Η σκοτεινή πλευρά του Μουντιάλ του Κατάρ

Τον περασμένο Φεβρουάριο, μία αποκαλυπτική έρευνα της Guardian, έριχνε φως σε μία από τις πιο σκοτεινές πτυχές του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου που πρόκειται να διοργανωθεί το 2022 στο Κατάρ. Τα επίσημα στοιχεία αναφέρουν πως περισσότεροι από 6.500 εργάτες, κυρίως από άλλες ασιατικές χώρες, έχουν χάσει τη ζωή τους στα έργα για τη μεγάλη ποδοσφαιρική διοργάνωση, από τη στιγμή που ανακοινώθηκε -πριν 10 χρόνια- πως το εμιράτο θα διοργανώσει το επόμενο Μουντιάλ. Το Μουντιάλ του Κατάρ έχει μία πολύ σκοτεινή πλευρά.

Ένα αμφιλεγόμενο project

Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστό πως το Μουντιάλ του 2022 θα διεξαχθεί στο Κατάρ υπήρξαν πολλές αντιδράσεις. Αρχικά από τις ομάδες, καθώς το τουρνουά θα διεξαχθεί -αν όλα πάνε σύμφωνα με το πρόγραμμα- από τις 21 Νοεμβρίου έως και τις 18 Δεκεμβρίου 2022. Θα υπάρξει δηλαδή μία σημαντική διαφοροποίηση όσον αφορά την περίοδο που θα λάβει χώρα και η οποία είναι μεσούσης της αγωνιστικής χρονιάς (και όχι καλοκαίρι).

Getty Images

Σε συνέχεια αυτών, οι ίδιοι οι ποδοσφαιριστές φάνηκαν προβληματισμένοι, καθώς αυτή είναι η χρονική συγκυρία που συνήθως ανεβάζουν ρυθμούς και βρίσκουν τη φόρμα τους μέσα στη σεζόν. Αυτό θα διακοπεί από τις υποχρεώσεις με τις εθνικές τους ομάδες - για όσους τέλος πάντων βρεθούν εκεί.

Την τελευταία δεκαετία, το Κατάρ 'τρέχει΄ ένα πρωτοφανές οικοδομικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει 7 νέα ποδοσφαιρικά στάδια, πολλά έργα υποδομής, μία ολοκαίνουρια πόλη (που μάλιστα θα φιλοξενήσει και τον τελικό της διοργάνωσης) και ένα αεροδρόμιο.

Ως εκ τούτου, γίνεται προφανές ότι απαιτούνται πολλά εργατικά χέρια. Και κάπου εκεί ξεκινά το μεγαλύτερο πρόβλημα. 

Getty Images

Getty Images

Θυσία

Το Κατάρ δεν είναι μία ακόμη συνηθισμένη Ισλαμική Δημοκρατία. Το εμιράτο ανήκει ουσιαστικά στον Tamim bin Hamad Al Thani (η εταιρεία του οποίου Oryx Qatar Sports Investments έχει την πλειοψηφία των μετοχών της Παρί Σεν Ζερμέν, όπου κάνει κουμάντο το δεξί του χέρι, Νασέρ Αλ-Κελαΐφι), με τις φωτογραφίες του να συναντώνται οπουδήποτε στο κρατίδιο, από δρόμους και κεντρικές λεωφόρους μέχρι σε δημόσια κτίρια.

Το Κατάρ των 3.000.000 ψυχών, που σε μέγεθος δεν ξεπερνά την Πελοπόννησο, είναι σήμερα μία από τις πλουσιότερες χώρες του πλανήτη, έχοντας το τρίτο μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον κόσμο. Η αιτιολογία των παραπάνω βρίσκεται σε παράγοντες όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο (μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου της Γης).

Ένα άλλο αξιοπρόσεκτο σημείο είναι οι άριστες σχέσεις που διατηρεί με πολλές και διαφορετικές χώρες σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής αλλά και η προσέλκυση καινοτόμων επιχειρηματικών ομίλων, στους οποίους παρέχει μια σειρά από γενναιόδωρα κίνητρα. 

Getty Images

Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη σχετίζεται (και) με τα όσα γίνονται στα έργα για τη δημιουργία υποδομών και εγκαταστάσεων. Τα τελευταία χρόνια, δεκάδες χιλιάδες εργάτες από άλλες ασιατικές χώρες βρέθηκαν εκεί αναζητώντας δουλειά στο σχέδιο για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Εργατικό δυναμικό που προέρχεται ως επί το πλείστον από την Ινδία, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές, τη Σρι Λάνκα και το Νεπάλ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έφερε στο φως η Guardian και τα οποία προέρχονται από κυβερνητικές πηγές, περισσότεροι από 6.500 εργάτες από τις προαναφερθείσες 5 χώρες έχουν χάσει τη ζωή τους από παράγοντες που άμεσα ή έμμεσα σχετίζονται με όλα τα παραπάνω. Κατά μέσο όρο, 12 άτομα κάθε εβδομάδα πεθαίνουν από εκείνη τη νύχτα του Δεκεμβρίου του 2010, όταν οι δρόμοι της Ντόχα γέμισαν με κόσμο που πανηγύριζε έπειτα από την ανακοίνωση της διοργάνωσης του Μουντιάλ στη χώρα.

Οι επίσημες πληροφορίες από την Ινδία, το Μπαγκλαντές, το Νεπάλ και τη Σρι Λάνκα κάνουν λόγο για 5.927 νεκρούς μετανάστες εργάτες από το 2011 έως και το 2020. Παράλληλα, η πρεσβεία του Πακιστάν στο Κατάρ ανέφερε 824 θανάτους Πακιστανών εργαζομένων για το ίδιο διάστημα.

Ο υψηλότερος αριθμός θανάτων συνδέεται με την ανυπόφορη ζέστη του Κατάρ -η μέση θερμοκρασία του έτους είναι στους 29°C, ενώ 7 από τους 12 μήνες ο μέσος όρος ξεπερνά τους 31°C- συνδυαστικά με την ανεπαρκή ιατρική υποστήριξη, την έλλειψη νερού και τα εξοντωτικά ωράρια. Εκ του αποτελέσματος παρατηρούνται καρδιακές προσβολές, θάνατοι από υπερθερμία, κατάρρευση λόγω κούρασης, πέρα από τα ατυχήματα που μπορούν να συμβούν σε κατασκευαστικούς χώρους.

Παράλληλα με αυτά, έχουν υπάρξει αναφορές για καταναγκαστική εργασία, κρατήσεις μισθών αλλά και ταξιδιωτικών εγγράφων ή ακόμη και για ξυλοδαρμούς ή αυθαίρετες συλλήψεις αλλοδαπών εργαζομένων.

Το αντιφατικό είναι πως η οργανωτική επιτροπή μιλά για μόλις 37 θανάτους, εκ των οποίων μόλις οι 3 συνέβησαν στην διάρκεια των εργασιών. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν πολλές οργανώσεις -πέρα από κάποια μεγαλύτερα ή μικρότερα media- που προσπαθούν να φέρουν το θέμα στην επικαιρότητα. "Λυπούμαστε για όλες αυτές τις τραγωδίες κι έχουμε ερευνήσει κάθε περιστατικό ξεχωριστά για να διαβεβαιώσουμε πως διδασκόμαστε από ό,τι συμβαίνει. Πάντα προσπαθούμε να έχουμε διαφάνεια σ΄ αυτό το θέμα και να βάζουμε τα πράγματα στη θέση τους μετά από ανακριβή δημοσιεύματα για τον αριθμό των εργατών που έχουν χάσει τη ζωή τους στα project μας" είναι η επίσημη τοποθέτηση των ιθυνόντων του Κατάρ. 

Από την πλευρά της, η FIFA υποστηρίζει πως έχει λάβει πολύ αυστηρά μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια των εργατών, αναφέροντας πως "η συχνότητα των ατυχημάτων στις κατασκευές για το Μουντιάλ του Κατάρ είναι πολύ χαμηλή σε σχέση με άλλα αντίστοιχα projects σε όλο τον κόσμο".

Και οι δύο πλευρές -δηλαδή η οργανωτική επιτροπή για το Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ και η παγκόσμια ομοσπονδία ποδοσφαίρου- δεν εμφάνισαν κανένα επίσημο στοιχείο για να τεκμηριώσουν τα όσα ισχυρίζονται.

Getty Images

Getty Images

Το ποδόσφαιρο παίρνει θέση

Φυσικά, είναι ακόμη μία περίπτωση που το ίδιο το ποδόσφαιρο -το πραγματικό, όχι οι άνθρωποι της FIFA- παίρνει θέση. Κατά τη διάρκεια των πρόσφατων διεθνών αναμετρήσεων για τα προκριματικά του Μουντιάλ του Κατάρ, πολλοί ποδοσφαιριστές και ομάδες εμφανίστηκαν με μηνύματα στις μπλούζες τους πριν από τα παιχνίδια.

Οι εθνικές ομάδες της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Γερμανίας έκαναν σχετικές ενέργειες, θέλοντας να ενεργοποιήσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη αλλά και τις αρχές, ώστε να υπάρξει ευαισθητοποίηση και δικαιοσύνη επί του θέματος.

Η αλήθεια είναι πως ίσως και να άργησαν, καθώς όλοι γνώριζαν ή είχαν ακούσει κάτι σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στο Κατάρ. Αλλά είναι μία αρχή. Κανείς άλλωστε δεν θέλει να αποτελεί μέρος μίας διοργάνωσης που έχει δομηθεί υπό τέτοιες συνθήκες.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr