Η Julien Baker και η αιώνια λιακάδα ενός μουσικού μυαλού

Δεν είναι λίγο οι σημαντικότεροι μιντιακοί κολοσσοί παγκοσμίως να συμπεριλαμβάνουν το album σου στις πολυαναμενόμενες μουσικές αφίξεις του 2021, πόσω μάλλον όταν είσαι ένας τόσο συνεσταλμένος άνθρωπος όσο η Julien Baker. Η 25χρονη μουσικός, χωρίς καμία αίσθηση της επιδραστικότητάς της όσον αφορά στην εξέλιξη της alternative και indie rock σκηνής -ενδεχομένως διότι η συνειδητοποίηση δε θα ήταν εύκολα διαχειρίσιμη- εμφανίστηκε στο zoom meeting μας σα να είναι έτοιμη για ηχογράφηση.

Πράγματι, η συνομιλία που ακολούθησε, μοιάζει περισσότερο με εξομολόγηση και κουβέντα με μια φίλη της που είχε να τα πει καιρό και αυτό μόνο να το εκτιμήσει μπορεί κανείς. Και να ταυτιστεί, αφού η Julien έγραψε το Little Oblivions όπως ένας απλός άνθρωπος, πλημμυρισμένος από καθημερινές ανησυχίες.

Η πανδημία, η πολιτική και τα αμφιλεγόμενα social media

Κάπου διάβασα ότι είχες δηλώσει πως το 2019 δεν ήταν μία καλή χρονιά για σένα. Δύο χρόνια μετά και με μία πανδημία να μεσολαβεί, υπήρξε κάποια θετική εξέλιξη που να σε έκανε να αλλάξεις γνώμη; Παραμένει μία υπερβολικά οδυνηρή και δύσκολη χρονιά, αλλά μετά την επιστροφή μου στο πανεπιστήμιο κατέληξα να επανεκτιμήσω το πώς αισθάνομαι σε σχέση με τη δουλειά μου και τη ζωή μου, όπως επίσης ποιο είδος μουσικής με γεμίζει. Αυτό με βοήθησε να χειριστώ κάπως πιο ήρεμα την καραντίνα και γενικότερα την πανδημία. Γιατί είχα ήδη αποστασιοποιηθεί από τις περιοδείες και άρχισα να μαθαίνω πως να είμαι ένας κανονικός άνθρωπος όταν δεν ταξίδευα.

Περισσότερο ένιωθα άσχημα για τους φίλους μου τους μουσικούς που εντελώς ξαφνικά ήταν σα να τους στέρησε κάποιος τις περιοδείες μέσα από όλες αυτές τις απρόβλεπτες καταστάσεις. Υποθέτω πως το 2019 σκεφτόμουν "αυτή είναι η χειρότερη χρονιά, δε θα μπορούσε να πάει χειρότερα".

Αλλά τελικά μπορούσε! (γέλια)
Αλλά ναι, μπορούσε και πάντα μπορεί! (γέλια)

"What if it’s all black baby all the time" (κι αν είναι όλα μαύρα όλη την ώρα;), λέει ένας στίχος από το τραγούδι σου Hardline. Τι κάνεις όταν όντως ισχύει κάτι τέτοιο; Με παράδειγμα τώρα την πανδημία, αυτός ο στίχος αφορά το ότι παντού προκαλείται ένα είδος πόλωσης σχετικά με την πολιτική, φυλετική, θρησκευτική ή σεξουαλικής ταυτότητας ιδεολογία. Γράφοντάς τον, σκεφτόμουν τη φράση ότι δεν είναι όλα άσπρο ή μαύρο, λάθος ή σωστό. Τι γίνεται στις περιπτώσεις όταν όλα είναι μαύρα, όταν και οι δύο επιλογές θα πληγώσουν σίγουρα κάποιον;

Τι γίνεται όταν και τα δύο πράγματα που πιστεύεις, θα έχουν ατέλειες; Όπως και με τις εκλογές που έγιναν πρόσφατα, τι γίνεται όταν όποια επιλογή κι αν κάνεις πρόκειται να έχει αρνητικές συνέπειες, πώς ζεις με αυτό; Τα βρίσκεις, συμφιλιώνεσαι με τον εαυτό σου και τον κόσμο ελλείψει σωστής επιλογής. Έτσι πέρασα αρκετό χρόνο, σκεπτόμενη τι είναι σωστό να κάνω. 

Αισθάνεσαι ασφαλής με τη νέα ηγεσία των Η.Π.Α; Προσωπικά μιλάω από μία σχετικά προνομιούχο θέση, ως μία λευκή, straight-passing sis γυναίκα, δηλαδή δεν είμαι το απόλυτο δημογραφικό παράδειγμα που βρίσκεται σε κίνδυνο στις Η.Π.Α. Δεν ξέρω, νομίζω ότι είναι λάθος λογική να βασίσω το βαρόμετρο του πώς αισθάνομαι εγώ στη χώρα, σε αυτόν που έχει τα ηνία της, ενός σχετικά λογικού ανθρώπου στην προκειμένη περίπτωση.

Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχουν πολλά κακώς κείμενα και ιδεολογίες ενσωματωμένες σε μία μακρά ιστορία, όπως για παράδειγμα ο ακραίος ρατσισμός ότι το λευκό χρώμα στο δέρμα είναι ανώτερο, ή ένα άδικο καπιταλιστικό δόγμα που δε μπορεί εκ των πραγμάτων να ελέγξει ο Joe Biden. Οπότε, δεν ξέρω, προσπαθώ να είμαι αισιόδοξη, γιατί είναι εξαντλητικό να σκέφτεσαι "ναι ο Biden ήταν καλύτερος από τον Trump, αλλά είχαμε μόνο αυτές τις δύο επιλογές".

>Διάβασε ακόμη: Ποιος είσαι πραγματικά Damiano David;

Αντίστοιχα όμως με αυτό το σκεπτικό, υπάρχουν δύο "επιλογές" social media. Εκείνη των κινημάτων #metoo ή του #blacklivesmatter, αλλά και αυτή που προωθεί το body shaming και τα κακεντρεχή σχόλια, συχνά με τραγικά αποτελέσματα. Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να παραμένουμε ανεπηρέαστοι και αμερόληπτοι; Δεν ξέρω αν θα μπορούσα ποτέ να θεωρήσω τον εαυτό μου αμερόληπτο ή να μην επηρεαστώ από αυτήν την κατάσταση. Προσπαθώ, αλλά νομίζω πως είναι σχεδόν αδύνατον για κάθε ανθρώπινο πλάσμα γιατί μεγαλώσαμε σε συγκεκριμένο πολιτιστικό πλαίσιο.

Είναι ένα "επικίνδυνο" θέμα για να συζητήσει κανείς διότι δε θέλω κανείς να πιστέψει ότι συμπάσχω ή ότι διευκολύνω ανθρώπους που επιδίδονται σε ρατσιστική ρητορική στο διαδίκτυο. Προφανώς, πιστεύω ότι πρόκειται για ένα εξτρεμιστικό υποσύνολο ανθρώπων που ταυτίζουμε με τον υπάρχοντα ρατσισμό, αλλά πολύ περισσότερος ρατσισμός, ομοφοβία, antiqueerness και διακρίσεις συντελούνται με έναν πιο "υπόγειο" και διακριτικό τρόπο στις κοινωνίες μας.

Alysse Gafkjen

Προσωπικά, παίρνω στα σοβαρά τους φόβους των ανθρώπων και σκέφτομαι τι είναι αυτό που τους φοβίζει πραγματικά για να κάνουν ρατσιστικά σχόλια π.χ. για τους μετανάστες ή αντίστοιχα τους ευημερούντες και να επιτρέπουν στην προπαγάνδα να τους κάνει να σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο. Πιστεύω πως αυτός είναι πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισής τους από την οργή και τον αποκλεισμό τους.

Και πάλι όμως, εγώ είμαι λευκή και έχω βιώσει αυτήν την κουλτούρα σε ολόκληρη τη ζωή μου, οπότε είναι σα να έχω το προνόμιο της κατανόησης αυτής της ψυχωτικής συμπεριφοράς, έχω υψηλή συναισθηματική ανοχή. Έχω μεγαλώσει κοντά σε αυτούς τους ανθρώπους και δεν περιμένω να μπορούν όλοι να αντέχουν τα ρατσιστικά σχόλια ή να έχουν τη νηφαλιότητα να ξεκινήσουν συζήτηση με αυτούς που εκφράζουν μίσος. 

Εν ολίγοις, μου λες ότι η ενσυναίσθηση είναι η απάντηση στο πρόβλημα. Ναι και πιστεύω πως είναι κάπως αστείο, διότι συνήθως ο κόσμος υπεραπλουστεύει το νόημα της ενσυναίσθησης. Το έκανα κι εγώ όταν ήμουν πιο μικρή. Πίστευα ότι σημαίνει απόλυτη συγχώρεση και απαλλαγή, αλλά όχι δε σημαίνει κάτι τέτοιο. Ενσυναίσθηση δε σημαίνει να ανέχεσαι τα πάντα. Απλά προσπαθείς να καταλάβεις, δε μπορείς να καταργήσεις το θυμό που αισθάνεσαι.

Όταν βλέπεις κάποιον να δολοφονείται στο δρόμο εξαιτίας του χρώματος του δέρματός του, δε σημαίνει ότι δε θα αισθανθείς θυμό, αλλά αν θέλεις να συνεννοηθείς με τον άνθρωπο που πιστεύει ότι κάτι τέτοιο είναι επιτρεπτό και να βρεθεί λύση επιτέλους στο πρόβλημα, πρέπει να φανταστείς ότι έχεις κάποια κοινά στοιχεία, ακόμη κι αν αυτά δεν υπάρχουν. Δεν πιστεύω ότι ο κόσμος είναι κακός από τη φύση του. 

To album Little Oblivions και το πάθημα που γίνεται μάθημα

Όλα όσα λέμε προσφέρουν τροφή για σκέψη, αλλά ας επιστρέψουμε στο νέο σου άλμπουμ. Γιατί επέλεξες τον τίτλο Little Oblivions; Νομίζω ότι πάντα προσπαθούμε να περιορίσουμε, να ελέγξουμε ή να αποφύγουμε τα συναισθήματά μας. Όταν είναι να πιούμε το κάνουμε για να απενεργοποιήσουμε τις σκέψεις μας ή όταν ψάχνουμε επιβεβαίωση από τις σχέσεις μας, γινόμαστε εμμονικοί με την αποδοχή του άλλου και αν την αποκτήσουμε απενεργοποιούνται οι αρνητικές σκέψεις.

Είναι όπως στην κατάθλιψη, αναζητάμε τη λήθη μέσω του ύπνου ή της υπερβολικής δράσης ή της απομόνωσης διότι μετά υπάρχει η απόλυτη λήθη του θανάτου και αυτό δεν είναι λύση. Οι περισσότεροι ευτυχώς απλώς ζητούν μία μικρή διαφυγή, όπως μάλλον κι εγώ όταν το έγραφα. 

>Διάβασε ακόμη: Ο Βαρδής Μαρινάκης βαδίζει στο δικό του Σιωπηλό Δρόμο

Είναι καλύτερο το "συγχωρούμε και διαγράφουμε από τη μνήμη" ή το "θυμόμαστε, μαθαίνουμε και πάμε παρακάτω"; Το δεύτερο. Νομίζω ότι είναι επικίνδυνο να ξεχνάω και ειλικρινά όταν ξεκίνησα να παλεύω με την αλλαγή της ταυτότητάς μου, των αντιλήψεων και της σχέσης μου με τη νηφαλιότητα, πίστευα πως αν σταματούσα και γυρνούσα πίσω σε αυτό που ήμουν, θα ήμουν ευτυχισμένη.

Αλλά όταν το έκανα και προσπαθούσα να ξεχάσω, πάλι δεν ήμουν, γιατί πραγματικά δε μπορείς να αγνοήσεις ό,τι κακό σου συνέβη. Είναι σημαντικό να τα δουλέψεις όλα, να μαζέψεις τα κομμάτια σου και να βρεις το γιατί, όπως είπες να μάθεις από αυτό.

Alysse Gafkjen

Πώς αισθάνθηκες όταν έμαθες ότι το album σου χαρακτηρίστηκε ως μία από τις πολυαναμενόμενες αφίξεις του 2021; Ήταν πραγματικά δύσκολο να το πιστέψω και κάπως αστείο κιόλας γιατί εν μέσω καραντίνας ήταν σα να συνέβαιναν τα πάντα μέσα σε κενό αέρος. Οπότε, ό,τι ξέρω για το δίσκο μου είναι πράγματα που διαβάζω στο διαδίκτυο και ειλικρινά προσπαθώ γενικά να μην ασχολούμαι πια τόσο με αυτό. Είναι πολύ όμορφο όμως, και χαίρομαι πραγματικά που ο κόσμος το περίμενε.

Δεν ξέρω γιατί συμβαίνει, είμαι σχεδόν πάντα σε αμυντική στάση, σα να περιμένω πάντα ότι το εκάστοτε album μου θα αποτύχει και δε θα αρέσει σε κανέναν. Ενδεχομένως να το σκέφτομαι, γιατί μετά οτιδήποτε συμβεί και το ξεπεράσει, μετράει ως θετική έκβαση.

Συνειδητοποιείς δηλαδή ότι είσαι χαρούμενη όταν δεν έχεις προσδοκίες. Ναι, προσπαθώ να μην έχω και να εστιάζω στη δουλειά. Φυσικά και είναι υπέροχο, όπως επίσης μου προσφέρει επιβεβαίωση. Όμως, όποτε πιάνω τον εαυτό μου να ποσοτικοποιεί την επιτυχία της δουλειάς μου στο πλαίσιο των streams, των πωλήσεων και των άρθρων, προσπαθώ να σκέφτομαι ότι έφτιαξα αυτόν το δίσκο με έναν καλό μου φίλο που γνωρίζω εδώ και μία δεκαετία, είμαι υπερήφανη για αυτά τα τραγούδια, μου αρέσει να τα παίζω με τους φίλους μου και αυτό είναι που με γεμίζει στη μουσική.

Είναι κάτι σαν προσωπικό mantra που πρέπει να έχω γιατί πιστεύω ότι αν το παρακάνω με ό,τι σου είπα πριν, θα κορεστώ. Και δε θέλω να κουραστώ με κάτι τόσο σημαντικό και όμορφο όσο είναι για μένα η μουσική και η σύνθεση. Ξέρω ότι ακούγεται κάπως ιδεαλιστικό, αλλά έτσι είναι για μένα. 

Αισθάνεσαι άνετα όταν δημοσιογράφοι όπως εγώ σε ρωτούν για το πρόβλημα που αντιμετώπισες με τα ναρκωτικά; Είναι προσωπικά δεδομένα και ενδεχομένως στη θέση σου να θεωρούσα πολύ παρεμβατικές και αδιάκριτες αυτές τις ερωτήσεις. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά φοβάμαι ότι αν αρνούμουν να απαντήσω για την κατάχρηση και τον εθισμό, θα ήταν σα να κρύβω τις λεπτομέρειες και την αλήθεια του πώς είναι και θα συνέχιζα να συμβάλλω σε αυτόν τον κόσμο που θέλει τους μουσικούς να έχουν προβλήματα με τα ναρκωτικά, να μη μιλάνε ποτέ γι᾽αυτό το γεγονός, να παραμένει μυστήριο και ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο να συντηρείται ένας κακός μύθος.

Προτιμώ να είμαι ευθύς και ειλικρινής για το πόσο καταστροφικές ήταν οι εμπειρίες μου και τη συναισθηματική "δουλειά" που έπρεπε να κάνω για να μπορέσω να επαναφέρω τη ζωή μου σε σταθερή τροχιά, ώστε ο κόσμος να έχει μια ρεαλιστική αναπαράσταση για τις καταχρήσεις και απεξάρτηση από αυτές. Νομίζω ότι χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια να κρύψεις κάτι από το να αντέξεις τη δυσφορία της ειλικρίνειας. 

Είναι όμως η Julien άνθρωπος που ανοίγεται ή είναι αναγκαίο κακό για εκείνη λόγω επαγγέλματος; Είναι αστείο, γιατί έτσι κι αλλιώς δε θα το καταλάβαινες. Ειδικά για το συγκεκριμένο album και την προώθησή του, περνάω αρκετό καιρό μιλώντας για τον εαυτό μου. Πάντως ναι, είναι δύσκολο για μένα μερικές φορές, όχι απαραίτητα εξαιτίας του θέματος που συζητάμε, απλώς επειδή προσπαθώ να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου πρώτα. Αξίζει τον κόπο όμως και είναι μέρος της δουλειάς μου. 

*To τρίτο άλμπουμ της Julien Baker, Little Oblivions κυκλοφόρησε στις 26 Φεβρουαρίου από τη Matador Records και μπορείς να το ακούσεις εδώ.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr