Cosmos FC: H ομάδα από τη Λέσβο που συντρίβει τον ρατσισμό

"Τον τελευταίο καιρό δεχόμαστε στο νησί πολύ περισσότερους πρόσφυγες. Ο αριθμός αγγίζει τους 100 ανθρώπους την ημέρα, ενώ μέχρι πρόσφατα οι αφίξεις ήταν 50-60 την εβδομάδα. Στον επόμενο μήνα μπορεί να υπάρχουν τρεις χιλιάδες καινούργιες ψυχές" μου λέει ο Γιώργος Πατλάκας, ιδρυτής της ομάδας Cosmos FC της Λέσβου, που αποτελείται αποκλειστικά από πρόσφυγες. Το ακριτικό νησί βρίσκεται εδώ και χρόνια στον πυρήνα του προσφυγικού ζητήματος λαμβάνοντας πολύ συχνά αρνητική δημοσιότητα. Δεν είναι τυχαίο, που αρκετοί που βρίσκονται πολλά χιλιόμετρα μακριά από το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια, εύκολα κουνούν με δασκαλίστικο τρόπο το δάκτυλο προς τον πληθυσμό του νησιού.

Πριν από τρία καλοκαίρια, ο 52χρονος, σήμερα, ιδρυτής της Cosmos FC γύρισε πίσω στο νησί που μεγάλωσε. Ο ίδιος δεν πιστεύει ότι η Λέσβος είναι χωρισμένη σε δύο στρατόπεδα. "Υπάρχουν κάποιες ακραίες φωνές αλλά αυτό είναι αναπόφευκτο. Είναι όμως ελάχιστες, πραγματικά ελάχιστες. Όπως αντίστοιχα ελάχιστα είναι και τα παραβατικά άτομα ανάμεσα στους 10 χιλιάδες πρόσφυγες. Στο Κέντρο γίνεται πολύ καλή δουλειά, οι συνθήκες όμως είναι πολύ άσχημες λόγω του υπερπληθυσμού" εξηγεί ο Πατλάκας, πριν συνεχίσει: "Πιστεύω ότι οι κάτοικοι του νησιού δείξαμε ένα πολύ αλληλέγγυο πρόσωπο".

Η μπάλα ως αλληλεγγύη

Μέχρι σήμερα, τη φανέλα της Cosmos έχουν φορέσει περίπου 500 πρόσφυγες

Η Cosmos FC ξεκίνησε ως δική του πρωτοβουλία τον Σεπτέμβριο του 2016. Αρχικά μάζεψε γύρω του 40 νέα παιδιά από τον καταυλισμό. Σήμερα προπονούνται στην ομάδα περίπου 100 αθλητές, 15 έως 25 ετών και περίπου δέκα παιδιά από 8 έως 10 ετών. "Έχουν περάσει άνθρωποι από το Ιράν, το Αφγανιστάν, Κούρδοι, ελάχιστοι Ιρακινοί ενώ παλιότερα υπήρχαν και αρκετοί Σύριοι. Αντίστοιχα έχουν έρθει και έρχονται άνθρωποι από κάθε γωνιά της αφρικανικής ηπείρου: Ακτή Ελεφαντοστού, Κονγκό, Σιέρα Λεόνε, Σομαλία, Καμερούν, Νιγηρία και γενικά από όπου μπορείς να φανταστείς. Σίγουρα, οι πιο ολοκληρωμένοι ποδοσφαιριστές είναι οι Αφρικανοί".

Μέχρι σήμερα, τη φανέλα της Cosmos έχουν φορέσει περίπου 500 πρόσφυγες, η UEFA έχει αγκαλιάσει το project εγκρίνοντας την χρηματοδότησή του, διεθνή μέσα όπως η USA TODAY έχουν γράψει για αυτήν κι ο 15χρονος Francis Kalombo έγινε ο πρώτος πρόσφυγας με δελτίο ποδοσφαιριστή σε ελληνική ομάδα, τον Αιολικό, αφού πρώτα αγωνίστηκε με τα χρώματά της. "Φανταστική" είναι η λέξη που χρησιμοποιεί για να περιγράψει τη Λέσβο ο έφηβος με καταγωγή από το Κονγκό. "Νιώθω ό,τι καλύτερο για το νησί. Ιδιαίτερα όσον αφορά το ποδόσφαιρο και τα μεγάλα ματς που μαζεύεται όλος ο κόσμος" συνεχίζει στο τηλέφωνο, αν και ακούγεται βιαστικός. Η προπόνηση ξεκινά σε λίγα λεπτά.

Πώς όμως έφτασε μέχρι τη Λέσβο ο Francis, όπως και τόσες χιλιάδες άλλοι άνθρωποι; "Η διαδρομή τους χωρίζεται σε δύο σκέλη, πρώτα μέχρι το νησί μας κι ύστερα από εκεί στον επόμενο σταθμό. Στο ενδιάμεσο κάνουν αίτηση για άσυλο, εξετάζεται η περίπτωσή τους, υπάρχει άγχος, υπάρχει στρες" μου εξηγεί, όσο πιο ψύχραιμα μπορεί, ο Γιώργος Πατλάκας. Επιμένω, όμως, να μου δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. "Οι περισσότεροι κάθονται για δύο χρόνια στην Τουρκία, εργάζονται υπό άθλιες συνθήκες με σκοπό να μαζέψουν τα απαιτούμενα χρήματα (400-500 ευρώ) για να κάνουν το ταξίδι με άσχημες καιρικές συνθήκες προς την Ελλάδα. Με ευνοϊκό καιρό το πέρασμα κοστίζει 1000 ευρώ".

Το χρηματιστήριο του θανάτου

Ακολουθεί μία σιωπή κάποιων δευτερολέπτων καθώς αρνούμαι να πιστέψω σε αυτό το χρηματιστήριο θανάτου όπου οι δείκτες ανεβοκατεβαίνουν με βάση τα μποφόρ και την επικινδυνότητα. Ο ιδρυτής της Cosmos, αντιλαμβανόμενος την αμηχανία μου, προσπαθεί να σπάσει τη βουβαμάρα που έχει πέσει βαριά σαν ομίχλη: "Ζω από κοντά το προσφυγικό ζήτημα εδώ και δύο χρόνια και τη συγκεκριμένη πληροφορία την άκουσα για πρώτη φορά πριν λίγες μέρες από τα χείλια των ίδιων των προσφύγων". Την ίδια στιγμή δηλαδή που πολλά ευρωπαϊκά κράτη σφυρίζουν αδιάφορα, το γνωστό ρητό επιβεβαιώνεται για άλλη μία φορά: "o άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος είναι".

---

"Η χειρότερη στιγμή της ζωής μου ήταν το πέρασμα μέσω θάλασσας για να φτάσω στη Λέσβο. Γνώριζα πόσο επικίνδυνο είναι".

---

Φυσικά τα προβλήματα, οι δυσκολίες και οι κίνδυνοι δεν σταματούν εκεί. "Οι περισσότεροι πρόσφυγες δεν είναι εξοικειωμένοι με τη θάλασσα. Πολλές φορές την βλέπουν για πρώτη φορά στη ζωή τους. Ο τρόμος τους είναι ακόμη μεγαλύτερος γιατί επικοινωνούν μεταξύ τους κι έτσι τις ειδήσεις για τους πνιγμούς είναι πάντα εκείνοι που τις μαθαίνουν πρώτοι" περιγράφει πολύ χαρακτηριστικά ο Πατλάκας. "Θα μπεις στα εύκολα με 5-6 μποφόρ ή θα μπεις με μπουνάτσα; Αυτή είναι η συνηθισμένη ερώτηση που τους κάνουν οι λαθρέμποροι. Όταν το άκουσα πρώτη φορά πραγματικά έπαθα σοκ".

Η περίπτωση του Francis δεν διέφερε σε τίποτα. "Η χειρότερη στιγμή της ζωής μου ήταν το πέρασμα μέσω θάλασσας για να φτάσω στη Λέσβο. Γνώριζα πόσο επικίνδυνο είναι. Δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς αφού έχεις ακούσει τι γίνεται από το στόματα ανθρώπων που ήταν μέσα σε βάρκες. Κάποιοι άνθρωποι πνίγονται" μου λέει ο 15χρονος ποδοσφαιριστής στο σύντομο τηλεφώνημα που είχαμε. Η αφήγησή του δεν αποτέλεσε μία εξαίρεση που επιβεβαιώνει έναν κανόνα ή κάποιο παραμύθι όπου για καλή του τύχη δεν ίσχυσαν όσα συνήθως ισχύουν. Δυστυχώς η σκληρή πραγματικότητα ξεπερνά τη φαντασία.

Το μέλλον

Τα χαμόγελα των παιδιών μου δίνουν ζωή. Είναι μία μορφή θεραπείας

Για κάθε like, share και comment που κάνουμε υπέρ του προσφυγικού ζητήματος ο Γιώργος Πατλάκας έχει να επιδείξει μία έμπρακτη δράση. "Προσπαθώ να βοηθάω όπου μπορώ - από απλά καθημερινά πράγματα όπως το να πάει ο τεχνικός στο σπίτι ενός ποδοσφαιριστή να του συνδέσει την τηλεόραση μέχρι σοβαρά ζητήματα που έχουν κατά καιρούς προκύψει με τις αρχές" μου λέει, χωρίς ίχνος έπαρσης. "Εκτός από το ποδόσφαιρο οργανώνουμε εκδρομές, πηγαίνουμε σε μουσεία και πολύ συχνά τρώμε όλοι μαζί. Γενικά, αφιερώνω όσο περισσότερο χρόνο μπορώ ώστε να γίνουν αυτά τα παιδιά καλύτεροι άνθρωποι".

Δεν περίμενε ποτέ ότι τα φώτα της δημοσιότητας θα έπεφταν πάνω στην Cosmos, ούτε ότι κάποια παιδιά θα έβγαζαν δελτία για να αγωνιστούν επαγγελματικά, πόσο μάλλον να βρεθεί η δικιά του έμπνευση υπό την αιγίδα της UEFA. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης όμως μου δίνει την αίσθηση ότι τα θεωρεί δευτερεύοντα σε προσωπικό επίπεδο. "Η χαρά που μου προσέφεραν και μου προσφέρουν τα παιδιά είναι το ίαμά μου. Στο γήπεδο ξεχνούσα τα προβλήματά μου και γινόμουν άλλος άνθρωπος. Τα χαμόγελα των παιδιών μου δίνουν ζωή. Είναι μία μορφή θεραπείας για μένα". Πόσο όμως του έχει κοστίσει όλο αυτό; Η αλήθεια είναι ότι περίμενα αυτή η ερώτηση να μην απαντηθεί ποτέ, ο Γιώργος Πατλάκας όμως δεν μασά τα λόγια του: "Τα πρώτα δύο χρόνια περίπου 40 χιλιάδες ευρώ, μετά σταμάτησα να μετράω".

Η Cosmos FC από το 2016 μέχρι σήμερα έχει διανύσει μία τεράστια απόσταση αντίστοιχη με αυτήν που κάνουν οι άτυχοι αυτοί άνθρωποι, κυνηγημένοι από φτώχεια και πολέμους, για να φτάσουν μέχρι τη χώρα μας. Κατάφερε μέσα από την επιμονή και υπομονή του Γιώργου Πατλάκα αλλά και βασιζόμενη στο ταλέντο και τη σκληρή δουλειά των προσφύγων να αποτελεί σήμερα σημείο αναφοράς για το πως ο αθλητισμός μπορεί να δώσει λύση στα πιο δύσκολα προβλήματα. Τι επιφυλάσσει όμως το μέλλον για αυτήν τη προσπάθεια; "Τα πράγματα σε σχέση με το προσφυγικό είναι τόσο απρόβλεπτα που πραγματικά ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να συμβεί την επόμενη στιγμή" εξηγεί ο ιδρυτής της ομάδας.

---

"Εύχομαι είναι να μπορέσει η Cosmos FC να συμμετέχει άτυπα στην κατώτατη κατηγορία του τοπικού πρωταθλήματος" .

---

Σίγουρα και ο ίδιος θα έχει σκεφτεί το τι πιστεύει ότι θα συμβεί παρακάτω. "Κάποιοι είναι πραγματικά καλοί ποδοσφαιριστές και θα φτάσουν μέχρι τις επαγγελματικές κατηγορίες. Είναι παιδιά που προσαρμόζονται εύκολα, μαθαίνουν ελληνικά και τελικά δεν χρειάζεται να γίνουν όλοι ποδοσφαιριστές. Κάποιοι όμως από αυτούς θα καταφέρουν να ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία μέσω του ποδοσφαίρου. Κάποιοι μπορεί να κάνουν και μεγάλη καριέρα" σημειώνει με νόημα. Ποια όμως είναι η δική του επιθυμία; "Εύχομαι να μπορέσει η Cosmos FC να συμμετάσχει άτυπα στην κατώτατη κατηγορία του τοπικού πρωταθλήματος" μου λέει και κάνει μία παύση. "Κι έτσι, βέβαια, πρώτοι θα τελειώσουμε" συνεχίζει γελώντας δυνατά.

O Francis Kalombo είναι μόλις 15 χρονών κι ήδη αγωνίζεται σε πολύ υψηλό επίπεδο για την ηλικία του. Παραμένει, όμως, ένα παιδί που ονειρεύεται να παίξει με τα χρώματα της Λίβερπουλ. Ο θαυμασμός που τρέφει για τον Σενεγαλέζο Sadio Mané είναι τόσο έντονος που τον καταλαβαίνεις από το τηλέφωνο - όπως και την επιθυμία του να σκοράρει όσα περισσότερα γκολ μπορεί. Ο Γιώργος Πατλάκας, στα 52 του χρόνια, προσφέρει ανθρωπιστικό έργο όσο λίγοι στη χώρα μας. Έτσι όταν του κάνω την ερώτηση για το ποια στιγμή δεν θα ξεχάσει ποτέ από αυτό το ταξίδι, φοβάμαι ότι δεν θα απαντήσει. "Δύσκολη ερώτηση. Όλες οι νίκες ήταν δυνατές. Η πιο σημαντική στιγμή όμως ήταν το ντεμπούτο του Francis στον Αιολικό, η πρώτη εμφάνιση δηλαδή ενός πρόσφυγα με τα χρώματα ελληνικής ομάδας".

---

φωτογραφίες © UNHCR/Socrates Baltagiannis

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr