Η ημέρα που άλλαξε το μπάσκετ

Ακριβώς 5.843. Τόσες είναι οι ημέρες που έχουν περάσει από την σημαντικότερη νίκη στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ και ενδεχομένως ολόκληρου του ελληνικού αθλητισμού. Το μεσημέρι της 1ης Σεπτεμβρίου 2006, η εθνική ομάδα του Παναγιώτη Γιαννάκη αντιμετώπιζε την πανίσχυρη αμερικάνικη του Mike Krzyzewski (ελληνιστί Σιζέφσκι) στον ημιτελικό του Μουντομπάσκετ της Ιαπωνίας. Η Τeam USA, μετά τη (νέα) σφαλιάρα 2 χρόνια πριν στους Ολυμπιακούς Αγώνες (όπου τους περιποιήθηκε δεόντως η Αργεντινή του τεράστιου Manu Ginobili) εμφανίζεται με το enfant gâté της καινούριας γενιάς του κορυφαίου πρωταθλήματος μπάσκετ του πλανήτη στη δωδεκάδα της και τον θρυλικό Coach K στο τιμόνι.

Ο ημιτελικός του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος δικαιολογημένα είχε ξεκάθαρο φαβορί: Carmelo Anthony, Chris Paul, Dwayne Wade, Chris Bosh, Dwight Howard, Joe Johnson και LeBron James ήταν μόνο κάποιοι από αυτούς που θα έπρεπε να περιορίσουν οι Έλληνες διεθνείς. Μία αποστολή δύσκολη, αλλά -εκ του αποτελέσματος κρίνοντας- όχι ακατόρθωτη. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι απέναντί τους είχαν την πρωταθλήτρια Ευρώπης. Το τελικό 101-95 δεν πρόκειται να ξεχαστεί ποτέ από κανέναν Έλληνα -και μη- φίλο της πορτοκαλί. Ούτε βέβαια και από τους ίδιους τους Αμερικάνους - αυτή άλλωστε ήταν και η τελευταία μέχρι σήμερα ήττα τους σε σοβαρή διοργάνωση.

Το Esquire είχε ζητήσει πριν δύο χρόνια από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές να μας μιλήσουν για το βγαλμένο από όνειρο παιχνίδι εναντίον των ημίθεων του NBA. Ο Θοδωρής Παπαλουκάς, ο Λάζαρος Παπαδόπουλος, ο Κώστας Τσαρτσαρής αλλά και ο Βασίλης Σκουντής, που βρισκόταν στη μετάδοση του αγώνα για λογαριασμό της δημόσιας τηλεόρασης, είχαν αποδεχτεί την πρόσκληση και σου υπενθυμίζουμε όσα μας είχαν πει.

Πριν το ματς

Λίγες ώρες πριν ριχτούν στη μάχη του ημιτελικού, οι Έλληνες παίκτες έλεγαν μεταξύ τους ότι τουλάχιστον θα έπρεπε να εμφανιστούν ανταγωνιστικοί και δεν είχαν κανένα άγχος, όπως τονίζει ο Κώστας Τσαρτσαρής. "Κανείς δεν επρόκειτο να μας προσάψει το οτιδήποτε σε περίπτωση ήττας. Με τους Αμερικάνους παίζαμε άλλωστε. Ωστόσο είχαμε κάνει τρομερή προετοιμασία γι' αυτό το ματς. Ο coach Γιαννάκης μας είχε ετοιμάσει εξαιρετικά". Ο Λάζαρος Παπαδόπουλος από την άλλη θυμάται τις στιγμές χαλάρωσης και τις πλάκες αλλά και τις συζητήσεις για το πώς θα αντιμετωπίσουν εντός του παρκέ τους Αμερικάνους. "Το βλέπαμε σαν ένα ακόμη παιχνίδι της διοργάνωσης" αναφέρει από την πλευρά του ο Θοδωρής Παπαλουκάς. "Νιώθαμε πάντως έτοιμοι, είχαμε διάθεση και θέλαμε να τους περιορίσουμε" συμπληρώνει ο Λάζος.

Πότε το πιστεύεις

Όλα αυτά βέβαια σταμάτησαν μόλις ήρθε η ώρα να μπουν στο παρκέ οι δύο ομάδες, σε μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις της ιστορίας για εκείνη την πραγματικά σπουδαία εθνική μπάσκετ. 6’13” πριν το ημίχρονο, η Team USA ξεφεύγει με 12 πόντους (33-21). Εκεί είναι που ξεκινά ένα από τα εντυπωσιακότερα ντεμαράζ στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού, που φέρνει την ανατροπή (μάλιστα στο 24’, ένα τρίποντο του Τσαρτσαρή έφερε τη διαφορά στη μέγιστη τιμή υπέρ της Ελλάδας: 65-51 και +14).

Πότε άρχισαν να το πιστεύουν περισσότερο όμως οι Έλληνες διεθνείς; "Για μένα δεν ήταν κάποια συγκεκριμένη στιγμή, έβλεπα κάθε σημείο ξεχωριστά, φάση-φάση στην άμυνα και στην επίθεση. Λίγο πριν το τέλος, το καταλαβαίνεις, όσο πλησιάζεις στο στόχο. Έβλεπα τα παιδιά πώς πανηγύριζαν στον πάγκο, ενώ ταυτόχρονα ήταν όλοι έτοιμοι να μπουν μέσα και να τα δώσουν όλα. Όσο συνέβαινε και το ματς πλησίαζε στο τέλος το πίστευα όλο και περισσότερο. Επειδή έχουμε δει πολλά παιχνίδια και πολλές ανατροπές –σε μερικές εκ των οποίων ήμασταν εμείς οι πρωταγωνιστές- προσπαθούσαμε να είμαστε ψύχραιμοι και συγκρατημένοι" λέει ο Θοδωρής Παπαλουκάς.

Για τον Κώστα Τσαρτσαρή υπάρχει συγκεκριμένο σημείο όπου φάνηκε πως τα πράγματα παίρνουν το δρόμο τους και αυτό ήταν περίπου στα μέσα της γ' περιόδου, όταν όπως λέει ο ίδιος "είδαμε την πίεση στα μάτια τους". Ο Βασίλης Σκουντής ανατρέχει στον ημιτελικό του Ευρωμπάσκετ του 1987 με τους Γιουγκοσλάβους: "Όταν αρχίζεις και ροκανίζεις μια διαφορά η πίστη γίνεται μεγαλύτερη. Εμένα μου θύμισε αρκετά εκείνο το παιχνίδι με τους Γιουγκοσλάβους στο ΣΕΦ".

Οι εντονότερες αναμνήσεις

"Τα καρφώματα του Σοφοκλή και την αμηχανία του Σιζέφσκι στη συνέντευξη τύπου. Μάλιστα, δεν θυμόταν καν το όνομα του Θοδωρή Παπαλουκά και τον αποκαλούσε το νο. 4" λέει ο Βασίλης Σκουντής για τις εντονότερες εντυπώσεις του από εκείνη τη μέρα. Το... νο.4 αναφέρει ότι "εκείνες τις στιγμές δεν συνειδητοποιείς ακριβώς τι έχεις καταφέρει. Ζήσαμε πάρα πολύ έντονα εκείνο το παιχνίδι και μετά έρχεται το άδειασμα, σωματικά και πνευματικά, ψυχολογικά".

Στην μνήμη του Κώστα Τσαρτσαρή θα μείνει για πάντοτε χαραγμένη η εικόνα της λήξης του παιχνιδιού, με τους διεθνείς να γίνονται ένα κουβάρι στο παρκέ της Σαϊτάμα. "Δεν μπορούσαμε να το πιστέψουμε, να το συνειδητοποιήσουμε. Ακόμη θυμάμαι την έκπληξη τόσο στα βλέμματα των θεατών όσο και των ίδιων των Αμερικανών παικτών" συμπληρώνει ο πάλαι ποτέ φόργουορντ του Παναθηναϊκού και του Περιστερίου (μεταξύ άλλων). Τους πανηγυρισμούς και το πάρτι μετά στο ξενοδοχείο ανασύρει και από τη δική του μνήμη ο Λάζαρος Παπαδόπουλος.

Η μεγαλύτερη νίκη της ιστορίας;

Δύσκολη ερώτηση που χωρά πάρα πολλές απαντήσεις, χωρίς απαραίτητα καμία να είναι λανθασμένη ή μακριά από την πραγματικότητα. Ο καθένας διατηρεί άλλωστε τη δική του οπτική για τα πράγματα. Για τον Λάζαρο Παπαδόπουλο είναι σίγουρα η σπουδαιότερη νίκη, για μία ομάδα που η αλήθεια είναι ότι πέτυχε αρκετές από αυτές.

Δεν συντάσσεται ακριβώς μαζί του ο Κώστας Τσαρτσαρής: "Για μένα, πραγματική επιτυχία είναι τα χρυσά μετάλλια. Κάτι που στην περίπτωσή μας μεταφράζεται στις δύο κατακτήσεις Ευρωμπάσκετ το 1987 και το 2005. Κακά τα ψέμματα, αν δεν είχαμε καταφέρει όσο πετύχαμε στο Βελιγράδι έναν χρόνο πριν, ίσως να μην είχαμε την αυτοπεποίθηση να κοιτάξουμε στα μάτια τους Αμερικάνους. Τα τρόπαια είναι εκείνα που σου δίνουν το ειδικό βάρος για να πατάς καλύτερα στο παρκέ και να έχεις μεγαλύτερη εμπιστοσύνη τόσο στην ομάδα όσο και στον ίδιο σου τον εαυτό".

Για τον Θοδωρή Παπαλουκά​​​ είναι σίγουρα μια τεράστια νίκη αλλά "είναι μεγάλη κουβέντα αυτή, αν είναι η κορυφαία επιτυχία. Η νίκη επί των Σοβιετικών το 1987 είναι μία από τις σπουδαιότερες, αν όχι η κορυφαία. Αλλά ξέρεις, προσωπικά οριοθετώ το μέγεθος της επιτυχίας ή της νίκης, με το αν θυμάσαι πού ήσουν όταν συνέβη. Με βάση αυτό το κριτήριο θεωρώ πως ήταν μια γιγαντιαία επιτυχία. Όπως και το 1987. Για την δική μας γενιά ήταν η μεγαλύτερη πάντως. Υπάρχουν βέβαια πολλές σημαντικές νίκες που αξίζουν να μνημονεύονται και βοήθησαν εκείνη την εθνική να χτίσει τον χαρακτήρα της".

"Για μένα προσωπικά ήταν ο άθλος του 1987 η σημαντικότερη επιτυχία του ελληνικού μπάσκετ. Αλλά η Σαϊτάμα είχε σαφώς μεγαλύτερο impact. Ίσως και λόγω ίντερνετ να προκάλεσε τόσο μεγάλο πάταγο" προσθέτει με τη σειρά του ο Βασίλης Σκουντής.

Θα τους ξανακερδίζαμε;

Γιατί όχι; Η ψαλίδα Ευρώπης – ΝΒΑ άλλωστε κλείνει όλο και περισσότερο με τα χρόνια. Βλέπουμε για παράδειγμα πολλούς προπονητές στο ΝΒΑ να ενσωματώνουν στο παιχνίδι ιδέες Ευρωπαίων. Οπότε, αν είμαστε πλήρεις, γιατί όχι; Αυτή είναι η γνώμη του Κ. Τσαρτσαρή.

Εξαρτώνται όλα περισσότερο από τους Αμερικάνους και τη διάθεσή τους.

Με την άποψη αυτή συντάσσεται και ο Βασίλης Σκουντής αλλά διατηρώντας κάποιους αστερίσκους: "Μετά τη νίκη της εθνικής μας είναι γεγονός πως έφτασαν κοντά και άλλοι, όπως οι Σέρβοι στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο (στο ματς των ομίλων που κέρδισαν με 94-91 οι ΗΠΑ), όταν ο Bogdanovic αστόχησε σε δύο αμαρκάριστα σουτ 3 πόντων. Βέβαια, ας είμαστε ρεαλιστές, εξαρτώνται όλα περισσότερο από τους Αμερικάνους και τη διάθεσή τους. Είναι και πιο υποψιασμένοι πλέον".

"Αν μας ρωτούσαν όλους πριν το παιχνίδι νομίζω θα λέγαμε όχι. Αλλά το πιστεύαμε. Αν δεν το πιστεύεις άλλωστε δεν πρόκειται να το πετύχεις. Στο χέρι μας πάντως είναι να ξανασυμβεί" σημειώνει ο Θοδωρής Παπαλουκάς. Ο πιο ξεκάθαρος από όλους πάντως ήταν ο πρώην σέντερ της Εθνικής: "Εκείνη η ομάδα, σίγουρα".

Η κληρονομιά

Τι αφήνει πίσω της μία επικράτηση επί των ΗΠΑ για το ίδιο το ελληνικό μπάσκετ και πώς αυτό έχει αξιοποιήσει μια τέτοια επιτυχία;

Ο Βασίλης Σκουντής αναπτύσσει τη σκέψη του: "Πάνω σε αυτή την επιτυχία θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα. Να εξαργυρωθεί σε μεγαλύτερο βαθμό, ίσως με το χρυσό μετάλλιο σε εκείνο το Μουντομπάσκετ. Γενικότερα, δεν δρέψαμε τους καρπούς όσο θα έπρεπε για εκείνη την ομάδα. Ίσως αυτό θα μπορούσε να έχει γίνει με ένα μετάλλιο το 2007 και πριν αρχίσουν να αποχωρούν ο ένας μετά τον άλλο οι σπουδαιότεροι παίκτες της. Πάντως ένα ακόμη παράσημο για εκείνη την ομάδα είναι η υστεροφημία της: Κάθε φορά που πηγαίνω στην Αμερική και βρίσκομαι στα παρκέ ή τους άλλους χώρους των γηπέδων, βλέποντας την επιγραφή Greece στη διαπίστευσή μου, όλοι μιλούν για εκείνη την ημέρα. Έχει συμβεί με τον Chris Paul, τον Dwight Howard και τον Dwayne Wade. Πάντα πιστεύω θα θυμούνται εκείνη την ημέρα στη Σαϊτάμα. Ήταν η τελευταία τους ήττα για πάρα πολλά χρόνια, με έναν απόηχο τεράστιο που όμως τους ατσάλωσε".

Ο Λάζαρος Παπαδόπουλος προσεγγίζει με μια πιο ευρεία ματιά τη νίκη αυτή: "Για μένα είναι ένα πραγματικό μάθημα ζωής. Σαν συνολική προσπάθεια. Δείξαμε πίστη, επιμονή, σκληρή δουλειά και επιθυμία, τα πάντα μπορούν να συμβούν. Και αυτό δεν είναι κάτι που ισχύει μόνο για το μπάσκετ".

Για τον Θοδωρή Παπαλουκά το ελληνικό μπάσκετ έχει εκμεταλλευθεί τις επιτυχίες του: "Θα μπορούσε να κάνουμε και κάποια παραπάνω πράγματα, αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα. Σκέψου όμως, τόσα χρόνια μετά και ακόμη το συζητάμε. Υπάρχει πολύ καλή παραγωγή παικτών, έχουν μπει κάποιες βάσεις και οι επιτυχίες δεν λείπουν".

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr