Μαθήματα ζωής από τον ανεπανάληπτο Ennio Morricone

Ένας από τους πιο επιδραστικούς συνθέτες όλων των εποχών και ίσως ο διασημότερος κινηματογραφικός συνθέτης. Ο Ennio Morricone ήρθε στη ζωή στις 10 Νοεμβρίου του 1928, στη Ρώμη, και "έφυγε" σε ηλικία 91 ετών, στις 6 Ιουλίου 2020, ύστερα από τραυματισμό σε πτώση του.

Ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία το 1946, συνθέτοντας σύγχρονα έργα κλασικής μουσικής και δύο δεκαετίες αργότερα, η φήμη του εκτοξεύτηκε όταν εισέβαλε στον κόσμο των ιταλικών γουέστερν, συνεργαζόμενος με σπουδαίους σκηνοθέτες όπως ο Sergio Leone.

Η αναγνώρισή του στο Χόλιγουντ ήρθε στα 70s, όταν συνεργάστηκε με Αμερικανούς σκηνοθέτες όπως ο John Carpenter και ο Mike Nichols, ενώ συνέθεσε μουσική και για αρκετές ταινίες που τιμήθηκαν με βραβείο Όσκαρ, όπως το Cinema Paradiso και το Days of Heaven. Συνολικά έγραψε μουσική για περισσότερες από 500 ταινίες και τηλεοπτικές σειρές.

> Διάβασε ακόμη: Όσα έμαθε η ζωή στον Sir Michael Caine

Θυμόμαστε τη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει το καλοκαίρι του 2015 στο βρετανικό Esquire με αφορμή τη βράβευσή του με το Όσκαρ πρωτότυπης μουσικής για την ταινία "Οι μισητοί Οκτώ" του Quentin Tarantino. 

> Ξυπνάω νωρίς. Κάνω κάποιες ασκήσεις στο σπίτι και γύρω στις 7:00 βγαίνω για να αγοράσω εφημερίδες. Τις διαβάζω ενώ περιμένω τη γυναίκα μου να ξυπνήσει. Τρώμε πρωινό και ξεκινάω τη δουλειά μου περίπου στις 8:30. Αυτή είναι η μέρα μου και η ρουτίνα μου.

> Πρόσφατα υπήρξε μια καταγραφή με τα 100 καλύτερα soundtracks του περασμένου αιώνα. Το Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος (1966) τερμάτισε δεύτερο. Την πρώτη θέση κατέλαβε ένας Αμερικανός, ο Τζον Γουίλιαμς. Προφανώς η καταγραφή διοργανώθηκε από Αμερικανούς.

> "Τη μουσική συνέθεσε, ενορχήστρωσε και διηύθυνε o Ένιο Μορικόνε". Ο λόγος που επέλεξα να εμφανίζεται έτσι είναι ότι ήθελα να καταλαβαίνει ο κόσμος ότι ήμουν υπεύθυνος για τα πάντα: τη σύνθεση, την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας. Σήμερα έχουν ακολουθήσει το παράδειγμά μου κι άλλοι συνθέτες.

> Ο Dino De Laurentis μου είχε ζητήσει να μετακομίσω στο Χόλιγουντ. Αρνήθηκα. Ήθελα να μείνω στη Ρώμη.

> Το μυστικό για ένα μακροχρόνιο και ευτυχισμένο γάμο; Να είσαι πιστός στον άνθρωπό σου, ειλικρινής και να λες πάντα την αλήθεια. Επίσης, παίζει ρόλο το ότι εγώ και η Μαρία κάναμε τέσσερα παιδιά.

> Στο "Django, ο τιμωρός" υπήρχε μια σκηνή όπου ένας σκύλος ορμούσε σε κάποιον και τον έτρωγε ζωντανό. Ήταν υπερβολικό. Μίλησα με τον Ταραντίνο και του είπα ότι αυτή η σκηνή ήταν ακραία.

> Ο πατέρας μου ήταν τρομπετίστας. Ένας εξαίρετος μουσικός. Στο σπίτι μας άκουγες πάντα μουσική. Σχεδόν πάντα ήμουν ο δεύτερος τρομπετίστας στις ορχήστρες του. Κάποιες φορές μάλιστα ηχογραφούσαμε και μαζί τη μουσική για τις ταινίες. Αυτός ήταν ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος μάθησης.

> Ο Sergio Leone είχε συζητήσει μαζί μου την πιθανότητα να γυρίσει μια ταινία για την πολιορκία του Λένινγκραντ. Αλλά δε μου ζήτησε να γράψω τη μουσική. Όπως δε μου ζήτησε και για καμία από τις ταινίες που είχε κάνει μέχρι τότε. Υπήρχε λόγος. Ήξερε πως επρόκειτο να πεθάνει. Είχε σοβαρό πρόβλημα με την καρδιά του και δεν ήθελε να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Και αυτός είναι ο λόγος που δε μου το ζήτησε ποτέ. Ήξερε πως δε θα τα κατάφερνε.

> Η οικογένειά μου έχει υποφέρει από την αφοσίωσή μου στη δουλειά. Βρισκόμουν είτε στα στούντιο ηχογραφώντας είτε κλεισμένος σε ένα δωμάτιο γράφοντας μουσική. Κι έτσι, δεν της αφιέρωνα ποτέ το χρόνο που έπρεπε. Η γυναίκα μου μεγάλωνε μόνη της τα παιδιά. Κάπου εκεί είπα: "Πέρνα περισσότερο χρόνο". Και αυτό έκανα.

> Διάβασε ακόμη: Όλα όσα έμαθε η ζωή στον George Clooney

> Είναι δύσκολο να κάνεις καλή δουλειά αν δεν είσαι οργανωτικός. Κάποιοι θα πουν: "Κάνω ό,τι θέλω, άρα και αυτοσχεδιάζω". Ίσως κοιμούνται αργά. Ίσως ξυπνούν πολύ αργά. Για μένα κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατον.

> Όλα είναι πολύ καλύτερα όταν είσαι φίλος με το σκηνοθέτη. Πρέπει πάντα να υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός και εμπιστοσύνη ανάμεσα στο συνθέτη και το σκηνοθέτη, αλλά αν υπάρχει φιλία, το αποτέλεσμα είναι πολύ καλύτερο. Γιατί έχεις την ευχέρεια να προτείνεις περίεργα και ενδιαφέροντα πράγματα.

> Σε ηλικία 12 ετών πήγα στη μουσική σχολή Σάντα Σεσίλια να σπουδάσω σύνθεση. Μετά από μερικούς μήνες με έβαλαν κατευθείαν με τους μαθητές του τρίτου έτους. Στο δικό μου το μυαλό, ωστόσο, ήμουν τριτοετής από την πρώτη στιγμή. Μετά έγινα μαθητής του διάσημου συνθέτη Goffredo Petrassi. Και ήταν η δική του διδασκαλία που με επηρέασε για πάντα. Έμαθα πολλά για τη "scholar Romana", τη μουσική προσέγγιση με βάση τη γνώση όλων των μεγάλων Ρωμαίων συνθετών της εποχής.

> Ο Brian De Palma δεν χαμογελάει ποτέ. Είναι, όμως, σπουδαίος σκηνοθέτης. Είναι ακριβέστατος, δίνει μεγάλη βάση στο σενάριο και επιλέγει τις καλύτερες μελωδίες.

> Διάβασε ακόμη: Όλα όσα έμαθε η ζωή στον Harvey Keitel

> Η πιο δύσκολη περίοδος για τη δουλειά μου ήταν μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου πολέμου. Ο πατέρας μου είχε πάντα δουλειά, αλλά εγώ αναγκάστηκα να δουλέψω μαζί του. Έκανα και προσωπικές εμφανίσεις για να βοηθήσω την οικογένειά μου.

> Ήταν ασυνήθιστο για έναν ταλαντούχο νέο μουσικό να μπλέξει με την "ποπ" μουσική για το σινεμά και την τηλεόραση. Αλλά με προσκάλεσαν σε όλο αυτό και έτσι ξεκίνησα να τα κάνω και τα δύο - ακόμη και όταν έκανα μαθήματα με τον Πετράσι. Ο μαέστρος δεν ήταν ευχαριστημένος μ’ αυτό.

> Οι συνθέτες που γράφουν μουσική για ταινίες πρέπει να θέτουν τον εαυτό τους στην υπηρεσία της ταινίας. Δεν μπορούν να βρίσκονται απέναντί της.

> Διάβασε ακόμη: Ο Heston Blumenthal μας σερβίρει τις εμπειρίες του

> Για τη μουσική επένδυση της ταινίας "Ο αδίστακτος" (1966) χρησιμοποίησα και τους ήχους μιας γραφομηχανής. Δεν ήμουν ο πρώτος που έκανε κάτι τέτοιο, είχε προηγηθεί κάποιος άλλος. Ο στόχος ήταν να συνδυάσω τη μουσική με ήχους της καθημερινότητας. Και το απόλαυσα πραγματικά.

> Η μεγαλύτερή μου πολυτέλεια είναι ο χρόνος που περνάω στο σπίτι μου.

 φωτογραφία DANILO SCARPATI

> Για τη μουσική του "Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος" χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικοί ήχοι για τους τρεις χαρακτήρες. Για τον Άσχημο (Τούκο Ραμίρεζ) χρησιμοποίησα τον ήχο ενός κογιότ και τον μετέτρεψα σε μουσικό κομμάτι.

> Η φιλία μου με τον Sergio Leone ήταν πραγματική. Οι οικογένειές μας συνδέονταν με φιλικούς δεσμούς - οι γυναίκες και τα παιδιά μας.

> Άρχισα να πιστεύω ότι δεν πρόκειται να κερδίσω ποτέ Όσκαρ (αφού είχε προταθεί για τα έτη 1979, 1987, 1988, 1991 και 1992, του αποδόθηκε το Τιμητικό Όσκαρ το 2007 από τον Κλιντ Ίστγουντ). Αλλά ποτέ δε με απασχολούσε. Δεν είχα ποτέ στο μυαλό μου τα βραβεία και τις διακρίσεις. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά χρήσιμα για τις ταινίες και κάνουν καλή διαφήμιση στην κινηματογραφική βιομηχανία.

> Σε κάποιο σημείο της ζωής μου η Μαρία έγινε σημαντικός συνεργάτης μου στη σύνθεση. Κι αυτό γιατί την έβαζα να ακούει τα κομμάτια πριν τα στείλω στους σκηνοθέτες. Κάποιες φορές δεν έκαναν και τις καλύτερες επιλογές για τις ταινίες τους. Τότε έβαζα τη Μαρία να επιλέγει τα μουσικά κομμάτια. Και, όπως αποδείχτηκε, είχε πολύ καλό αυτί.

> Διάβασε ακόμη: Όλα όσα έμαθε η ζωή στον Morgan Freeman

> Η έμπνευση προέρχεται από το υπόβαθρο που έχω: τις εμπειρίες μου, τις σπουδές μου, τη βαθιά γνώση της ιστορίας της μουσικής, την ιστορία της μουσικής σύνθεσης, το ότι έχω γράψει πολλές και διαφορετικές μελωδίες για πάρα πολλές ταινίες, ακόμη και για λιγότερο γνωστές και σημαντικές, όπου είχα το προνόμιο να πειραματιστώ περισσότερο. Επίσης, από το γεγονός ότι έχω δουλέψει για την τηλεόραση, το ραδιόφωνο και το σινεμά. Αγαπώ πραγματικά αυτή την πόλη. Έχω περάσει όλη μου τη ζωή στη Ρώμη, αλλά δεν αποτελεί πηγή έμπνευσής μου.

---

φωτογραφία Getty Images

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr