπιοι μαζεύονται εκεί.

Για την ακρίβεια, κάθε βράδυ ρωτώντας πας στο πάρτι. Παρεμπιπτόντως, προσωπικά μου άρεσε περισσότερο σαν τοποθεσία το Παλαιόκαστρο με τη διπλή παραλία.

Μερικά αναμνηστικά, χειροπιαστά και μη

Έχουμε και λέμε: Δοκιμάζεις μανούλι, ένα τυρί που θυμίζει συνδυασμό μοτσαρέλας και φέτας, λαχανόπιτα, ψιλοκούλουρα και σησαμόμελη. Ο τόπος επίσης, παράγει εξαιρετικό μέλι, λάδι και αποξηραμένα φρούτα. Φρόντισε να τα τιμήσεις ή να πάρεις κάποια μαζί σου φεύγοντας.

Αυτά, σε περίπτωση που θέλεις κάτι χειροπιαστό, γιατί σίγουρα αξέχαστα θα σου μείνουν τα τοπία και τα μονοπάτια του νησιού, οι πιο χαδιάρες νησιώτικες γάτες, το πόσο καθόλου δε λειτουργεί με τουριστικούς όρους και δε συμβιβάζεται (ακόμη ίσως) με τις επιταγές της εποχής.

Η Κάρπαθος είναι ακατέργαστη ναι, αλλά είναι και αυθεντική. 

Υ.Γ: Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Κική Κύρογλου για όλη τη φροντίδα και στους συναδέλφους για την καταπληκτική παρέα.

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr