19 χρόνια πριν κατακτούσαμε το EURO

4 Ιουλίου 2004. Στο Estádio da Luz της Λισαβόνας γράφεται το μεγαλύτερο έπος στην ιστορία του ποδοσφαίρου της χώρας μας και ενδεχομένως στην πορεία του ελληνικού αθλητισμού γενικότερα. Η εθνική ομάδα επικρατεί με 1-0 των διοργανωτών Πορτογάλων, κερδίζοντάς τους για δεύτερη φορά μέσα στο ίδιο τουρνουά, κατακτώντας το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου (Euro).

4 από τους πρωταγωνιστές, οι ποδοσφαιριστές -τότε- της ομάδας Στέλιος Γιαννακόπουλος, Κώστας Κατσουράνης, Άγγελος Χαριστέας και ο φυσικοθεραπευτής Αντώνης Σκανδάλης είχαν καταθέσει τις αναμνήσεις τους στο Esquire ακριβώς 2 χρόνια πριν, εξηγώντας πώς ακριβώς φτάσαμε μέχρι την κορυφή. 

---

Στέλιος Γιαννακόπουλος: Η πίστη, το σημαντικότερο όπλο

---

Πρέπει να ήμασταν περισσότερες από 20 ημέρες στο Μπαντ Ραγκάτς της Ελβετίας για προετοιμασία. Εκεί μπήκαν οι αγωνιστικές βάσεις για την μετέπειτα εικόνα αλλά κυρίως για τη δημιουργία των συναισθηματικών δεσμών που έχουμε ακόμη όλα τα παιδιά μέχρι και σήμερα. Χτίσαμε ιδιαίτερες σχέσεις, οι οποίες έβγαιναν και στο γήπεδο. Πριν από το πρώτο παιχνίδι υπήρχε τρομερή ανυπομονησία και εξίσου μεγάλος άγχος. Ίσως και αδικαιολόγητο, γιατί αρκετοί από εμάς είχαμε στο μυαλό μας τις άσχημες εντυπώσεις που είχαν δημιουργηθεί για την εθνική Ελλάδος στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994.

Θέλαμε λοιπόν να εμφανιστούμε αξιοπρεπείς, να μπορέσουμε να σκοράρουμε και παίζοντας, να δούμε πού τελικά βρισκόμαστε. Το γεγονός ότι γνωρίζαμε ποιοι είμαστε και ότι διαθέτουμε ένα αρκετά καλό επίπεδο, μας γέμιζε περισσότερη πίεση. Εννοώ ότι ενώ ο καθένας από τους παίκτες είχε πράγματα να επιδείξει στην πορεία του, σαν ομάδα δεν είχαμε πετύχει κάτι άξιο θαυμασμού. Η ιστορία κατά τη γνώμη μου άλλαξε τη στιγμή που σκόραρε, στην πρεμιέρα, ο Γιώργος Καραγκούνης. Έστω και για λίγο διακρίναμε όλοι μας το φόβο στο βλέμμα των αντιπάλων. Καταλάβαμε ότι, ήδη, τους είχαμε πάρει τον αέρα και αποκτήσαμε αυτοπεποίθηση.

Η ιστορία άλλαξε τη στιγμή που σκόραρε, στην πρεμιέρα, ο Γιώργος Καραγκούνης. Διακρίναμε το φόβο στο βλέμμα τους, τους είχαμε πάρει ήδη τον αέρα.

Υπήρχε επίσης μία πολύ καλή προετοιμασία, ιδιαίτερα στο ψυχολογικό κομμάτι από τον Otto Rehhagel. Θυμάμαι που πριν το πρώτο ματς, που μας ανέφερε πως "μπορείτε να γίνετε πασίγνωστοι από σήμερα κιόλας". Δεν νομίζω ότι υπήρχε μεγαλύτερο κίνητρο από αυτό. 

Στην πορεία του τουρνουά μας βοήθησε αρκετά το γεγονός ότι βγήκαμε αλώβητοι από το δεύτερο παιχνίδι με την Ισπανία αλλά και η σφαλιάρα που φάγαμε από τη Ρωσία. Το παιχνίδι με την Γαλλία ήταν εκείνο το σημείο που μας έδωσε φτερά. Είχαμε απέναντί μας τους πρωταθλητές Ευρώπης και τους πρώην πρωταθλητές κόσμου και κάναμε μία εμφάνιση πραγματικά για σεμινάριο. Ήμουν τραυματίας και έβλεπα το παιχνίδι από τον πάγκο και εκεί διαπίστωσα πόσο γεμάτη ομάδα ήμασταν, με ή χωρίς τη μπάλα. Στον προημιτελικό παίξαμε και ποδόσφαιρο και μπάλα.

Γυρνώντας στην Premier League σκέψου, έμαθα ότι πολλοί προπονητές στην Αγγλία έδειχναν το εν λόγω ματς στους παίκτες τους, για να τους υποδείξουν πώς πρέπει να στέκονται οι ποδοσφαιριστές στο γήπεδο σε ένα τέτοιο παιχνίδι. Τόσο για την αμυντική λειτουργία όσο και για το γενικότερο στήσιμο. Χρειάστηκε βέβαια και η τύχη. Ή ακόμη και η ατυχία των άλλων: Για παράδειγμα, στον ημιτελικό τραυματίστηκε ο καλύτερος παίκτης της Τσεχίας, ο Pavel Nedved. 

Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα γενικά στο ποδόσφαιρο είναι η πίστη. Αν δεν πιστεύεις κάτι, καλύτερα να μην κατέβεις στο γήπεδο. Από τη στιγμή που θα μπεις στον αγωνιστικό χώρο πρέπει να είσαι έτοιμος για να παίξεις. Κι όσο παίζεις καλά σε αυτά τα ματς αρχίζεις και νιώθεις σαν ποδοσφαιρικός Θεός. Πιστεύεις ότι μπορείς να κάνεις τα πάντα, με αποκορύφωμα τον τελικό όπου μπήκαμε και νιώθαμε ότι το κύπελλο μας ανήκει. 

---

Κώστας Κατσουράνης: Μία γενιά με σωστή ποδοσφαιρική κουλτούρα

---

Γνωρίζαμε ότι είχαμε εξελιχθεί σε μία πάρα πολύ καλή ομάδα, καθώς για να φτάσουμε στα τελικά πετύχαμε έξι συνεχόμενες νίκες στα προκριματικά, ενώ είχαμε δείξει και ένα πάρα πολύ καλό πρόσωπο στα φιλικά. Ξέραμε δηλαδή τις δυνατότητές μας. Άγχος δεν είχαμε, μας χαρακτήριζε μάλλον μία καλώς εννοούμενη αφέλεια. Δεν είχαμε βρεθεί ξανά σε μία τέτοια διοργάνωση  για να γνωρίζουμε καταστάσεις, αυτό όμως δεν μας δημιουργούσε καθόλου άγχος και πίεση. Στο ξεκίνημα του τουρνουά δεν θα έλεγα πως είχε τεθεί κάποιος συγκεκριμένος στόχος. Είχαμε μιλήσει αρκετά και συμφωνήσαμε ότι αυτό που θέλαμε να κάνουμε είναι να παρουσιαστούμε ανταγωνιστικοί και στα 3 παιχνίδια του ομίλου και να προσπαθήσουμε να διεκδικήσουμε ό,τι καλύτερο προκύψει. Όταν παρουσιάζεσαι ανταγωνιστικός σε έναν τόσο δύσκολο όμιλο όπως αυτόν που είχαμε εμείς στην πρώτη φάση του Euro 2004 πάντως μπορείς να ελπίζεις. 

Η εικόνα μας στο πρώτο παιχνίδι ήταν τέτοια που ξεκινήσαμε να πιστεύουμε ότι μπορούμε αρχικά να περάσουμε στην επόμενη φάση. Δεν ήταν τόσο το αποτέλεσμα όσο περισσότερο η εικόνα που είχαμε και η αντίληψη που αποκτήσαμε για τους αντιπάλους. Εκεί δημιουργήθηκε η ελπίδα και η πίστη ότι μπορούμε να καταφέρουμε κάτι καλό, ειδικά μετά το παιχνίδι των προημιτελικών με την Γαλλία. Δεν είπαμε ποτέ ανοιχτά πως πάμε να το πάρουμε, αλλά μέσα μας υπήρχε σαν σκέψη και πολύ περισσότερο σαν πίστη. Γενικότερα η πίστη ήταν ένα στοιχείο που χαρακτήριζε εκείνη την ομάδα, η οποία ήταν δεμένη και όσο περνούσαν τα παιχνίδια αποκτούσε τρομερή αυτοπεποίθηση.

Ένα από τα κέρδη της ομάδας ήταν και η σταθερότητα που επέδειξε τα επόμενα χρόνια, με αποτέλεσμα να πάμε και σε άλλες μεγάλες διοργανώσεις.

Ήμασταν μέσα στις καλύτερες ομάδες της διοργάνωσης και δίκαια φτάσαμε μέχρι το τέλος. Η εθνική διέθετε εξαιρετικούς ποδοσφαιριστές που αν είχαν άλλη εθνικότητα θα έπαιζαν στα κορυφαία clubs της Ευρώπης. Υπήρχε σωστή ποδοσφαιρική κουλτούρα, με πολλούς παίκτες να γνωρίζουν πόσο ακριβώς καλοί ποδοσφαιριστές είναι. Η δική μας γενιά έπαιζε αρκετά συχνά με σπουδαίους αντιπάλους στο Champions League, ενώ κάποιοι ήταν συμπαίκτες σε ομάδες του εξωτερικού. Εμείς, σε σχέση με τους παλαιότερους διεθνείς στις προηγούμενες εθνικές ομάδες, είχαμε μία καλύτερη εικόνα για το ποιος είναι αυτός που έχουμε απέναντι, ποιες είναι οι ικανότητές τους και κυρίως, ποια τα μειονεκτήματά του. Κατά κάποιο τρόπο είχε έρθει όλο αυτό σε μία ισορροπία. 

Εκτός από την κατάκτηση του Euro όμως, ένα από τα κέρδη της ομάδας ήταν και η σταθερότητα που επέδειξε τα επόμενα χρόνια, με αποτέλεσμα να πάμε και σε άλλες μεγάλες διοργανώσεις.

---

Άγγελος Χαριστέας: Η ευκαιρία για διάκριση ήταν το μεγαλύτερο κίνητρο

---

Είχαμε την τύχη, πολλοί από τους ποδοσφαιριστές εκείνης της εθνικής να βρισκόμαστε σε μία πολύ καλή φάση της καριέρας μας: Ο κορμός της εθνικής ήταν στην ουσία παίκτες του Παναθηναϊκού που μόλις είχαν πάρει το double στην Ελλάδα, εγώ είχα κάνει μία πολύ καλή χρονιά στην Γερμανία και γενικότερα υπήρχε μία αρκετά θετική προδιάθεση. Το κλίμα ήταν εξαιρετικό ήδη από την προετοιμασία στο Μπαντ Ραγκάτς της Ελβετίας. Ήμασταν αποφασισμένοι να πάμε εκεί και να το διασκεδάσουμε.

Γνωρίζαμε ακόμη ότι το Euro αποτελούσε ευκαιρία τόσο για την ομάδα όσο και για τον καθένα από εμάς να διακριθεί ακόμη περισσότερο, κάτι που λειτουργούσε σαν ένα τεράστιο κίνητρο. Συζητούσαμε συνεχώς πως θέλουμε να κάνουμε μία αξιοπρεπή πορεία, γνωρίζαμε όμως και ότι μπορούσαμε να το καταφέρουμε. Να διαγράψουμε μία πορεία που να μην έχει καμία σχέση με τις δύο προηγούμενες συμμετοχές μας σε Euro και Μουντιάλ. 

Στον προημιτελικό με τη Γαλλία πιστέψαμε πως αν μπορείς να κερδίσεις μία τέτοια ομάδα, τότε μπορείς να καταφέρεις τα πάντα.

Ουσιαστικά, το παιχνίδι με τη Γαλλία μας έκανε όλους να πιστέψουμε ότι μπορούμε ακόμη και να κατακτήσουμε το τρόπαιο. Όταν έχεις απέναντί σου την πρόσφατη πρωταθλήτρια κόσμου και Ευρώπης και της δείχνεις ότι είσαι εσύ εκείνος που σφραγίζεις το τέλος εποχής της, αποκτάς τρομερή αυτοπεποίθηση. Πιστέψαμε πραγματικά εκείνη την ημέρα ότι αν μπορείς να κερδίσεις μία τέτοια ομάδα, έχεις μεγάλες ελπίδες να φτάσεις στον τελικό και να καταφέρεις τα πάντα. Η επιτυχία στο φινάλε ήταν ένα άθροισμα πολλών πραγμάτων. Υπήρχε μία πολύ καλή φουρνιά ποδοσφαιριστών που δεν είχαν μόνο ποιότητα αλλά και ισχυρή προσωπικότητα. Διαθέταμε επίσης έναν σπουδαίο προπονητή που ακολουθούσε το δικό του δρόμο και το σχέδιο που είχε στο μυαλό του, χωρίς να επηρεάζεται από το όσα έλεγαν διάφοροι δεξιά και αριστερά.

Χτίσαμε επίσης μία εξαιρετική χημεία σαν σύνολο, αποδεχόμενοι όλοι το σύστημα και τη νοοτροπία του Otto Rehhagel, ενώ θα μπορούσαμε κάλλιστα να μην το κάνουμε. Γενικότερα, δείξαμε πόσο πολύ λειτούργησε το κίνητρο για όλους. Όλα αυτά συνηγορούν ότι τίποτα δεν έγινε τυχαία. Αν τα δει όλα αυτά κάποιος αποστασιοποιημένα, θα καταλάβει ότι η όλη πορεία δεν ήταν τυχαία.

---

Αντώνης Σκανδάλης: Σωστή νοοτροπία, σε τόσο σημαντικά παιχνίδια

---

Το κλίμα καθόλη τη διάρκεια και της προετοιμασίας ήταν εξαιρετικό. Όταν το λέω αυτό, συμπεριλαμβάνω και το άγχος ή ακόμη και την γκρίνια που κατά περιόδους μπορεί να δημιουργούσε αυτό. Τα παιδιά πάντως ήταν τρομερά αγαπημένα, αρκετοί από αυτούς ήταν μαζί αρκετά χρόνια, καθώς έπαιζαν παρέα και στις μικρότερες εθνικές ομάδες. Υπήρχε πάντως μία αισιοδοξία, όλοι οι παίκτες πίστευαν ότι μπορεί να προκύψει κάτι καλό. Ακόμη και μερικές στιγμές που διάβαζαν διάφορα δημοσιεύματα που τους έριχναν, πριν την τελική φάση, πείσμωναν και ενισχύονταν ακόμη περισσότερο το κίνητρό τους. Ήταν αποφασισμένοι όλοι στην ομάδα να κυνηγήσουν κάτι σημαντικό. Η πρώτη στιγμή που ένιωσαν να τους φεύγει ένα μεγάλο βάρος ήταν μετά τον προημιτελικό με την Γαλλία. Ακόμη θυμάμαι τον Θοδωρή Ζαγοράκη να μου λέει στο ξενοδοχείο: "Αντώνη, πόσο άνετα και χαλαρά νιώθεις όταν έχεις καθαρίσει ένα τέτοιο ματς, ε;".

Μπορούσες να διακρίνεις στα μάτια των παικτών πως είναι έτοιμοι για όλα, σε κάθε ματς.

Το γεγονός ότι η ομάδα έβλεπε το κάθε παιχνίδι ξεχωριστά, βοήθησε πάρα πολύ. Όλα τα παιδιά και το προπονητικό επιτελείο σχεδίαζαν αποκλειστικά πώς θα πάρουν το καλύτερο που μπορούν από κάθε ματς, χωρίς να γίνονται περαιτέρω σχέδια για την επόμενη φάση. Το λέω αυτό γιατί για πρώτη φορά είδα ένα σύνολο της εθνικής ομάδας να αντιμετωπίζει με τόσο σωστή νοοτροπία, τόσο σημαντικά παιχνίδια.

Πριν από κάθε ματς, μπορούσες να διακρίνεις στα μάτια των παιδιών ότι θα μπουν μέσα και θα τα δώσουν όλα, διεκδικώντας όσα περισσότερα γίνεται. Δεν θα πω ψέμματα, υπήρχαν στιγμές που χρειάστηκε και η τύχη, αλλά ήταν τέτοια η εικόνα και το στήσιμο της ομάδας, που άξιζε κάτι καλό. 

---

Φωτογραφίες © Getty Images

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr